Tijdens de tweede ronde van het Nationaal Groeifonds wordt in totaal € 5 miljard en daarnaast een reservering van € 1,3 miljard euro door het kabinet beschikbaar gesteld voor programma’s die bijdragen aan innovatie en het groeivermogen van Nederland. De voorstellen NXTGEN HIGHTECH, PhotonDelta, GroenvermogenNL, Duurzame Materialen NL, Luchtvaart in Transitie en EinsteinTelescope op gebied van sleuteltechnologieën en materialen krijgen in totaal 2,9 miljard euro. Holland High Tech, de topsector High Tech Systemen en Materialen, is intensief betrokken bij deze voorstellen.
Marc Hendrikse, boegbeeld van Holland High Tech: “De adviescommissie en het kabinet hebben met hun keuzes voor toekenning vandaag getoond dat investeren in sleuteltechnologieën noodzakelijk is om oplossingen te vinden voor de maatschappelijke uitdagingen waar wij samen voor staan. Wij zijn trots op het feit dat wij als topsector hier een grote bijdrage kunnen leveren en tevens het verdienvermogen van Nederland kunnen versterken. In de programma’s gaan vele organisaties uit ons uitgebreide ecosysteem intensief samenwerken. Dit zijn bestaande en bekende (mkb) bedrijven, start-ups, scale-ups, overheden en kennisinstellingen, maar ook nieuwe partners. Wij staan klaar om met elkaar aan de slag te gaan.”
Nationaal Groeifonds
Het Nationaal Groeifonds is in 2020 gestart met als doel om het duurzaam verdienvermogen van Nederland te versterken. Het Nationaal Groeifonds investeert samen met initiatiefnemers in projecten die zorgen voor duurzame economische groei op langere termijn. Het kabinet trekt tot 2025 in totaal € 20 miljard uit voor het Nationaal Groeifonds. Het gaat om gerichte investeringen voor: kennisontwikkeling en onderzoek, ontwikkeling en innovatie. In deze tweede ronde zijn via verschillende ministeries 37 projecten ingediend. 28 voorstellen wisten met een gedegen onderbouwing de adviescommissie te overtuigen en zijn nu gehonoreerd.
De toegekende voorstellen uit de tweede ronde van het Nationaal Groeifonds waar Holland High Tech bij betrokken is, zijn:
NXTGEN HIGHTECH
Om Nederland toekomstbestendig te maken én de maatschappelijke problemen waarmee we nu worden geconfronteerd het hoofd te kunnen bieden, is een nieuwe generatie hightech equipment nodig. Dit groeifondsvoorstel is 450 miljoen euro toegekend. Het doel is om het Nederlandse hightech equipment ecosysteem in 2040 leidend in Europa te maken, met uiteindelijk een extra bijdrage aan het bbp van € 11 tot 16 miljard per jaar. 189 MKB bedrijven, waaronder 75 start-ups en scale-ups, 130 grotere bedrijven en 23 kennisinstellingen staan klaar om aan de slag te gaan. Nu NXTGEN HIGHTECH groen licht krijgt kan het van start met projecten in zes essentiële toepassingsgebieden:
- Duurzame energie: groene (waterstof)energie en nieuwe batterijen door efficiënte(re) apparatuur te produceren met dunne film technologie.
- Lasercommunicatie: apparatuur voor datacommunicatie via laserbundels en satellieten, energiezuinig, veilig en met hogere capaciteit.
- Gezondheid: productietechnologie voor nieuwe chips die miniatuur diagnostiek (‘Lab-on-Chip’) mogelijk maken, waarmee organen nagebootst (‘Organ-on-a-Chip’) of vervangen (kunstorganen) kunnen worden én die de zoektocht naar nieuwe medicijnen en therapieën versnellen, waar mogelijk zonder dierproeven.
- Snellere chips: ontwikkeling van apparatuur om nog snellere en energiezuinigere chips te maken die deels ook met licht schakelen waardoor er meer toepassingen ontstaan, zoals op medisch,- voeding,- en veiligheidsgebied.
- Lichte materialen: machines die met innovatieve composiettechnologie lichtgewicht constructies maken om vervoer (luchtvaart, auto’s) energiezuiniger te maken.
- Robotica in land- en tuinbouw: snelle en precieze robots die bijdragen aan een duurzame voedselketen.
Fotonische chips maken de productie van apparaten mogelijk die aanzienlijk sneller en goedkoper te produceren zijn en aanzienlijk minder elektriciteit verbruiken. De ontwikkeling van fotonische technologie kan maatschappelijke uitdagingen zoals duurzaamheid aanpakken, maar ook de deur openen voor een nieuwe Europese industrie en een scala aan nieuwe toepassingen waaronder quantum computing. Dit Groeifondsprogramma waarin 471 miljoen euro wordt bijgedragen heeft een looptijd van zes jaar en stelt PhotonDelta en partners in staat om verder te investeren in fotonische startups en scale-ups, productie uit te breiden, talent aan te trekken en op te leiden, de adoptie te stimuleren en een design-bibliotheek van wereldklasse te ontwikkelen. Tegen 2030 wil PhotonDelta een ecosysteem omvatten met honderden bedrijven, klanten over de hele wereld en een productiecapaciteit van meer dan 100.000 wafers per jaar.
GroenvermogenNL
Het groeifondsprogramma GroenvermogenNL versnelt de opschaling van groene waterstof en aanverwante technologieën in verschillende industriële ketens zoals chemie, kerosine, staal of kunstmest. GroenvermogenNL krijgt 500 miljoen euro om de totstandkoming van een groen waterstofecosysteem in Nederland te versnellen. Dat bedrag komt bovenop de 338 miljoen die GroenvermogenNL ook in de Groeifonds-toekenningen in 2021 kreeg. Het programma is gericht op de doelstellingen uit het Klimaatakkoord. Bovendien versterkt GroenvermogenNL de Nederlandse maakindustrie. GroenvermogenNL is tot stand gekomen uit een samenwerking tussen Topsectoren Chemie, Energie en High Tech Systemen & Materialen.
Op weg naar een duurzame toekomst is er dringend behoefte aan innovatieve manieren om CO2-emissie en materiaalverspilling terug te dringen. Duurzame MaterialenNL maakt Nederland koploper in de materialentransitie door knelpunten in de opschaling van laboratoriumschaal naar productie op te lossen. Met 200 miljoen euro toekenning pakken de meer dan 300 samenwerkende partijen drie belangrijke materiaalsectoren met grote economische en duurzaamheidspotentie aan: Energiematerialen, Constructieve materialen en Circulaire plastics. Het voorstel ontwikkelt 12 Demonstrators voor nieuwe technologieën waarmee duurzame materialeninnovaties van het lab naar de praktijk kunnen worden gebracht. Daaromheen ontwikkelt het voorstel nieuwe faciliteiten, verzamelt het kennis over ecosysteemontwikkeling, duurzaamheid en circulariteit, en voert het een funderend onderzoeksprogramma uit.
De Nederlandse luchtvaartsector heeft de kans om als pionier in Europa te acteren in de transitie naar duurzame luchtvaart. Hiertoe ontwikkelt Luchtvaart in Transitie technologie, producten en kennis waarvoor sterk toenemende vraag uit de wereldmarkt bestaat. Luchtvaart in Transitie ontvangt 383 miljoen euro uit het Nationale Groeifonds en pakt hiermee versneld de negatieve effecten van de luchtvaart aan, in lijn met de IPCC aanbevelingen. Knelpunten, zoals de onderlinge afhankelijkheid, grote risicovolle schaalsprongen, gebrek aan testruimte en gebrek aan technisch personeel staan het verduurzamen van de luchtvaart – en het daaraan verdienen door Nederlandse bedrijven – in de weg. Dit programma lost deze knelpunten op door de luchtvaartsector te verenigen en bouwt hiervoor een open innovatie-infrastructuur door het:
- realiseren van first-of-a-kind-pilotfaciliteiten voor synthetische vliegtuigbrandstof
- ontwikkelen van duurzame ultra-efficiënte demonstratievliegtuigen met doorbraaktechnologie voor waterstofaandrijving, materialen en systemen
- inrichten van een proeftuin met laad- en tankinfrastructuur en fieldlabs op Nederlandse luchthavens voor de hele luchtvaartketen
Einstein Telescope wordt een ondergronds observatorium voor het meten van zwaartekrachtsgolven. Krachtige laserstralen kaatsen tussen ijskoude, trillingvrije spiegels aan uiteinden van kilometers-lange vacuümtunnels. Met zwaartekrachtsgolven kunnen we het heelal bestuderen als nooit tevoren. Dit is fundamentele wetenschap in pure vorm. Dit is Big Science, vergelijkbaar met CERN in Zwitserland. De grensregio van Nederland, België en Duitsland is in beeld als mogelijke locatie. Dit is vanwege de rust, de stabiele bodem, en het sterke ecosysteem van kennisinstellingen en hightech bedrijven. Het Nationaal Groeifonds kent 42 miljoen euro toe als ondersteuning van deze spannende ontwikkeling en reserveert 870 miljoen euro voor de toekomst. Rond 2024/2025 besluit een internationaal panel waar de Einstein Telescope wordt gebouwd.