Schoon, snel, gezegend met een actieradius tot 800 kilometer en ook nog eens heel mooi om te zien. Zie daar de potentie van de zonneauto die de Helmondse start-up Lightyear volgend jaar op de markt wil brengen. Link sprak de inmiddels media-ervaren ceo Lex Hoefsloot over onder andere de opbouw van de toeleverketen waarin al een paar Duitse ingenieursbureaus zitten.
Bij de ceo van een autobouwer stel je je iemand voor die niets liever doet dan met het snelste, meest luxueuze model van zijn fabriek over snelwegen te cruisen. Zo niet Lex Hoefsloot. ‘Ik doe zo veel mogelijk met de trein om mijn tijd optimaal te benutten.’ Met dat laatste onderstreept hij zijn fascinatie met de innovatieve, duurzame technologie die hij met zijn bedrijf Lightyear volgend jaar op de markt wil brengen. In 2013 en 2015 won hij met zijn TU/e-studententeam de World Solar Challenge, de race voor zon-aangedreven auto’s in Australië. Daarna startte hij met een aantal van die teamleden in 2016 zijn bedrijf, onder de naam Atlas Technologies. Met als doel een elektrische auto op de markt te brengen die rijdt op stroom die zo veel mogelijk rechtstreeks van de zon afkomstig is, opgevangen met zonnecellen in het dak van de wagen.
Mediabelangstelling
Start-ups genoeg in Nederland, maar veelal focussen die op het leveren van een adviesdienst of het bouwen van een app of andere software. Starters die zelf willen gaan produceren, zijn veel dunner gezaaid. En bedrijfjes met de ambitie complete auto’s te gaan bouwen en dan ook nog ’ns van het zeer innovatieve type, die zijn uniek. Vandaar dat Lightyear bepaald niet te klagen heeft over mediabelangstelling. Op de tijdlijn op de muur bij de entree staat prominent het optreden bij De Wereld Draait Door vermeld, naast hoogtepunten als de drie overwinningen down-under – de laatste stamt uit 2017. Dat Hoefsloot (28) inmiddels de nodige media-ervaring heeft opgedaan, is te merken. Hij praat rustig en doordacht en laat zich niet verleiden tot het noemen van namen of feiten die hij (nog) niet kan of mag noemen.
Veranderingsgezinde kanjers
Het gesprek vindt plaats midden in de kantoortuin op de derde verdieping van het Automotive Campusgebouw in Helmond. We schrijven de eerste vrijdag van 2019. Een dag waarop de snelwegen leeg zijn omdat menigeen nog van de kerstvakantie geniet. Maar bij Lightyear is er veel bedrijvigheid. Een flink deel van het personeel is aan het werk. Op dat moment staan er rond de 100 mensen op de loonlijst – bij een aanstellingstempo van vijf à tien medewerkers per maand ligt dat aantal bij publicatie van dit artikel reeds op plusminus 110. Dat Hoefsloot en consorten er bij de huidige arbeidsmarktkrapte in slagen met die snelheid de ‘kanjers’ aan te stellen die ze zoeken, heeft ongetwijfeld alles te maken met diezelfde sexy uitstraling van de onderneming waar het journaille op afkomt. Kanjers die onder andere geselecteerd worden op hun veranderingsgezindheid: ‘Wij willen hier een mindset waarin voortdurend veranderen, voortdurend zoeken naar de meest optimale oplossing – en niet die waaraan we nu eenmaal gewend zijn – de standaard is. Dit met risicobereide mensen die snel knopen durven door te hakken, in een cultuur waarin je niet wordt afgerekend op je fouten. Een bedrijf dat flexibel kan inspelen op de nieuwste ontwikkelingen, niet gehinderd door wat er reeds is. Zo zorgen we er ook voor dat we nu, nog tijdens de ontwikkeling, zo veel mogelijk fouten maken én oplossen – en niet pas als de Lightyear One al op de markt is.’
Ervaren inkopers
Vier van die honderd medewerkers – vooral jonge mannen (de gemiddelde leeftijd is 31,5), met een enkele grijze kuif ertussen – vormen de procurementafdeling. Omdat inkopen bij uitstek een ervaringsvak is, betreft het hier mensen met een substantiële loopbaan elders in de automotive-sector in hun bagage. Momenteel zijn ze druk om inkoopcontracten rond te krijgen met een groot aantal partijen. Want Lightyear gaat zich op de plant in Helmond toeleggen op de ontwikkeling van het functionele ontwerp inclusief de besturingssoftware en de human-machine interface (hmi) op het dashboard, de eindassemblage en het finale testwerk. Voor de engineering en het produceren van de verschillende sub-assemblies zijn tal van toeleveranciers aangeschakeld. Namen wil Hoefsloot dus nauwelijks noemen. Het Eindhovense Sioux, tevens aandeelhouder in de onderneming, ontwikkelt mee aan de software. FEV Group en EDAG Engineering, twee grote Duitse ingenieursbureaus die de veeleisende grote automobielbedrijven uit hun land als klant hebben, ontwikkelen mee aan zowel de auto als de productielijn.
Veel Nederlandse toeleveranciers
‘Deze bedrijven helpen ons bij elk onderdeel, bij het interieur, het exterieur, het onderstel, de software en de elektronica, inclusief de vier elektromotoren die zorgen voor de aandrijving rechtstreeks op de wielen. Wij leren veel van hen, maar zij leren ook veel van ons. Want vergeet niet dat wij inmiddels zes jaar ervaring hebben met het ontwikkelen en bouwen van zonneauto’s. Daarin zit onze kennisvoorsprong.’ Met deze en andere niet bij name genoemde bedrijven waarmee Lightyear zaken doet of zal gaan doen, wordt gewerkt tegen niet-marktconforme tarieven. Deze, in veel gevallen Nederlandse toeleveranciers – ‘wat wij in Nederland kunnen uitbesteden, doen we in Nederland’ – vinden het veelal ‘interessant’ om te participeren. Dit ondanks de lage volumes die voorlopig op de rol staan: het eerste productiejaar (2020) wil Lightyear duizend wagens produceren. ‘Ervan uitgaande dat die aantallen de komende jaren flink zullen groeien, zijn zij bereid nu een deel van het risico te dragen.’
‘Als wij flink blijven groeien, willen zij delen in het risico’
Les van Tesla
Voor het produceren van die eerste duizend stuks is inmiddels een productiehal neergezet. Momenteel worden daar de prototypes van sub-assemblies gebouwd en getest. De komende maanden wordt verder een productielijn opgebouwd, met vooralsnog niet te veel automatisering. ‘Voor de aantallen van het eerste jaar zijn robots te duur en niet flexibel genoeg. Niet voor niets heeft Tesla een deel van de automatisering in de lijn voor zijn nieuwe Model 3 moeten vervangen door handwerk. Probeer een robot maar eens een buigzame slang te laten aanbrengen. Dat blijkt heel complex’, aldus Hoefsloot. Met welke toeleveranciers hij die lijn bouwt, wil hij nog niet prijsgeven. Daarvoor moet de journalist geduld oefenen tot de lijn in de loop van het najaar gereed is.
Geldschieters
Wat voor journalisten, toeleveranciers en sollicitanten geldt, geldt ook voor financiers: ook zij worden aangetrokken door de ambitieuze, sexy uitstraling van Lightyear. Een belangrijke geldschieter is dus Sioux. Voorts betreft het ‘individuen, vaak Nederlandse ondernemers’ die de portemonnee hebben getrokken. Daartoe behoren ook de mensen die het volledige aankoopbedrag van de Lightyear One – 119.000 euro – reeds hebben overgemaakt. Zij kunnen aanspraak maken op de eerste exemplaren die volgend jaar van de band rollen. Direct daarna zijn de klanten aan de beurt die respectievelijk 19.000 en 4.000 euro hebben gestort. Begin januari hadden zich in totaal plusminus tachtig bedrijven en personen aan Lightyear verbonden. Daaronder ook Leaseplan dat in 2030 zijn complete vloot emissievrij wil hebben. ‘Wat telt, is dat de Lightyear One gerekend over productie en het gebruik veel minder CO2-uitstoot veroorzaakt dan de elektrische auto’s die nu op de markt zijn. Maar ook de heel lage gebruikskosten wegen mee. Dat maakt de Lightyear bij uitstek geschikt als de deelauto van de toekomst.’
Concurrentie op komst
Wellicht dat de batterij-auto’s geen competitie zijn, maar het zit wel directe concurrentie aan te komen. Begin maart presenteerde het Chinese bedrijf Hanergy vier conceptauto’s die rijden op zonne-energie. Binnen drie jaar moeten ze ook echt in productie gaan.
Hulp van ASML en Vanderlande
Lightyear, ontwikkelaar van ‘zonne-elektrische’ auto’s voor consumenten, werkt aan de technologie voor een nieuwe generatie elektrische auto’s. Die zal niet meer afhankelijk zijn van speciale oplaadpunten. Het eerste voertuig, de Lightyear One, zal een actieradius hebben van tussen de 600 en 800 kilometer. De auto laadt zich op via zonnecellen in het dak en hoeft naar verwachting gedurende vrijwel de gehele Nederlandse zomer niet meer aan een laadpaal.
Lightyear One wordt een vierwiel-aangedreven cross-over die plaats biedt aan vijf mensen. Uit de laatste simulaties blijkt dat dit de meest aerodynamische productieauto op de markt zal worden, aldus persinformatie van de Helmondse start-up. De testen wijzen uit dat de zogeheten Cw-waarde, een maat voor de luchtweerstand, onder de 0,20 komt te liggen; significant lager dan de beste score momenteel op de markt. De buitenkant is een ontwerp van een gerenommeerd Italiaans designbureau, waarvan de naam nog niet wordt prijsgegeven.
Om de uitdaging van het ontwikkelen, produceren en vermarkten van een zeer innovatieve auto aan te kunnen, laten de jonge ondernemers achter Lightyear zich bijstaan door medewerkers, toeleveranciers en investeerders met ervaring in de automotive. En ook door deelname aan de Make Next Platform (MNP) Accelerator, een initiatief van ASML, Huisman, Vanderlande en de Stichting Technologierating. Dit programma biedt de ondernemers van Lightyear en nog drie andere starters een serie workshops over onderwerpen als het managen van IP, het aanscherpen van het businessmodel, procurement & supply chain management, internationale marketing & sales, leiderschap en financiering. Ervaren medewerkers van ASML, Huisman en Vanderlande en – indien relevant – van derden, verzorgen de workshops. Daarnaast wordt er een individueel programma voor de bedrijven opgetuigd.
