High performance in high precision. Het ontwikkelen en bouwen van hoognauwkeurige machines en apparaten. Dat is waar de Zuid-Nederlandse regio – Brainport – die in deze
Jan Mengelers, voorzitter College van Bestuur, TU Eindhoven
uitgave centraal staat, bijzonder in uitblinkt. Een concentratie van hoogwaardige kennisinstellingen, zoals de TU/e, en een netwerk van high tech maakbedrijven. Met als sterkste bewijs de chipproductiemachines van ASML. Juist gevestigd in het hart van het Brainport-ecosysteem is dit semiconbedrijf in staat de meest complexe machines te bouwen die de mensheid tot nog toe heeft voortgebracht.
Dit Brainport-ecosysteem heeft daarvoor drie krachtige eigenschappen. Allereerst de bijzondere cultuur in deze regio: een zakelijke inslag met een vleugje gezelligheid, open en laagdrempelig in de omgang, bereid tot samenwerken met een grote gunfactor. In andere Nederlandse regio’s ben ik ook hele aardige, verbindende mensen tegengekomen. Ook daar kent het ecosysteem de ‘gouden driehoek’ van kennisinstellingen, overheden en bedrijven met hun toeleverketen. Waarom lukt daar dan niet zo goed wat hier wel lukt? Mijn observatie is dat zelden alle drie de zijden van de driehoek tegelijkertijd iets met elkaar hebben. In Rotterdam bijvoorbeeld praten stad en haven onvoldoende met elkaar. Hier echter komen de drie groepen elkaar tegen allerlei verbanden: in de Eindhovensche Fabrikanten Kring, de PSV Business Club, bij academische plechtigheden enzovoort; elke keer weer. De vijftig meest vooraanstaande beslissers in die driehoek kennen elkaar en hebben elkaars 06-nummer. Als de burgemeester van Eindhoven mij belt dan neem ik op, en omgekeerd ook. Er zit hier een soort mobilisatiekracht om dingen voor elkaar te krijgen; een ongekende kracht die ik elders niet heb gezien.’
De tweede sterke eigenschap is de aanwezigheid van het complete industriële ecosysteem om van low volume, high complexity, high precision machine- en apparatenbouw een succes te maken. Er is worldclass technische kennis voorhanden binnent de TU Eindhoven en mooie instituten als DIFFER en TNO, met daaromheen een heel goed ontwikkeld industriële weefsel met een paar grote oem’ers – ASML, Philips, DSM, NXP, DAF – en sterke first en second tier toeleveranciers die nauw met die oem’ers samenwerken. In niet veel regio’s zijn al die ingrediënten aanwezig.
De derde sterke eigenschap bestaat uit de voor high precision benodigde, bijzonder goed ontwikkelde multidisciplinaire technologische kerncompetenties van deze regio. In deze regio hebben we het maken van ongelooflijk moeilijke instrumenten tot hogeschoolkunst verheven – zijn we vanuit mechanica en elektronica sterk geworden in mechatronica en vervolgens naar systeemintegratie gegaan. En daar bovenop hebben we nu de kennis van softwareontwikkeling, data sciences en fotonica als technologie van de toekomst..
Alle spiergroepen om op wereldniveau te acteren zijn hier aanwezig en getraind. Deze special levert daarvoor met tal van concrete casussen het bewijs en laat zien hoe Brainport voortdurend werkt aan het verder versterken van haar mondiale toppositie in high precision.
Jan Mengelers
President Eindhoven University of Technology
