Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt snel gezien als marketingtool en dus is communicatie erover lastig. Aan de andere kant is het wel belangrijk dat anderen ervan op de hoogte zijn, dat zij jou daarom zien als potentiële werkgever of leverancier, of dat overheden merken dat je je op dat vlak inspant. ‘Zelf wil ik dat ook doen, want alleen voor financiën en winst gaan is op den duur wel wat armoedig’, stelt Sytse Oreel, directeur van Oreel in Hallum. ‘Je beloning is de trots bij je medewerkers, dat je deel uitmaakt van de lokale gemeenschap. Medewerkers verwachten dat, sterker nog: ze eisen dat van je.’
‘Lokaal inkopen in plaats van interregionaal tegen de laagste prijs’
Afgelopen jaar was metaalbewerker Oreel nog finalist in de verkiezing van Friese onderneming van het jaar, waarbij sterk gelet wordt op maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). De nominatie wekt geen verbazing, gelet op de inspanningen van Oreel. De daken van de fabriek zijn uitgerust met 2.500 zonnepanelen, al sinds 2012 draait de fabriek gasloos en sinds 2019 geldt dat ook voor de kantoren. Op de werkvloer wordt sinds enkele jaren papierloos gewerkt en er geldt een actief afvalbeleid, waarbij verpakkingsmateriaal wordt hergebruikt. Oreel: ‘MVO maakt je bedrijf sterker. Je investeert in de nieuwste technieken zoals gerobotiseerd laserlassen, en in de nieuwste machines. Die zijn energiezuiniger, sneller en schoner. Met de economisch meest voordelige techniek kom je niet altijd uit op robotisering, maar voor de toekomst is het wel een goede zet. Als je over vijftig jaar een toonaangevend bedrijf wilt zijn, moet je nu investeren in technieken, gebouw en mensen.’
Positief imago
MVO kost geld en dat geld is niet à la minute weer terugverdiend, of het nu gaat om de zonnepanelen, de ledverlichting of nieuwe machines. Maar het brengt een ondernemer ook wat, stelt Oreel. ‘Het draagt bij aan een positief imago van je bedrijf in de omgeving en de lokale gemeenschap. Want als bedrijf willen we een schakel van betekenis zijn, door bepaalde dingen net even anders te doen. Bijvoorbeeld door lokale ondernemers bestaansrecht te geven in plaats van interregionaal in te kopen tegen de laagste prijs.’ Het Friese Hallum telt circa 2.500 inwoners en Oreel is klant van de lokale supermarkt. ‘Die levert onze schoonmaakmiddelen, het bedrijfsfruit, koffie, broodjes voor onze gasten en zo’n honderd kerstpakketten. Het is belangrijk dat dat soort winkels blijft bestaan, anders wordt het dorp wel erg leeg.’
Actief ingrijpen
Net wat verder gaan dan wat er van je verwacht wordt, dat is het uitgangspunt bij Oreel. ‘Je personeel alleen bananen en sinaasappels aanreiken is te simpel. Door het bedrijfsterrein rookvrij te verklaren, willen we medewerkers ook motiveren om te stoppen met roken. En als een medewerker onder spanning staat, bijvoorbeeld vanwege persoonlijke omstandigheden, dan bespreken we dat en grijpen we actief in. We schakelen een deskundige in of laten iemand tijdelijk minder werken. Als een medewerker ervoor openstaat, regelen we dat. Alles om te voorkomen dat hij of zij uitvalt.’ Daarnaast doet Oreel zijn best om een plek te vinden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Op dit moment hebben we drie van dergelijke medewerkers in dienst. Ondanks de robotisering zijn er voor hen altijd wel taken of klussen.’
Betere werkomstandigheden
Investeren in duurzaamheid is vanzelfsprekend voor Oreel. ‘Als ondernemer kijk ik niet naar winstgevendheid op korte termijn, maar naar continuïteit op lange termijn. In 99 procent van de gevallen zijn maatregelen voor duurzaamheid ook bevorderlijk voor de continuïteit. Iedereen snapt dat je op een gegeven moment van het gas af moet, dus investeer ik daar nu al in. Zo snijdt het mes aan twee kanten. Daarnaast helpt dit beleid werkgelegenheid te scheppen voor allerlei opleidingsniveaus, want we blijven groeien.’ Kijkend naar de toekomst wil Oreel blijven werken aan leefbare werkomstandigheden in de fabriek. ‘Steeds meer groen – we hebben inmiddels twintig grote planten staan – goede isolatie, goede afzuiging en goede ergonomische omstandigheden. Metaal heeft een imago van vieze werkomgeving, wij willen laten zien dat het ook anders kan.’