Op 29 juni is in de Multi Purpose Pilot Plant op de Brightlands Chemelot Campus in Geleen een nieuwe installatie in gebruik genomen. Het jonge bedrijf Vertoro gaat er de afvalstof lignine verwerken tot ‘groene olie’ als grondstof voor bioplastics, chemicaliën en brandstof.
De Multi Purpose Pilot Plant wordt voor research ingezet door Chemelot Institute for Science & Technology (InSciTe). In de proeffabriek kunnen ondernemers samen met onderzoekers chemische processen en innovatieve materialen testen en in beperkte hoeveelheden produceren.
De skid met reactor om onder meer lignine te verwerken is de nieuwste aanwinst in de Multi Purpose Pilot Plant waar InSciTe fungeert als facilitator voor ondernemers die pionieren met materialen en grondstoffen uit niet-fossiele bronnen.
Opschalen
‘Met de pilot plant kunnen ondernemers opschalen van het lab naar een fabrieksopstelling’, aldus Emiel Staring, Managing Director van InSciTe. ‘Als wij daar eenmaal hebben bewezen dat het werkt, kan een commerciële partij het verder oppakken en er business van maken. De pilot plant is daarmee een essentiële tussenstap in het proces die de ontwikkeling versnelt naar toepassing door de industrie. Ontwikkeling van innovatieve concepten is risicovol maar wij laten zien dat door onze aanpak binnen een consortium, met de gezamenlijke kennis, gedeelde kosten en een gedeeld risico, grote stappen kunnen worden gezet op onze weg naar een duurzame chemische industrie.’
Kennisinstituut InSciTe werd in 2014 opgericht met steun van Universiteit Maastricht, Maastricht UMC+, Technische Universiteit Eindhoven, DSM en Provincie Limburg. Ruim vijf jaar na de oprichting zijn meer dan 35 partners aan InSciTe verbonden en heeft het kennisinstituut bijgedragen aan de ontwikkeling van zeven startups, waaronder Vertoro.
‘Een volgende stap in de realisatie van de Chemelot Circular Hub’
Transitie
‘Recent maakten we als regio onze ambities bekend om de eerste Circular Hub in Europa te worden’, zegt Bert Kip, CEO van de Brightlands Chemelot Campus en voorzitter van de Regioboard Chemelot Circular Hub. ‘Chemelot Industrie Park, Brightlands Chemelot Campus, de onderzoeks- en onderwijsorganisaties en de regionale en nationale overheid werken middels dit Flagship traject van nationaal belang aan de ingrijpende transitie naar een duurzame, circulaire economie. Deze faciliteiten zijn in dit licht opnieuw een cruciale stap. De onderzoeken binnen InSciTe en de businessontwikkeling van Vertoro zijn cruciale puzzelstukken in dit traject. Een economie waarin fossiele grondstoffen zijn vervangen door duurzame grondstofstromen zoals biomassa en kunststofafval, daar zetten wij ons voor in. Dat begint met de transformatie van chemische processen. Innovatieve chemie is de oplossing. Als campus faciliteren we dit proces, onder andere door het aanbieden van faciliteiten voor opschaling van ideeën vanuit het laboratorium naar de pilotplant fase.’
Multi Purpose Plant reactor. Foto: Brightlands
Vertoro
‘Deze plant is uniek in de wereld’, vult Wout Ludema aan, manager operations van Brightlands Chemelot Campus. Hier kunnen ondernemers en universiteiten nieuwe technologieën opschalen onder de paraplu van een overkoepelende vergunning, huisvesting en brede ondersteuning.’
Vertoro is zo’n onderneming, waar ondernemende onderzoekers vanuit de universiteit zich hebben getransformeerd tot onderzoekende ondernemers. De startup focust op het omzetten van lignine naar een olie die als grondstof kan worden gebruikt voor de productie van materialen, chemicaliën en brandstoffen. Het bedrijf ontstond in feite op de campus zelf als spin-off uit verschillende proefprojecten van InSciTe. ‘Lignine blijft over van hout als restproduct bij bijvoorbeeld de productie van papier of het maken van bio-ethanol’, legt Dannie van Osch uit, chief business officer bij Vertoro. ‘Nu is het een afvalproduct dat verbrand wordt. Na het maken van lignine olie is deze echter geschikt als grondstof. Zo snijdt het mes aan twee kanten, iedereen wordt er beter van. Bij de verbranding van lignine komt wel weer CO2 vrij, maar idealiter kunnen we dit CO2 neutraal houden.’
Tussenstap
Vertoro, inmiddels uitgegroeid tot een team van 11 personen en gevestigd op de campus, heeft de afgelopen drie jaar in de labs bij de TU Eindhoven en met InSciTe op de Geleense campus succesvolle proeven gedaan met verschillende soorten lignine-rijk materiaal. ‘We zijn toe aan de volgende stap; in de praktijk bewijzen dat lignine een goede vervanger kan zijn van fossiele olie. Potentiële klanten willen graag uitgebreid kunnen testen. In de nieuwe installatie op de Brightlands Chemelot Campus kunnen we sneller en grotere bruikbare batches maken. Tot wel 150 liter per dag. Daar werk je in een lab meer dan een maand aan. Dit is een essentiële tussenstap naar grootschalige productie.’
Vernieuwing
Dat is precies waar de Brightlands Chemelot Campus voor staat: innovatieve ondernemers helpen hun ideeën te testen en uit te voeren. ‘Innovatie, de transformatie naar een circulaire en duurzame economie start hier’, zegt Hugo Hendriks, COO en Director Services van de campus. ‘Met deze faciliteiten bieden we ondernemers de mogelijkheid om hun chemische processen duurzaam te vernieuwen. In de regel hebben startende ondernemers niet de middelen om zelf te investeren in kostbare proeffabrieken. En alles wat daarbij hoort zoals vergunningen, ondersteunende faciliteiten en de beschikbaarheid van kennis. Hier op de campus is dat allemaal voorhanden.’
Gedeputeerde Joost van den Akker (Economie, Onderwijs en Sport): ‘Ruim vijf jaar na de oprichting zijn meer dan 35 partners en kennisinstellingen aan InSciTe verbonden en heeft het kennisinstituut bijgedragen aan de ontwikkeling van zeven start ups. Daar zijn we trots op. De innovatieve producten versterken het ecosysteem in Limburg op dit gebied, en dragen ook bij aan de opgaven die de provincie heeft gedefinieerd in haar missiegedreven economisch beleid.’
Link magazine juni/juli 2020, Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op: uitgever@linkmagazine.nl
Processen
De Multi Purpose Pilot Plant is met relatief eenvoudige ingrepen geschikt voor verschillende chemische processen. De hightech installaties kunnen biobased grondstoffen zowel thermochemisch als chemokatalytisch verwerken in batches tot honderd kilogram per dag. Gespecialiseerde medewerkers zijn beschikbaar om de installaties te bedienen. Vertoro maakt dankbaar gebruik van de uitbreiding. ‘Zeker’, aldus Dannie van Osch. ‘Deze nieuwe plant biedt veel mogelijkheden. We zijn er in de labs achter gekomen dat van lignine niet alleen olie gemaakt kan worden, het is ook een geschikte grondstof voor biologische kunststof. Zeker in combinatie met andere duurzame ingrediënten. Daarnaast onderzoeken we nu ook de mogelijkheid om zelf lignine uit hout te winnen. Met de installaties kunnen we naar hartenlust pionieren en testen.’
Licenties
Voor de volgende schaal, een demoplant, gaat Vertoro samen werken met Sekab in Zweden. ‘In de toekomst wordt er dan wellicht een commerciële plant gebouwd in Geleen, besluit Dannie van Osch. ‘Daarnaast willen we onze recepten in licentie uitgeven zodat wereldwijd lignine verwerkt kan worden tot duurzame olie.’
