Vorige week werd in het kader van het versnellingsproject Mensgerichte technologie de eerste workshop “Mensgerichte Technologie in Smart Industry” door TNO georganiseerd. Veel bedrijven waren afgekomen op deze interactieve bijeenkomst die werd gehouden in het pas geopende Smart Industry Fieldlab RoboHouse in Delft.
De aandacht voor het thema groeit. Door de hoge variatie en kleine seriegrootte eindproducten is automatisering niet altijd mogelijk of rendabel. De medewerker in het proces blijft een belangrijke schakel en kan daar waar mogelijk ondersteund worden door slimme technologie. Bedrijven hebben te maken met een mix aan medewerkers, die variëren in skills en ervaring. Dit vraagt om een flexibele inrichting van de productie waarin mensen, machines en robots effectief samenwerken.
“Wat is Mensgerichte technologie? “, “Wat levert het op?” en “Hoe implementeer je deze technologie succesvol?” Deze vragen stonden tijdens de workshop centraal.
Gu van Rhijn, projectleider bij TNO, gaf een kort overzicht van toepassingen van mensgerichte technologieën. Voorbeelden zijn o.a. collaborative robots (cobots), Augmented Reality (AR) support systemen en exoskeletten. TNO presenteerde resultaten van diverse onderzoeken in het fieldlab en bij bedrijven waarbij het effect van nieuwe technologie op productiviteit, productkwaliteit, inleertijd en werkbelasting werden gemeten. In een experiment uitgevoerd met 35 operators van diverse bedrijven nam de totale cyclustijd met 57% af en de paktijd met 70%; Er werden geen fouten gemeten bij het pakken en plaatsen van componenten met behulp van AR projectie technologie. De gebruikers ervoeren een kwart minder fysieke en mentale belasting bij geprojecteerde werkinstructies vergeleken met instructies van een computerscherm. TNO werkt nu met bedrijven KMWE, Senzer en Arkite aan verdere ontwikkeling van AR projectie technologie, door het nu ook adaptief te maken, zodat het instructie niveau zich aanpast afhankelijk van je ervaring en vaardigheden.
Voor implementatie van deze nieuwe technologieën in je bedrijf is het van belang goed te kijken naar het proces en de operators, welke taken lenen zich voor robotisering en welke niet, welke vorm van digitalisering is van de meeste toegevoegde waarde (vb. welke informatie hebben ervaren en onervaren medewerkers nodig om foutloos te kunnen werken). Daarnaast is het ook zaak om bij implementatie na te gaan hoe deze robots, AR support systemen digitaal verbonden zijn aan bestaande informatiesystemen (o.a. ERP/PLM/CAD) waardoor programmeertijd beperkt blijft en bestaande product en procesdata worden benut.
Ruud Keulen, algemeen directeur van Thomas Regout International (producent van telescopische sliders in Maastricht), schetste aan de hand van videobeelden de transitie die het bedrijf doormaakt naar een flexibele fabriek waarin kleine series en een grote productmix in korte tijd gemaakt en geleverd kunnen worden. De medewerkers die er voorheen werkten, werken er nu nog steeds, maar hebben een andere rol. De toegevoegde waarde van de mens is toegenomen: robots nemen transport en handling taken over. De medewerker voert kritische inspectie en assemblage taken uit, bijvoorbeeld bij het samenstellen van de gereedschappen, hierbij ondersteund door een AR projectie systeem. Dit voorkomt mogelijke fouten en verkort de inleertijd van nieuwe onervaren medewerkers. Dit systeem en de achterliggende proces aansturing is ontwikkeld in samenwerking met TU Eindhoven en TNO in het EU project Horse . Ruud Keulen benadrukte dat een dergelijke transitie tijd kost en eerst ook weerstand oproept in de organisatie. Het betrekken van de medewerkers bij het ontwikkelen en invoeren van nieuwe technologie, en vervolgens laten zien en ermee gaan werken zijn van groot belang.
Amfors (Sociale Werkvoorziening voor Amersfoort e.o.) presenteerde de verschillende technologieën die het bedrijf inzet als ondersteuning van hun medewerkers, die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Een goed voorbeeld is het gebruik van exoskeletten bij pakkethandling bij Post NL ter vermindering van de belasting en het vergroten van de inzetbaarheid. Roald Klumpenaar, programmaleider inclusieve technologie bij Amfors: Mits op de juiste wijze geïntroduceerd omarmen medewerkers de nieuwe technologieën. “Twee zijn al zo enthousiast en willen niet meer zonder exoskelet werken. Daarnaast test Amfors met diverse kennispartners de inzet van cobots bij LED montage en AR projectie technologie in assemblage. Ronald de Koning (algemeen directeur): “Amfors wil deze technologieën inzetten om de duurzame inzetbaarheid en groei van de medewerkers te vergroten. De nieuwe technologieën stellen onze medewerkers in staat om langer en met meer plezier aan het werk te blijven.”
Hendri Kortman van Variass (Innovatie manager) vertelde hoe hij een eerste toepassing van mens-cobot samenwerking heeft ontwikkeld voor het solderen van printplaten. Voor componenten die niet automatisch kunnen worden geplaatst is een werkplek ontwikkeld waarbij de mens componenten plaatst en de cobot parallel soldeer werk uitvoert. Zijn ervaring met inzet van cobots: “De winst zit hem niet in de snelheid van de cobot maar met name in de parallellisatie van taken. Hiermee is het een echte mens-robot samenwerking”. Vanwege de hoge variëteit en kleine series steekt Variass ook innovatie capaciteit in het snel kunnen programmeren of configureren van de cobot bij nieuwe producten.
Als laatste gaf Frank Krause van TNO een korte toelichting over de mogelijkheden en nieuwe ontwikkelingen van industriële exoskeletten en het gebruik hiervan in de praktijk.
De demonstrators van mens robot samenwerking en augmented reality in assemblage zijn te bezichtigen in het Fieldlab RoboHouse in Delft. Binnen het programma SMITZH in Zuid Holland is het mogelijk om haalbaarheidsstudies of evaluaties uit te voeren met een voorbeeldproduct uit je bedrijf. Ook in het Fieldlab Flexibel Manufacturing (Brainport Industrie Campus) komen vanaf april 2019 diverse voorbeelden van slimme mensgerichte technologieën in een pilot productielijn.
Geïnteresseerden in deze technologieën en wat deze voor hun bedrijf kan betekenen, kunnen contact opnemen.
Meer over hoe met slimme technologie arbeidsplaatsen gecreëerd en behouden kunnen worden in de komende uitgave van Link die op 15 februari verschijnt.
