Smart industry, big data, internet of things, het zijn allemaal redelijk abstracte en veelomvattende begrippen. Het is een van de redenen dat veel bedrijven lastig grip krijgen op de materie en het moeilijk vinden om een eerste stap te zetten. Ze zijn daarom op zoek naar aansprekende voorbeelden, een voorbeeld zegt immers meer dan duizend woorden. Dan is het fijn om aan een ‘simpel’ product heel veel facetten van smart industry te kunnen illustreren. Dat was het geval bij de rondetafel van technologiebedrijf Koning & Hartman in Amsterdam. Kunststof bloempotten waren de ‘smart’ producten en nieuwe businessmodellen.
Rondetafel Smart Industry nummer 12
Koning & Hartman ontwikkelt oplossingen voor smart industry en internet of things. Zoals de KH Information Server (KHIS), de ‘wereldstekker’ die systemen voor bedrijfs- en productiebesturing met elkaar kan laten praten. Het technologiebedrijf deelt zijn kennis met andere bedrijven, onder meer door samen met ORTEC, specialist in verwerking van big data, rondetafels te organiseren. Elke rondetafel kent haar eigen invalshoek, afhankelijk van de inbreng van de deelnemers. Aan de twaalfde sessie, eind januari op het Amsterdamse hoofdkantoor van K&H, namen vertegenwoordigers deel van bedrijven in de chemie, aandrijftechniek, (proces)automatisering, industriële dienstverlening, civiele techniek en productie van kunststof bloempotten, alsook van een waterschap. Hun inbreng was de basis voor onderstaand verslag.
Chips en algoritmes
De rondetafel begint met een introductie door Jeroen van Ieperen, adviseur bij de Kamer van Koophandel en lid van het projectbureau Smart Industry. Hij gaat in vogelvlucht langs de vele aspecten van smart industry: het verbeteren of vernieuwen van processen, producten en/of businessmodellen, met hulp van automatisering/robotisering, digitalisering, big data, connectiviteit en sensoriek (internet of things). Een motor achter smart industry zijn de ontwikkelingen in de halfgeleiderindustrie en de wiskunde. Computerchips krijgen steeds meer capaciteit en algoritmes worden almaar sneller, waardoor omvangrijke analyses van big data tegenwoordig binnen redelijke tijd, of zelfs real time, zijn uit te voeren en dus praktische toepassing kunnen krijgen.
Tim Wolf
Volwassen worden
Toepassingsvoorbeelden worden vervolgens met drie cases gepresenteerd door de tweeling Tim (K&H) en Arno (ORTEC) de Wolf. Deze cases zijn elk meer of minder ‘volwassen’ in termen van de ‘analytics maturity curve’, die aangeeft dat hoe meer intelligentie bedrijven in de analyse van hun data stoppen hoe meer competitief voordeel ze ermee kunnen behalen. Zijn ze alleen nog maar bezig met terugkijken in hun rapportages, kunnen ze al ingrijpen op basis van het inzicht dat de analyse hun verschaft, of kunnen ze zelfs vooruitkijken en voorspellen (predictive analytics) om zo tot optimalisatie van hun processen te komen?
Heinz ging voor zijn tomatenketchup de kwaliteit in productie meten, de meetwaarden belandden in rapportages. Volgende stap is analyse van die data om inzicht te verkrijgen in factoren die de kwaliteit bepalen. Aan de hand daarvan kan elke meting real time worden teruggekoppeld om het productieproces zo nodig bij te stellen.
Folieproducent Apeldoorn Flexible Packaging wilde data gaan verzamelen om de performance van productie te kunnen verbeteren, te beginnen bij de verschillende grondstoffen voor de diverse folies. Elke folie heeft z’n eigen recept met meerdere grondstoffen, waartussen de verhoudingen slechts beperkt mogen variëren. Alle reden om die waarden te registreren voor kwaliteitsbewaking. Daarnaast kan voorraadbewaking, het regelmatig vastleggen van de standen van voorraadsilo’s voor de grondstoffen, helpen om inkoop en opslag efficiënter te plannen.
Microsoft en Rolls-Royce werkten samen een case voor predictive maintenance uit. Ze volgden honderd vliegtuigmotoren die waren uitgerust met een groot aantal sensoren. Op basis van trends in de meetwaarden van die sensoren stelden ze een model op om het ‘falen’ van een individuele motor te kunnen voorspellen. Daarmee is tijdig onderhoud te plannen, niet te vroeg (de motor heeft nog geen onderhoud nodig) maar ook niet te laat (een ‘failure’ van een motor is duur, vanwege reparatie of vervanging en ook nog eens stilstand van het vliegtuig). Arno de Wolf toont de aansprekende resultaten van een vrijgegeven demo-case.
Procesbeheersing
De cases vinden weerklank aan tafel. De een zet big data al in om tot een stabiele operatie in de fabriek te komen. Een ander wil zich ontwikkelen tot ‘full service provider’ en doet een pilot met het proactief monitoren van assets bij klanten in het veld. Dat moet storingen en stilstand voorkomen en zodoende de kosten beperken op de onderhoudscontracten die ervoor zijn afgesloten. Stilstand leidt bijna altijd tot substantiële kosten, met name vanwege het productieverlies, en dus is elke actie die dat terugdringt een ‘quick win’.
Daarmee is de smart industry case voor procesbeheersing, gericht op verbetering van de operational equipment effectiveness (OEE), iedereen wel duidelijk. Al blijven beheerorganisaties nog te vaak in een reactieve modus steken en blijkt in de praktijk dat nog niet iedereen ervoor openstaat, ook letterlijk niet. Want bedrijven hebben er soms moeite mee hun machines of installaties open te stellen voor de oem’ers, de leveranciers van die assets, om te kunnen monitoren. Ze willen het zelf regelen en niet afhankelijk zijn van de oem’er. Een kwestie van tijd, klinkt het aan tafel, de volgende generatie heeft geen moeite met dat monitoren en delen van informatie. En op termijn heeft elk bedrijf een chief information officer (CIO).
Grillige klant
Smart industry gaat echter breder dan procesbeheersing, het moet ook helpen om antwoord te geven op de grilligheid van de klant. De machinebouwer bijvoorbeeld moet sneller kunnen reageren op de vraag van zijn klant, de producent, want die moet op zijn beurt de grillige consument goed kunnen bedienen. Smart customization is dan het antwoord: klantspecifieke oplossingen configureren uit standaardcomponenten en -modules die in meerdere varianten beschikbaar zijn.
Bert Bakkeren, Director Operations.
Over grillige klanten gesproken, daar weet het Tilburgse elho met zijn modegevoelige producten alles van. Het bloeiende familiebedrijf maakt al meer dan 50 jaar kunststof potten (voor bloemen en planten) en aanverwante artikelen. De onderneming is op zijn eigen manier al ‘smart’ bezig om die grillige klant goed en efficiënt te kunnen bedienen, vertelt Bert Bakkeren, Director Operations. ‘Wij zijn trendsetter in kleur en vorm van de potten en daarmee marktleider in Europa geworden, terwijl we alles in Nederland produceren. Maar de concurrentie knaagt aan onze positie, dus zijn we met data, technologie, communicatie en businessmodellen in de weer om de bloempotwereld te veranderen en de concurrentie voor te blijven. Chinezen hebben soms al binnen drie maanden onze nieuwste modellen gekopieerd en hier in het westen duurt dat ook maar een jaar.’
‘Smart’ bezig
Elho wil bijvoorbeeld de historische data van de verkopen, denk aan seizoenseffecten, gebruiken om de forecasting voor zijn productie te verbeteren. Daarnaast broedt het bedrijf op nieuwe businessmodellen, zoals de verhuur van dure planten in grote potten. Elho combineert inmiddels offline en online verkoop en maakt de transitie naar een B2C-bedrijf dat niet alleen via groothandel en bouwmarkt maar ook rechtstreeks aan consumenten verkoopt. Zo onderzoekt elho al 3D-printen: ‘Over tien jaar kun je bij wijze van spreken een pot naar eigen ontwerp bij de Multicopy laten printen.’
Over ‘intelligente’ potten denkt men in Tilburg ook al na, vertelt Bakkeren. ‘Je kunt er bijvoorbeeld een sensor in stoppen die op je smartphone een signaal geeft als je de plant water moet geven.’ Hightech potten met behulp van nanotechnologie is ook een gedachte: een nanocoating die is aangebracht aan de binnenkant kan ervoor zorgen dat een plant met aarde en al schoon uit de pot gaat bij het verwisselen.
Nieuwe energie
De smart industry van nu staat uiteraard midden in de maatschappij. Als marktleider voor een consumentenproduct profileert elho zich met MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen): ‘Elho houdt van groen. Dat geldt voor groene planten, maar ook voor groen ondernemen.’ Inmiddels is 45% van de kunststof voor potten afkomstig van recycling en dat moet over twee jaar 80% zijn, meldt Bert Bakkeren. ‘Tien jaar geleden begonnen we daarmee, toen was gerecycled goedkoper dan ‘virgin’ materiaal. Nu is dat soms omgekeerd, maar we houden vast aan onze keuze.’ Verpakkingen zijn recyclebaar en eveneens gemaakt van gerecycled materiaal. Steeds meer bedrijfsauto’s van elho zijn hybride en transport wordt steeds meer groen; tevens is vorig jaar een eigen windmolen geplaatst. Zo geeft ‘smart energy’ nieuwe energie aan smart industry.
