Ons land heeft een haat-liefdeverhouding met zorginnovatie; het is natuurlijk belangrijk, maar het mag niet te veel kosten. Reden bijvoorbeeld waarom Nederland binnen Europa een van de laatste landen is die nieuwe medicijnen op de markt toelaat. ‘Als burger vind ik dat onacceptabel’, zegt John de Kok. Als directeur van Pfizer Nederland, directeur-eigenaar van Cardiologie Centra Nederland, industrieleider farmaceutische industrie en zorgpartner bij Deloitte, en toezichthouder bij diverse zorginstellingen heeft hij breed ervaring opgedaan op het medische en farmaceutische speelveld.
Technobis Crystallization Systems bedient de markt met drie systemen voor een flexibele inrichting van de workflow rond kristallisatie-onderzoek.
Sinds afgelopen november is De Kok ceo van de Technobis Group, waar Technobis Crystallization Systems (TCS) in Alkmaar onderdeel van uitmaakt. TCS ontwikkelt systemen die met behulp van licht- en cameratechnologie de oplosbaarheid van stoffen meten. Daarmee is hun kristallisatiegedrag te bepalen onder uiteenlopende omstandigheden wat betreft concentratie, temperatuur, oplosbaarheid, enzovoort. Die informatie is voor nieuwe medicijnen onder meer belangrijk bij het vinden van hun kristalvormen en het verdere onderzoek naar de juiste formulering. Uiteindelijk bepalen beide factoren de werking van medicijnen in het menselijk lichaam.
Met de systemen van TCS kunnen wetenschappers in een vroeg stadium van hun onderzoek al bepalen of bepaalde stoffen wel of niet werkzaam zullen zijn. Dat helpt om het onderzoek te versnellen, een uiterst actueel thema in de huidige coronacrisis, waarin de vaccinontwikkeling in een ongekend hoog tempo plaatsvindt. Alle grote farmabedrijven in de wereld, waaronder de bekende coronavaccinontwikkelaars, hebben in hun researchlabs systemen van TCS staan en afgelopen jaar kreeg TCS ook steeds meer vraag uit China en India. ‘Tot nu toe fabriceerden die landen vooral medicijnen waarvan het patent was verlopen. Nu willen ze zelf medicijn- en vaccinontwikkeling gaan doen en daarvoor de r&d doen; dus hadden ze onze systemen nodig.’
De snelle time-to-market van coronavaccins legt de vinger op een zere plek, namelijk dat zorginnovatie onder ‘normale’ omstandigheden vaak niet zo snel plaatsvindt. Naast kosten zijn daarbij ook verouderde regulering en wetgeving vaak een remmende factor, aldus De Kok. Maar het ligt niet alleen aan het nieuwe dat iets ouds moet vervangen. ‘Innovatie wordt juist duur als dat oude gehandhaafd blijft omdat de zorgwereld eraan vasthoudt. Het blijkt heel lastig om in de zorg met iets te stoppen ook al komt er iets beters voor in de plaats.’ Die trage introductie van zorginnovaties was tot nu toe nog niet zo zichtbaar voor het grote publiek, aldus De Kok. Maar de coronavaccins brengen daar verandering in, verwacht hij. ‘De zorgconsument heeft nu besef gekregen van de noodzaak van een korte time-to-market en gezien dat die wel degelijk haalbaar is.’ Er moet dus over de hele linie een versnelling van zorginnovatie komen – ‘voor de gezondheid van de mens wil je immers alleen maar het beste’.
Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
In zijn eigen sector is TCS daarom aan het onderzoeken of een dataplatform, waarin de r&d-afdelingen van klanten geanonimiseerd hun kristallisatiedata kunnen delen, een belangrijk speerpunt moet worden. Veel stoffen, naast werkzame stoffen ook vulstoffen zoals lactose, sacharose of zetmeel, worden immers aan medicijnen toegevoegd om eigenschappen ervan te verbeteren. Het delen van die data kan het onderzoek verder versnellen. ‘Zo ontstaat innovatie, door het delen van kennis. We praten er al over met klanten, maar r&d’ers vinden het wel eng. Binnen hun eigen bedrijf mogen ze vaak al geen informatie delen met collega’s, vanwege de vertrouwelijkheid voor patenten.’ Sowieso loopt de zorg niet voorop met de inzet van data voor analyse, slimme algoritmes en kunstmatige intelligentie. ‘Pas de huidige generatie studenten leert daarmee werken, maar bij artsen die al enige jaren werkzaam zijn is de adoptie van bijvoorbeeld AI nog laag.’ Als menselijke en kunstmatige intelligentie echt gaan samenwerken, valt er in zorginnovatie nog veel te winnen.
