Het 90-jarige Timmerije wil zo veel mogelijk toegevoegde waarde leveren. Een drive die al in de genen van de oprichter zat. Vandaag de dag betekent het dat het kunststoffenbedrijf circulaire producten gaat ontwikkelen en die zo duurzaam mogelijk gaat produceren. Lag voorheen de focus op alleen de gebruiksfase van plastic producten, nu wordt rekening gehouden met de complete life cycle ervan. Een ambitie die is uitgekristalliseerd in een nieuw motto: future-proof solutions. Want er is alleen perspectief met een toekomstbestendig businessmodel.
– ‘Uitontwikkelde producten zijn voor ons teveel een cost game.’
– ‘Met werken voor de automotive onderscheiden we ons naar klanten in andere markten.’
– ‘De laatste tien jaar ligt onze sector onder een vergrootglas.’
– Timmerije wil in het verhogen van duurzaamheid een modelrol vervullen.
– ‘Voor elke toepassing hebben we meerdere, toekomstbestendige oplossingen.’
Jubilerend Timmerije zet in op duurzame, toekomstbestendige oplossingen in kunststof
Timmerije is gevestigd in Noordijk, een buurtschap vlak bij Neede, ingebed in het groene landschap op de grens van Twente en de Achterhoek. Bij het wegrijden na het interview met directeur Hans Kolnaar en sales & marketing manager Frank Bruins voert een zacht briesje een lege plastic zak vlak voor de auto langs. Zo pal na het gesprek trekt die zak toch wat meer de aandacht. Nee, zo’n stuk single-use plastic, dat misschien via rivieren straks in zee belandt, in de plastic soep daar, is typisch géén product van Timmerije, weet de interviewer nu.
Lange historie
Timmerije produceert kunststoffen durables, producten bestemd voor langdurig, veelvuldig gebruik. Klantspecifieke producten ook, die vaak een plek krijgen in een B2B-product en waarvan de series zelden groter zijn dan enkele honderdduizenden, zo hebben de twee managers met hun verhaal duidelijk gemaakt. En dat businessmodel heeft een lange historie, bijna net zo lang als de geschiedenis van de onderneming die dit jaar haar 90-jarig bestaan viert. ‘De wens om vroeg in de ontwikkeling van een product betrokken te worden door de oem’er, zodat zo veel mogelijk toegevoegde waarde kan worden geleverd, dat zit in het DNA van dit bedrijf. Dat zat in de genen van oprichter Hendrik Timmerije en zijn zoons Jan en Ahrend. Die hebben de onderneming daartoe omgevormd tot een spuitgietbedrijf’, weet Kolnaar uit de overlevering.
Martijn Obers (links) en Rogier van de Meerendonk op het hoofdkantoor van Swapfiets in Amsterdam. Swapfiets wil zo snel mogelijk naar een fiets die helemaal te recyclen is. Foto: Danny de Jong
Slijtvast businessmodel
Die oprichter startte in 1932 zijn onderneming als elektrische smederij. Na de oorlog richtte hij zich op het bouwen van machines. In 1952 ging hij zich toeleggen op het centrifugaal gieten van nylon voor de productie van slijtvaste lagers. Die waren bestemd voor de weefgetouwen van de textielindustrie, in die tijd de motor van de regionale economie. De switch naar kunststof was een succesvolle. In 1956 werd daarom de eerste – zelf ontwikkelde – spuitgietmachine in gebruik genomen, niet veel later vervangen door veel betere machines van het gespecialiseerde Oostenrijkse Engel, nog altijd een van de machineleveranciers van Timmerije. De expertise in metaalbewerking werd nog een tijdlang benut voor het produceren van de benodigde matrijzen. Die kwaliteit, gevoegd bij de vormvrijheid die het spuitgieten van kunststof nu eenmaal biedt, maakte het mogelijk ook precisieonderdelen uit kunststof te vervaardigen zoals tandwielen. Zo ontstond het businessmodel dat nog altijd recht overeind staat in Noordijk.
Detailspecificaties
‘Wij maken geen bakjes voor het verpakken van levensmiddelen of kratten voor het vervoer van goederen. Dergelijke uitontwikkelde producten moeten in series van miljoenen geproduceerd worden, waarvoor je spuitgietmachines volcontinu moet hebben draaien. Die producten passen niet bij ons’, duidt Bruins. ‘Dat wordt ons teveel een cost game. Daar zijn wij niet op ingericht. Wij onderscheiden ons juist door flexibel te zijn’, verduidelijkt Kolnaar. ‘Wij kiezen onze klanten. Dat zijn bedrijven die bij ons komen met een functioneel ontwerp. Want dat geeft ons de ruimte aan de slag te gaan met de engineering van de detailspecificaties, zodat het product precies die vorm en kwaliteit krijgt die de klant nodig heeft. Onze klanten zijn vaak oem’ers. Gevestigde ondernemingen, maar ook starters als Swapfiets. Voor hun e-bikes zijn wij onder meer bezig met de covers voor de accu en de elektromotor. Om te zorgen dat die degelijk zijn, maar ook goed gedemonteerd kunnen worden en dat het materiaal hergebruikt kan worden. Tevens organiseren we de retourstroom. Zo ontzorgen we Swapfiets en dat geeft hun de ruimte zich helemaal te richten op het uitrollen van hun businessmodel van fietsabonnementen, inmiddels over verschillende Europese landen.’
Onderscheidende onderdelen
In één markt werkt Timmerije niet voor de oem’er, maar treedt het als second tier supplier op: de automotive. ‘Ja, de personenautobouw is bij uitstek een zeer kostengedreven markt’, bevestigt Kolnaar. ‘De marges van eerstelijnsleveranciers zijn heel dun. Daarom werken wij alleen voor de truckwereld. En dan niet voor de leveranciers van componenten die onder de motorkap of in de carrosserie verdwijnen. Momenteel maken wij bijvoorbeeld onderdelen voor het cabine-interieur. Daarmee kan de fabrikant zich onderscheiden en die mogen dus net wat meer kosten’, aldus de managing director. Waarop hij even wegloopt om meteen terug te komen met een samengesteld product, grotendeels uitgevoerd in modieuze grijze kunststof. ‘Met deze bedladder op die manier uitgevouwen’, demonstreert hij, ‘klimt de chauffeur zijn bed in. Voorheen werd deze in metaal uitgevoerd. Maar de klant wilde een lichtere uitvoering die er wel heel goed uit moest zien. Daar zijn we mee aan de slag gegaan en samen met de oem’er tot dit ontwerp gekomen. Net zo degelijk, maar bijna de helft lichter.’
‘De vraag naar kunststof zal alleen maar toenemen’
‘Dit is dus een product waarvoor wij veel toegevoegde waarde kunnen leveren’, vult Bruins aan. ‘Geproduceerd in een betrekkelijk kleine serie, zodat we onze productiecapaciteit flexibel houden. Dan werken we graag voor de automotive. Temeer daar we ons met dit werk onderscheiden naar klanten in andere markten. Werken voor de automotive vergt dat we ISO IATF 16949-gecertificeerd zijn. Een hogere kwaliteitsstandaard voor het verwerken van kunststof bestaat er niet. Dit biedt onze klanten in andere sectoren veel zekerheid.’
Marktgedreven
Al decennia staat Timmerije dus voor het leveren van zo veel mogelijk toegevoegde waarde. En het bedrijf heeft de ambitie die waarde steeds verder te vergroten. Sinds geruime tijd verzorgt het voor de klant ook de assemblage. Daartoe heeft het – inhouse – als partner Fijnder (de voormalige Sociale Dienst Oost-Achterhoek) en werkt het samen met de Enschedese DCW (Deze Combinatie Werkt, red.), bedrijven die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzetten.
Nog meer waarde wil Timmerije gaan leveren door de klant te ontzorgen bij het verduurzamen van diens producten. Kolnaar constateert dat veel collega-kunststofbedrijven passief wachten tot hun klant het initiatief tot verduurzaming neemt. Timmerije wil zelf de lead pakken, marktgedreven.
Beeldvorming
Terugblikkend op de ruim dertig jaar die hij al werkzaam is in de kunststofwereld, vat Kolnaar de jaren 90 samen als een tijdperk waarin de samenleving nog louter positief stond tegenover plastic. Dat sentiment veranderde na 2000, toen de gevolgen van de plastic soep in zee langzaamaan duidelijk werden en de ergernis over het zwerfafval toenam. ‘De laatste tien jaar ligt onze sector onder een vergrootglas. Die plastic soep en dat zwerfafval bestaan voor het grootste deel uit korteduurtoepassingen zoals single-use verpakkingsmateriaal, dat wij dus juist níet maken. Maar het raakt wel de beeldvorming, ook van onze onderneming.’
Lagere footprint
Precies daarom wil de spuitgieter in het verhogen van duurzaamheid een modelrol vervullen. Een ambitie die Timmerije heeft vertaald in een nieuw motto: future-proof solutions. ‘Nee, deze bedladder is nog niet circulair ontworpen, maar dat willen we wel steeds meer gaan doen. We hebben daarvoor ook een industrieel ontwerper in dienst die juist daarop engineert. Die zo ontwerpt dat onderdelen langer meegaan, goed zijn te repareren en aan het eind van hun life cycle gemakkelijk uiteen zijn te nemen in onderdelen gemaakt van één polymeer, dat daardoor goed kan worden hergebruikt. Belangrijk, want de CO2-footprint van recyclaat is veel lager dan die van virgin granulaat.’
‘Voorheen gingen we bij elk onderdeel uitsluitend voor de best geschikte kunststof conform de eisen in de gebruiksfase van de life cycle. Nu kijken we naar de eisen die de complete lifecycle stelt, dus ook of het kunststof goed herbruikbaar is. Recentelijk’, illustreert Kolnaar, ‘hebben we een dop voor een ventilatietoestel ontworpen. Voorheen werd die gemaakt van een virgin polypropyleen. Het recyclaat dat we er nu voor gebruiken, is net iets minder stijf, maar door wat verstevigingen in de 3D-vorm te engineeren, heeft die dop nu dezelfde kwaliteit.’
Recyclaatproductie
Dat recyclaat koopt Timmerije in, maar produceert het deels ook zelf, vertelt Bruins. ‘Voor klanten als Swapfiets gaan wij dus de retourstromen organiseren, vermalen de plastics en laten de flakes door een partner upgraden tot recyclaat van hoge kwaliteit.’ Direct naast het bedrijfsterrein ligt de net gemaaide akker met olifantsgras waaruit de vezels worden geproduceerd waarmee biologisch afbreekbare kunststoffen gemaakt kunnen worden. ‘Materiaal van zetmeel en olifantsgras. Nee, daar kun je geen vloeistoffen in bewaren, maar wel hele mooie andere producten mee maken’, illustreert Kolnaar door een paar schalen op tafel te leggen. ‘Zo hebben we voor elke toepassing meerdere, toekomstbestendige oplossingen.’
Nomineer nu die echte partner – een leverancier of een klant – voor een van de drie DISCA-awards: Nomineren kan via deze link, door te mailen naar disca@linkmagazine.nl of te bellen met 010 451 5510
Link magazine editie juni 2022 | jaargang 24 thema: Hoe slaan we de brug tussen de software- en de hardware-engineers? Lees Link digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl’
Compliant
De toekomst ziet Hans Kolnaar positief tegemoet. ‘Ik ben ervan overtuigd dat over tien jaar de technologie beschikbaar is om die plastic soep in zee op te ruimen. Daarnaast zijn er tal van mechanische en chemische technieken voorhanden voor de productie van hoogwaardige materialen uit kunststofafval. Niet voor niets investeren de grote kunststofproducenten in Europa in het geheel niet meer in capaciteit voor de productie van virgin materiaal, maar des te meer in faciliteiten voor recycling. De vraag naar kunststof zal de komende jaren alleen maar toenemen. Als de keten circulair wordt ingericht, kan dat heel goed compliant met de klimaatdoelstellingen voor 2030 en 2050.’
Duurzamer produceren
Duurzame, toekomstbestendige productie betekent voor Timmerije ook dat de energiebehoefte per kilogram product moet dalen en dat een toenemend deel van die energie hernieuwbaar is. Dit door te investeren in energiezuinige spuitgietmachines en randapparatuur, in zonnepanelen en door de fabriek te digitaliseren, waardoor het complete proces beter is te sturen, wat leidt tot minder afval en uitval. Tabel en grafiek geven aan met welk percentage Timmerije het energieverbruik per kilogram product sinds 2012 gereduceerd heeft.
