Sinds eind 2018 ondersteunt NEVAT, samen met Mesa family business consultants, de volgende generatie ondernemers binnen de Groep Plaatverwerkende Industrie (GPI). Binnen het NEVAT GPI NXT-programma bespreken tien deelnemers thema’s als familiebedrijf & familie, eigendom & zeggenschap, belonen/functioneren & persoonlijke ontwikkeling. ‘Als vereniging van krachtige toeleveranciers voor de maakindustrie willen we zorgen dat ledenbedrijven klaar zijn voor de toekomst. Daar zitten veel familiebedrijven bij, waar bedrijfsoverdracht een belangrijk topic is.’
Aan het woord is Anne-Jaap Deinum, branchemanager van NEVAT. ‘We willen kennis en ervaring in ons netwerk delen, zodat potentieel managerstalent daar zijn voordeel mee kan doen.’ Bij familiebedrijven speelt bij bedrijfsovername meer dan de gebruikelijke thematiek. ‘De financiële en juridische kant vallen wel te regelen; het gaat juist om de zachte kant omdat je zowel zakelijk als privé een relatie hebt. Wie ben jij als persoon, wat maakt dat jij als leidinggevende op de stoel van je vader, moeder, oom of tante komt te zitten? Welke rol wil je vervullen? Mooi om te zien dat deelnemers hun persoonlijk gevoel op tafel durven leggen, eigen ervaringen delen en om advies durven vragen.’
Gelijke focus
NEVAT-voorzitter Corné van Opdorp is sinds 2008 managing director van de BOZ Group in Bergen op Zoom. Destijds een hectisch jaar, zowel zakelijk als privé. ‘Bij mijn beide ouders werd begin dat jaar kanker ontdekt, waarvan ze gelukkig herstelden. Daarnaast leidde de val van Lehman Brothers in september en de daaropvolgende bankencrisis voor 10 procent minder intake in 2008, het jaar erop zelfs 30 procent minder. Dat vergde veel communicatie en maakte de familieverhoudingen inniger. Een leerzame tijd, learning by doing. Maar zonder assistentie van mijn vader had ik de organisatie niet overeind kunnen houden.’ Zelf had hij destijds graag ook zo’n groep als GPI NXT gehad om ervaringen te delen. ‘Veel zelf ondernemen, pionieren en – plat gezegd – op je bek gaan. Belangrijk is dat de focus en visie gelijk zijn, hoewel je als opvolger een andere weg kunt bewandelen. Ik ben geen kopie van mijn vader, de wijze van aansturing is wat minder top-down, we hebben de kennis en motivatie van onze mensen hard nodig.’
Handvatten
Gert Hoekman is een van de kartrekkers van GPI NXT en sinds 2011, samen met zijn zus Heleen, dga van Hoekman RVS in Nieuwleusen. Hij komt uit een grote familie met zes zussen. ‘De overname was qua doorlooptijd waarschijnlijk een schoolvoorbeeld van hoe het niet moet. Mijn vader had het al helemaal uitgedacht, wij hoefden alleen nog maar onderaan een kruisje te zetten’, lacht hij. ‘Uiteindelijk hebben we het traject in sneltreinvaart doorlopen. Dankzij allerlei familiebijeenkomsten heeft de overname geen scheve gezichten opgeleverd. Wel ontdekten we dat we niet hadden vastgelegd hoe je als familie zaken afhandelt richting de toekomst. Mijn zus heeft kinderen, ik niet. Hoe gaan we ermee om als zij in het bedrijf willen?’ Hoekman herkent het ‘learning by doing’ van Van Opdorp. ‘Je moet testen wat bij je past en wordt door schade en schande wijzer. Hoewel ik de overname al achter de rug heb, heb ik tijdens GPI NXT heel veel geleerd over hoe je dat proces aanvliegt en over het nut van een familiestatuut. Die handvatten had ik destijds ook wel willen hebben’, zegt hij. ‘Maar voor een volgende generatie zijn ze ook fijn, of wanneer overname van een ander bedrijf aan de orde is.’
Common ground
Antijn Koers heeft de intentie om het Emmeloordse bedrijf Suplacon over te nemen van zijn vader. ‘De afgelopen jaren heb ik in de organisatie brede ervaring opgedaan. Zo sla ik langzaam met senior het pad in richting directie. Elke maandagavond eet ik bij hem en praten we steeds serieuzer over de opvolging. Mijn broer en zus betrekken we daarbij, ook al werken zij niet in het bedrijf.’ Via GPI ontmoette Koers veel andere directieleden en ook binnen GPI NXT vindt hij common ground. ‘Ik kan peilen hoe elders bedrijfsopvolging in zijn werk is gegaan. Welke aanvliegroute kies je, hoe ga je het gesprek in? Wat moet ik doen om de stap naar de directie te zetten? Daar geeft het programma mij inzicht in’, zegt hij. ‘Wat Corné zegt, is herkenbaar: ik kan lezen en schrijven met mijn vader, maar ben geen kopie van hem. We delen dezelfde gedachtegang, maar het is nu aan mij om een plan te maken.’