De ongekende groei van de productie werd gestuwd door grote stijgingen van het aantal orders uit binnen- en buitenland. De werkgelegenheid liet de snelste groei zien in drie jaar en de verlenging van de levertijden was de grootste ooit. De hoeveelheid onvoltooid of nog niet uitgevoerd werk nam voor de vijfde maand op rij toe, maar dit keer minder dan vorige maand.
De toename van de inkoopactiviteiten bereikte een recordniveau en hetzelfde geldt voor de voorraad ingekochte materialen. De voorraad gereed product daalde ondertussen voor de tiende maand op rij. Zowel de inkoopprijs- als de verkoopprijsinflatie bereikt een recordniveau.
Het optimisme over de groei van de productie bleef stijgen en bereikte het op twee na hoogste niveau ooit.
De NEVI Inkoopmanagersindex voor de Nederlandse industrie steeg in april naar 67,2, waarmee het record van 64,7 van slechts een maand oud werd verbroken. Veel indicatoren bereikten een nieuwe piek, zoals de productie, voorraad ingekochte materialen, levertijden en inkoop- en afzetprijzen.
Redactioneel commentaar van Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO
Terwijl de snelle groei de laatste maanden vooral voortkwam uit de sterke vraag naar halffabricaten en investeringsgoederen, stegen in april ook de nieuwe exportorders voor consumentengoederen sterk, vermoedelijk doordat veel landen op het punt staan de economie te heropenen dankzij grootschalige vaccinatie.
De snelle groei zet nog meer druk op toeleveringsketens. Zoals verwacht leidde de tijdelijke blokkade van het Suezkanaal in maart tot nog langere levertijden. Bovendien ontstaan aan steeds meer goederen tekorten, ook aan producten die met het vliegtuig worden vervoerd, zoals chips. Het groeiende tekort aan chips belemmert een toenemend aantal autoproducenten, waaronder Jaguar Land Rover, Volvo en Mitsubishi. Ook Honda en Ford leggen productielijnen stil. BMW zet productielijnen van Mini in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk op een lager pitje. Op de nieuwste Playstation moeten consumenten al maanden langer wachten. Het tekort aan chips remt inmiddels ook de productie van bijvoorbeeld broodroosters en wasmachines. Ook Apple en zelfs Samsung, dat naast consumentenelektronica ook chips produceert, waarschuwen voor tekorten aan chips, wat de komende maanden de productie van smartphones kan remmen.
Tekorten kunnen ook Nederlandse bedrijven raken
De producent van medische apparatuur Philips vreest dat zelfs de productie van bijvoorbeeld apparatuur die nodig is voor het behandelen van hartstilstanden kan stilvallen. “Als er al autofabrieken stilstaan omdat er geen chips zijn, dan zou hetzelfde kunnen gebeuren voor medische apparatuur”, waarschuwde topman Frans van Houten. Ook de Amerikaanse machinebouwer Caterpillar kan mogelijk niet aan de vraag voldoen door een tekort aan chips. Het lijkt er dus op dat het chiptekort ook machine- en apparatenbouwers kan raken, wat een ernstige belemmering zou kunnen vormen voor een groot aantal Nederlandse bedrijven en hun toeleveranciers.
Ondanks het optimisme bij ondernemers lag de productie van de Nederlandse industrie in februari wat lager dan in januari, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Vooral de transportmiddelenindustrie, de rubber- en kunststofindustrie en de metaalproductenindustrie produceerden iets minder. De daling was waarschijnlijk het gevolg van het stilvallen van productielijnen van auto’s en vrachtwagens als gevolg van het tekort aan chips. Het is de vraag of ondernemingen de komende maanden de nodige materialen tijdig ontvangen om aan de groeiende vraag te kunnen voldoen.