‘Japanse ondernemingen’, weet Frank Meurs, ‘kijken over het algemeen heel goed naar de terugverdienmogelijkheden op de lange termijn.’ Aldus verklaart de Chief Operations Officer van Ten Cate Advanced Composites (TCAC) waarom het Japanse chemiebedrijf Toray eerder dit jaar 930 miljoen euro neertelde voor TCAC. Meer dan de 714 miljoen euro die een consortium van investeerders, onder leiding van het Nederlandse Gilde Partners, 2,5 jaar geleden betaalde voor het complete Ten Cate-concern. ‘Toray heeft TCAC niet overgenomen om kosten te besparen, maar om groei mogelijk te maken. Het zijn twee zeer complementaire bedrijven. Zij beschikken over de kennis en de grootschalige faciliteiten voor de productie van koolstofvezel en harsen, de grondstoffen waar wij thermoplast van maken. Een halffabricaat waar toeleveranciers van de grote vliegtuigbouwers vliegtuigonderdelen als vleugdelen van produceren. Toray heeft de investering gedaan omdat we het hier in feite hebben over een enabling technologie waarmee het mogelijk is vleugel- en rompdelen geautomatiseerd, met robots te produceren. (Een vorm van automatisering zoals Airborne die in haar smart factory in Ypenburg reeds beproeft, red.) De grote oem’ers als Boeing en Airbus hebben die productietechnologie in hun roadmaps zitten. Daarom is Toray ingestapt.’
Geen nadelen
Meurs ziet geen nadelige kanten voor TCAC aan de overname: ‘De grote oem’ers vonden TCAC als tier 1-supplier voor grote componenten als vliegtuigrompen en vleugels te klein om zaken mee te doen. Nu maken we onderdeel uit van een miljardenonderneming (omzet 2017: 17 miljard euro, red.). Voor Nijverdal zit in de planning dat er medio volgende jaar een nieuwe productielijn wordt opgetuigd. Het wordt een center of excellence voor de productie van thermoplasten. TCAC groeit nu met 5 à 10 procent per jaar en zal dat blijven doen. Ook het huidige aantal van 130 arbeidsplaatsen zal stijgen’, zo verwacht hij. Maar voordat het zover is moeten er moeten er de nodige Toray- en TCAC-activiteiten, in Japan, Nederland en de VS, worden geïntegreerd. ‘Want de samenwerking onderling moet wel worden versterkt, mogelijk worden rapportagelijnen verlegd. Het is niet de verwachting dat er reorganisaties volgen. Japanse ondernemingen zijn in het algemeen heel voorzichtig met het wijzigen in goed lopende organisaties.’
Verder groeien
De overname door Toray van de divisie TCAC volgt dus op die van het complete Ten Cate-concern door het Gilde-consortium in 2016. Wim Meuleman, voorzitter van de Centrale OR, was toen ‘wat sceptisch’. ‘Private equity-partijen zijn natuurlijk sterk georiënteerd op het behalen van financieel rendement en dan is het afwachten wat het op de langere termijn voor de werkgelegenheid betekent. Maar tot nog toe zijn de investeerders alle afspraken nagekomen. Er zijn sinds de overname nu 2,5 jaar geleden tientallen miljoenen euro’s geïnvesteerd in gebouwen, mensen en middelen. Dat was ook nodig, want er was nogal wat achterstallig onderhoud’, aldus Meuleman.
Sinds eind vorig jaar werd het holdingkantoor in Almelo met 50 arbeidsplaatsen – in stappen – afgebouwd: een deel van het personeel is overgeplaatst naar andere TenCate-werkmaatschappijen, anderen zijn met vervroegd pensioen gegaan of hebben elders een baan gevonden. Ook werden de divisies toen verzelfstandigd. Beide ingrepen kwamen voor Meuleman niet als een verrassing, net zo min als de verkoop van TCAC. ‘Dat is voor alle partijen een goede zaak, want nu kan TCAC verder groeien, onder de vleugels van een grote onderneming waarmee al jaren zaken werd gedaan.’ Groei dankzij de investeringen die Toray naar verwachting zal gaan doen, zo stelt Meuleman: ‘Zowel in uitbreiding van de R&D als in vergroting van de productiecapaciteit. Dat stelt het bedrijf in staat in te spelen op de toenemende vraag vanuit de aerospace naar meer innovatieve, lichtgewicht materialen voor de steeds groter wordende vliegtuigen die gebouwd worden.’
Van de ruim 4000 medewerkers die Ten Cate wereldwijd heeft werken er zo’n 800 voor TCAC, waarvan dus 130 in Twente.
