Het gezelschap dat op uitnodiging van MercuriUrval in Vught bijeenkwam, bestond vrijwel uitsluitend uit ‘witte mannen in de leeftijd 45 tot 50 jaar’. Managers van industriële bedrijven die waren afgekomen op het thema van de avond: ‘Innovatie in het tijdperk van het hybride werken’. Al snel werd duidelijk dat hybride werken alom als een probleem wordt gezien, want het is slecht voor het innovatievermogen van een onderneming. Innovaties ontstaan immers door persoonlijk met elkaar in gesprek te kunnen gaan. Juist die persoonlijke interacties leidt tot nieuwe inzichten en ideeën die niet ontstaan als de medewerkers thuis zitten, enkel en alleen met elkaar verbonden langs de digitale wegen van Teams en Zoom, zo viel te beluisteren. Onderzoek van EPO laat zien dat dat echter niet voor de industrie in het algemeen geldt: het aantal patentaanvragen is vorig jaar, ondanks alle lockdowns, juist toegenomen, ook in Nederland.
Het businessmodel van Mercuri Urval drijft in belangrijke mate op het vinden en werven van (top)managers, onder meer voor de industrie. Die doelgroep bezette een groot deel van de stoelen tijdens de avond. Een aantal van hen huldigde ideeën die gebaseerd zijn op ‘old school’-leiderschap, met veel behoefte aan controle, constateerde Rik Zuidmeer, managing director Mercuri Urval Nederland en een van de inleiders. ‘Er heerst een te eng beeld van het hybride werken. Dat is meer dan thuiswerken en vergaderen via Teams. Hybride werken houdt in dat mensen de gelegenheid krijgen daar en dan te werken wanneer dat voor hen en voor de kwaliteit van hun werk het beste uitkomt. Waarom zou je vrouwen en mannen die graag zelf de kinderen van school willen halen niet in de gelegenheid stellen een deel van hun werk ’s avonds thuis te doen? Ja, de wereld is veranderd, maar verandert niet meer terug. De nieuwe workforce wil niet vijf dagen per week op kantoor zitten. Die wil flexibiliteit. Dat vraagt van een leider dat hij stuurt op output en op basis van vertrouwen. En dat kan ook makkelijk: uit onderzoek van het CPB blijkt dat door het thuiswerken in de coronatijd de productiviteit juist is toegenomen.’
Tijdens de avond kwam aan de orde hoeveel uur per week een r&d-medewerker nu echt bezig is met innoveren. ‘Ik schat dat dat niet veel meer dan 10 procent van de tijd is. Waarom zou je mensen dan niet de ruimte geven alleen daarvoor een halve dag per week naar kantoor te komen, voor die persoonlijke ontmoetingen met collega’s? En zelf dat is misschien niet meer nodig als technieken als virtual reality het de r&d’er straks mogelijk maken om thuis achter zijn pc het product waaraan hij werkt digitaal beet te pakken en te bespreken.’ Dat soort technieken maakt het wellicht ook voor de collega’s van productie mogelijk om hybride te gaan werken. ‘Roep niet direct – old school – dat dat niet kan, maar ga na of virtual of augmented reality of wat dan ook niet tóch mogelijkheden biedt. Zodat je ook díe medewerkers de flexibiliteit kan bieden die ze willen.’
Ook zonder controle van bovenaf doen mensen veel liever een taak goed dan dat ze zich er vanaf maken. Zuidmeer: ‘Wij willen leidinggevenden helpen adaptief te worden, hun stijl van managen aan te passen aan de behoeften van de moderne workforce. Te laten zien dat het hybride werken niet eng is, maar dat het juist leuk en interessant is die reis als leidinggevende mee te maken.’