Landbouwmachinebouwer Dewulf in het Friese Winsum draait op volle toeren. Ploegendienst en hygiënemaatregelen zijn ingevoerd om besmetting met het coronavirus te voorkomen. En het nieuwe multidisciplinair werken werpt de eerste vruchten af. Tot nu toe is geen order afgezegd en gaat nieuwe business ook gewoon door. ,,In de landbouw reageert men niet vanuit paniek.’’
zelfbandrooier
In de fabriek heeft het virus nog niet toegeslagen, al zit even verderop in het dorp een gezin in thuiscarantaine vanwege corona. Voor Johan Boonstra, plantmanager van Dewulf, is het geen keus. Hij gaat gewoon naar zijn werk. ‘’Omdat de mensen in de productie ook gewoon doorwerken.’’ Met een klein team neemt hij dagelijks beslissingen om het bedrijf door deze bijzondere periode heen te helpen. ,,We zeilen scherp aan de wind en beperken zoveel mogelijk de risico’s. Het moreel is goed, net als de productiviteit. Zo draaien we stabiel door.’’ Sinds het begin van de corona-uitbraak in Nederland werken medewerkers uit de risicogroepen standaard thuis. ,,En wie milde gezondheidsklachten heeft ziekt thuis uit. Zo voorkomen we dat anderen besmet worden.’’ Met tussen de 10 en 25 procent is de afwezigheid hoog, maar tot nu toe is niemand officieel coronapatiënt. Na ruim een maand blijft corona vooral een ongrijpbaar fenomeen. ,,We zitten nog niet in een crisis, maar we kennen wel veel bedreigingen. Zitten we nu in het oog van een orkaan, of is dit de stilte voor de storm?’’
Kapitaal
Het is rustig in de loodsen waar gewerkt wordt aan zware landbouwmachines. Om binnen te komen is één ingang open. Links en rechts staan zeeppompjes. De kantine is dicht, afdelingen houden gespreid hun pauzes. Schoonmaakrondes zijn verdubbeld. Mede door deze maatregelen merken medewerkers dat zij centraal staan. Het heeft even geduurd, maar inmiddels neemt iedereen de veiligheidsmaatregelen goed in acht. ,,We zijn zuinig op onze mensen. Ze zijn immers ons belangrijkste kapitaal.’’ Boonstra constateert dat het zelfs de prestaties ten goede komt. ,,Maar dat is afkloppen. Als er nu iemand ernstig ziek wordt, ziet het er heel anders uit. We leven in een bijzondere tijd. Buiten woedt een onzichtbare en onberekenbare variabele, die maakt dat we morgen onze bedrijfsvoering misschien moeten aanpassen.’’
Wij-gevoel
Elke ochtend leidt bespreekt Boonstra met alle leidinggevenden de dag volgens een bepaald protocol: mens, materiaal en planning. Hoe gaat het met de gezondheid van het personeel? Hoeveel ziektemeldingen zijn er? ,,Soms is het beter om iemand uit voorzorg naar huis te sturen met een snotneus.’’ Een paar weken voor de ‘intelligente lockdown’ heeft Boonstra multidisciplinaire teams ingevoerd. Het blijkt een gouden greep. De crisis maakt zichtbaar hoe effectief en noodzakelijk de verandering is. ,,Nu staat er druk op de teams staat wordt alles vloeibaar. We zien dat mensen goed met elkaar samenwerken wat discussie op de werkvloer voorkomt. Onze focus is problemen proberen te voorkomen. Dit brengt ons buiten onze gebaande paden en maakt ons creatief.’’ Niemand wordt daarbij gedwongen om te werken. De consequentie is wel dat personeel van werkplek moet wisselen en dat de planning hier en daar verschuift. ,,Dit levert geen weerstand op, iedereen begrijpt dit. Het stimuleert zelfs een wij-gevoel’’.
Stresstest
Boonstra realiseert zich nog meer dan voorheen hoe kwetsbaar de productie is. ,,Wij kopen tot 36.000 verschillende artikelen in. Dat betekent dat we stil kunnen komen te staan op drie lullige onderdeeltjes.’’ Dat vraagt niet alleen om goede afstemming met leveranciers. Ook de eigen processen moeten flexibeler. ,,We hebben doorlooptijden van soms twee weken. Pas als de productieorder in het systeem zit, wordt er een bestelling gedaan voor een nieuwe voorraad. Bij het afmelden van de cyclus weten we of er voldoende voorraad is voor de volgende machines.’’ Dankzij een stresstest zijn nu de risico’s bekend. ,,Een aantal leveranciers zit in Italië, dus we hebben extra voorraad aangelegd. En we onderzoeken alternatieven. Welke machines kunnen bij gebrek aan onderdelen wél produceren? Kunnen we de planning aanpassen? Of een sticker op een machine waarop staat welk onderdeel later handmatig moet worden toegevoegd.’’ Driekwart van de capaciteit tot aan de zomer gebruikt Boonstra om lucht te creëren. ,,We doen alles om de productie aan de gang te houden, want we weten niet wat er straks op ons afkomt.’’
Nieuwe business
Het geven van opleidingen aan dealers en klanten is vlak voor het nieuwe seizoen allemaal afgerond. ,,Dat wordt vanuit België georganiseerd en kan nu niet meer plaatsvinden. Maar technical support via de telefoon blijft gewoon doorgaan.’’ Net als de afdeling reserveonderdelen. ,,Akkerbouwers met technische mankementen kunnen voor advies en nieuwe onderdelen gewoon bij ons terecht. Want ook transport gaat gewoon door, al is het soms met wat vertraging.’’ Nieuwe business gaat ook door. ,,Wel iets voorzichtiger dan voorheen, maar we hebben op dit moment geen afzeggingen. Een paar machines schuiven door naar volgend seizoen. In de landbouw reageert men niet snel vanuit paniek. Het zijn immers beslissingen voor de langere termijn. Op de middellange termijn verwacht ik een lichte terugval, maar eigenlijk is dat nu nog niet te voorspellen.’’ De gedachte dat voedsel altijd nodig blijft stemt Boonstra positief. ,,Vanwege de sluiting van de horeca is er nu een terugval in de vraag naar aardappelen. Maar voedsel blijft altijd nodig, ook al is er risico op sociale onrust. Bovendien verandert het voedselvraagstuk op wereldniveau niet.’’
