Infineon en Bosch investeren recordbedragen in nieuwe, verregaand geautomatiseerde chipfabrieken. Niet in Azië, maar in hun kennisbasis: Europa. Want daar hebben ze voet aan de grond bij de autofabrikanten, die de transitie naar elektrisch en autonoom rijden moeten maken – en snel. In die omslag speelt micro-elektronica een hoofdrol. ‘In 80 procent van de innovaties in de automotive draait het om halfgeleiders.’
Chipfabrikanten drijven e-mobility
De auto’s die vandaag van de band rollen, zijn in feite computers. Ze hebben minstens vijftig chips aan boord – in de aandrijflijn, het dashboard, de infotainment-, rijhulp- en veiligheidssystemen et cetera. Chips en software maken auto’s minder vervuilend (vanaf 2030 moet elke nieuwe auto die in ons land verkocht wordt elektrisch, lees: zero emission, zijn), comfortabeler en veiliger. Ook al omdat al die ingebouwde systemen samenwerken – met elkaar én met systemen in andere auto’s en langs de weg.
Het complex van Infineon in Villach, met linksboven de nieuwe chipfabriek ingetekend.
Enorme impuls
Dus is de automotive een groeimarkt voor de semiconductorsector. Net als het internet of things (IoT), dat het mogelijk maakt om apparaten en machines met de gebruiker en met elkaar te verbinden. Wat een enorme impuls geeft aan ontwikkelingen als artificial intelligence (AI, kunstmatige intelligentie), machine learning, augmented & virtual reality en big data mining en analysis.
‘Azië was een serieuze optie, maar uiteindelijk is voor Europa gekozen’
Grote Europese chipfabrikanten, zoals Infineon, Bosch, NXP Semiconductors en STMicroelectronics, zetten zwaar in op groei in die markten. Alle drie investeren ze fors in nieuwe technologieën. Onder meer in silicium-carbide integrated circuits (SiC’s), die een betere elektrische geleiding hebben dan ‘gewone’ silicium-chips. Omdat minder energie in de vorm van warmte verloren gaat, levert dat in elektrische auto’s circa 6 procent meer actieradius op.
Grootste investering ooit
Ook in nieuwe, slimme en verregaand geautomatiseerde processen pompen de semiconbedrijven enorme sommen geld. Infineon, de voormalige semiconductortak van Siemens, laat momenteel in het Oostenrijkse Villach een compleet nieuwe fabriek bouwen. Vanaf begin 2021 worden daar wafers geproduceerd op basis van 300-millimetertechnologie. Kosten, uitgesmeerd over zes jaar: meer dan 1,6 miljard euro, plus zo’n 50 miljoen voor een nieuw kantoorgebouw. Al met al is dat de grootste private investering ooit in Oostenrijk. De wafer fab, die op termijn aan zo’n vierhonderd mensen werk gaat verschaffen, wordt begin 2021 opgestart en zal, verwacht Infineon, na verloop van tijd 1,8 miljard euro omzet per jaar genereren.
Los daarvan krijgt ook Infineons ontwikkelingscentrum in Graz, ook Oostenrijk, er 4.500 vierkante meter lab- en kantoorruimte bij. Het nieuwe pand, het vijfde op het Metahofpark in Graz, wordt zomer 2020 in gebruik genomen.
Capaciteitsplafond
De fabriek in Villach moet de bestaande Infineon-fabriek in het Duitse Dresden gaan ontlasten. Die hikt aan tegen zijn capaciteitsplafond. De vraag die elke multinational zich in dat geval stelt, is: waar in de wereld gaan we de benodigde capaciteitsuitbreiding alloceren? ‘Azië was een serieuze optie, maar uiteindelijk is voor Europa gekozen’, meldt een woordvoerder van Infineon desgevraagd. Waarom Villach als winnaar uit de bus kwam? ‘Wij zijn binnen het wereldwijde Infineon-netwerk het competence centre voor 300-millimetertechnologie: hier zitten de r&d, een stuk productie en de mondiale aansturing. En Villach (waar ook en al lang het hoofdkantoor van Infineon Technologies Austria is gevestigd, red.) voldoet aan alle randvoorwaarden: werknemers met veel knowhow en een uitstekende werkmentaliteit, prima faciliteiten en een aantrekkelijke omgeving voor professionals, stabiel land met een overheid die economische groei stimuleert en ondersteunt.’
10 miljard mems
Bouwt Infineon haar nieuwe wafer fab op een bestaand complex, voor Bosch ligt dat anders. Die sterk gediversificeerde onderneming zette eind jaren 60 in Reutlingen in de deelstaat Baden-Württemberg een fabriek op voor de productie van micro-elektromechanische systemen (mems). Vandaag staat de teller daar op ruim 10 miljard geproduceerde mems-sensoren, en elke dag komen er miljoenen bij. Bosch laat weten dat iedere nieuw geleverde auto ten minste negen Bosch-chips aan boord heeft, waaronder een vijftal mems. En de helft van alle smartphones bevat er ook minimaal één. Een bloeiende business, die door de eerder geschetste digitale ontwikkelingen de komende jaren hard zal groeien, verwacht Bosch.
Digitale IoT hub
Daarom heeft Bosch besloten een eigen wafer fab te bouwen – net als Infineon niet in Azië, maar in Dresden. Volgens Peter De Troch, woordvoerder van Bosch in de Benelux, stonden alle opties open. En kwam uiteindelijk de Dresden-regio, met haar mondiaal sterke semiconductor-ecosysteem, als meest gunstige uit de bus. Het Mikroelektronik/IKT Cluster aldaar (IKT staat voor Informations und Kommunikations Technologie, inclusief software) omvat technische opleidingsinstituten en zo’n 1.500 ondernemingen (ruim 48.000 werknemers) die samen de hele waardeketen afdekken en vorig jaar 8,7 miljard euro omzet scoorden. ‘Elke tweede chip die in Europa gefabriceerd wordt, komt uit Dresden’, claimt dat cluster.
Daarnaast wordt in de Dresden-regio, onder aanvoering van het Bundesministerium für Wirtschaft und Energie, een digitale hub opgezet die tot een ecosysteem voor het IoT moet leiden.
Jens Fabrowsky, directielid van de Bosch-divisie Automotive Electronics
Beste van twee werelden
Kortom: vruchtbare grond voor een state-of-the-art fabriek die eveneens op basis van 300-millimetertechnologie chips gaat produceren, concludeerde Bosch. De kosten? De onderneming investeert ruim 1 miljard euro in de nieuwe faciliteit (72.000 vierkante meter bebouwd), die uiteindelijk aan iets van 700 mensen werk zal bieden. De grootste investering in één project in het 130-jarig bestaan van Bosch, dat ook IoT, AI, cybersecurity, edge computing, connected factories en slimme steden en woningen (domotica) als marktsegmenten met sterke groei oormerkt.
Jens Fabrowsky, directielid van de Bosch-divisie Automotive Electronics: ‘Halfgeleiders zijn een sleuteltechnologie voor de genetwerkte wereld. Wij zijn de enige toeleverancier die halfgeleiders zelf in eigen producten toepast. Omdat wij het beste van twee werelden verenigen, is onze positie sterk. Door in de regio Dresden nauw met andere semiconductorbedrijven, de universiteit en technische hogeschool samen te werken, kunnen we niet alleen als Bosch groeien, maar ook Duitsland en Europa versterken in de mondiale concurrentieslag.’
De bouw is vergevorderd; eind 2021 moet de fabriek gaan draaien – CO2-neutraal.
FOTO 1 infineon villach
Het complex van Infineon in Villach, met linksboven de nieuwe chipfabriek ingetekend.
Eventueel FOTO 2 Bosch Dresden
Impressie van de nieuwe wafer fab van Bosch in Dresden.
