‘Smart Industry heeft als ambitie dat Nederland in 2021 het meest flexibele en het beste digitaal verbonden productienetwerk van Europa heeft’, staat op de website van Smart Industry. Het geeft aan dat industrieel Nederland een verdere digitale transformatie zal ondergaan. Verschillende juridische onderwerpen zijn relevant voor samenwerking in deze Smart Industry.
In veel gevallen ontwikkelen uiteenlopende partijen samen een Smart Industry-toepassing. Er kunnen dan diverse nieuwe intellectuele eigendomsrechten ontstaan, zoals auteursrecht op software, maar er kunnen ook bestaande rechten worden ingebracht. Partijen moeten vooraf bepalen wie de rechthebbende is, blijft of wordt.
Een leverancier van software zal niet altijd de auteursrechten willen inbrengen of de broncode beschikbaar willen stellen. Een duidelijke omschrijving van de licentieverlening binnen de keten is dan vereist. Daarin is vastgelegd wat er gebeurt als de softwareleverancier failliet gaat. Een continuïteitsregeling is nodig: die zorgt ervoor dat bepaalde informatie, zoals broncode of technische knowhow, wordt ondergebracht bij een onafhankelijke partij, die dit alleen onder bepaalde voorwaarden vrijgeeft.
Smart Industry kent een combinatie van competenties, zoals automatisering, robotica, sensortechnologie, et cetera. De verschillende partijen in de Smart Industry-keten brengen hun eigen data in. Door deze data te combineren, kan er een nieuwe toepassing ontstaan. De partijen moeten overeenkomen onder welke voorwaarden deze data gebruikt mogen worden en wie er vervolgens iets mee mag doen. De data kunnen heel waardevol worden, waardoor er bij gebrek aan afspraken misverstanden tussen partijen kunnen ontstaan over elkaars rechtspositie.
In een Smart Industry worden niet alleen productiegegevens verwerkt, maar soms ook persoonsgegevens. Dan moet beoordeeld kunnen worden welke maatregelen nodig zijn om te voldoen aan de Algemene verordening gegevensbescherming. Zijn er wel bijvoorbeeld wel passende beveiligingsmaatregelen getroffen of is er, indien nodig, een Data Protection Impact Assessment uitgevoerd?
De samenwerking in de keten kan anders lopen dan verwacht. Er kan schade ontstaan bij een fabriek, indien één of meerdere componenten uit de keten niet naar behoren werken. Zo kan er ergens in de keten sprake zijn van een hack van buitenaf, waardoor de fabriek niet meer de juiste informatie binnenkrijgt via het online portaal voor het onderhoud van de machines. Er kan dan schade ontstaan in de gehele keten. Wie is aansprakelijk? En is de schade eventueel passend verzekerd? Om te voorkomen dat iedereen naar elkaar wijst, is het wenselijk om vooraf goed te af te bakenen wie voor welk stukje in de keten verantwoordelijk is.
Samengevat is het goed om van tevoren te inventariseren wat de juridische consequenties kunnen zijn van het ontwikkelen van een bepaalde Smart Industry-toepassing en het opzetten van een samenwerking in de keten. Het is van belang dat de rol van alle betrokken partijen duidelijk is en dat de rechten en verplichtingen voor iedereen acceptabel zijn.
André Kamps is juridisch adviseur bij juridisch adviesbureau ICTRecht Groningen.
