Toen machinebouwer Hauzer zag dat de markt veranderde, zette het bedrijf volop in op innovatie. Tot voor kort werden de eigen coatingmachines vooral gebruikt voor de productie van verbrandingsmotoren, een markt die stilaan over zijn piek heen is. Maar als het aan Hauzer ligt, is het bedrijf over enkele jaren marktleider in coatings voor waterstof. Een stevige investering, getuige ook de nieuwe fabriek in Boxmeer.
‘Als je in onze sector niet innoveert, dan overleef je niet’
Hauzer, een hightech machinebouwer met het hoofdkantoor in Venlo, maakt deel uit van de Japanse IHI Group, waar zo’n 30.000 mensen werkzaam zijn. ‘We maken PVD- en CVD-machines’, opent Rik Smabers, coo van Hauzer. ‘Dat zijn machines die coatings aanbrengen op onder meer auto-onderdelen, industriële componenten en onderdelen van vliegtuigen.’ Dit zijn trouwens geen gewone verfachtige coatings, maar harde coatings. ‘Ze zijn keramisch, diamant of metallisch van aard. Het aanbrengen van zo’n coating is complex, en vereist een grote machine die dat kan doen onder een vacuüm. In Venlo maken we er zo’n veertig per jaar en in onze Zwitserse vestiging tien.’ Momenteel heeft het bedrijf zo’n 250 mensen in dienst en een jaaromzet van ongeveer 80 miljoen euro.
Basis van koolstof
Vanwege de ambitie om te diversifiëren, investeerde Hauzer stevig in een nieuwe generatie machines toegespitst op waterstof. Aanvankelijk dienen die vooral waterstofcellen van een coating te voorzien. ‘Waterstofcellen zetten waterstof om in energie’, legt Smabers uit. ‘Zo’n cel bevat ongeveer vierhonderd stalen platen. Om die goed te laten functioneren, hebben ze een coating nodig. Die coating hebben we in de voorbije jaren ontwikkeld, op basis van koolstof. Nu introduceren we een machine die zo’n coating aanbrengt.’
De coating van Hauzer is erg belangrijk voor de goede werking van een waterstofcel. Hier focussen ze vooral op de bipolaire platen, die binnen de waterstofcel zorgen voor scheiding van waterstof en zuurstof, koeling, afvoer van water en van stroom. Vanwege de corrosieve omgeving waarin deze platen zich bevinden, moeten ze goed worden beschermd met een elektrisch geleidende coating. De machines van Hauzer brengen die coating aan.
Sprong gewaagd
De machines zijn groot en complex. Er is dus veel technologische innovatie nodig om ze te bouwen. ‘Zo’n apparaat heeft minimaal zeven en maximaal zestien vacuümkamers’, weet Smabers. ‘Elk van die kamers is 2 meter lang. En de grootste modellen zijn makkelijk 35 meter lang en 3 meter hoog.’
Hauzer ontwikkelde die nieuwe generatie machines samen met de waterstofindustrie. ‘Aanvankelijk wilden we met twee potentiële klanten in opschaling investeren’, stelt Smabers. ‘Dat bleek uiteindelijk echter te moeilijk. We moesten dus gewoon de sprong wagen en zelf de machine financieren. Zo ontwikkelden we een prototype waarmee we het massaproductieconcept konden demonstreren. Daarmee haalden we onze eerste bestellingen binnen.’
Meer stroom nodig
Op dit moment bouwt Hauzer die eerste bestellingen. Dat gebeurt behalve op het hoofdkwartier in Venlo ook in een nieuwe productiesite in Boxmeer. Nieuwe machines betekenen dus gelijk ook een nieuwe fabriek. ‘Dat was niet per se wat we wilden’, meent Smabers. ‘Maar de nieuwe machinespassen gewoon niet in onze bestaande fabriek. We moeten namelijk eveneens onze lopende business blijven bedienen.’
‘Met een prototype van het massaproductieconcept haalden we onze eerste bestellingen binnen’
Ruimtegebrek was echter niet de enige reden waarom Hauzer voor Boxmeer koos. ‘Het maken van deze machines verbruikt ook veel stroom’, legt Smabers uit. ‘Dat is in Nederland tegenwoordig een probleem. Als je op een bestaande industriële locatie meer stroom wilt gebruiken, weigert de netbeheerder dat. Dus dan moet je een andere oplossing zien te verzinnen. In de nieuwe fabriek vonden we niet alleen meer ruimte; er zat ook een bestaande stroomaansluiting die we konden gebruiken.’
De 1-daagse masterclass vindt opnieuw plaats donderdag 7 november 2024. Aanmelden en informatie.
Modulaire productie
Inmiddels gebeurt de assemblage van deze machines modulair. Bepaalde onderdelen kunnen al in Venlo worden geproduceerd. De totale assemblage vindt daarna plaats in Boxmeer. ‘Je configureert de machine op basis van eerder ontworpen modules’, vertelt Smabers. ‘Dat heeft verschillende voordelen. Wanneer we een order krijgen, hoeven we de machine niet van de grond af aan te ontwerpen. Tegelijk maakt dat onze productie flexibeler. Het is dus niet nodig al onze mensen van Venlo naar Boxmeer te verkassen.’
Link magazine september 2024. Thema: Elektrificatie/waterstof.
Vraag exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
De nieuwe fabriek draait intussen op volle toeren en de eerste machines worden er stilaan afgewerkt. Een proces dat ook afhankelijk is van het vinden van de juiste toeleveranciers. ‘Als je wilt opschalen naar tientallen vacuümkamers, moet je kunnen steunen op je leveranciers’, stelt Smabers. ‘We hebben de supplychain moeten ontwikkelen. Dit zijn geen componenten die je makkelijk vindt. Het gaat bijvoorbeeld over vacuümonderdelen met grote afmetingen. Dan moet je heel goed weten dat je op je leveranciers kunt vertrouwen.’
Way of life
Hauzer doet deze investeringen omdat het bedrijf zijn markt ziet verschuiven. ‘Onze lopende automotivebusiness verdwijnt stapsgewijs’, vertelt Smabers eerlijk. ‘We maken nu bijvoorbeeld nog coatingmachines voor de productie van verbrandingsmotoren. Dat deel van de markt zit in een dalende lijn. We verwachten dat de groei in de wereld van de waterstof dit zal opvangen.’
Hauzer doet dus een grote gok op waterstof en de toekomst van die technologie. Duurzame technologieën zoals waterstof blijven echter onzeker, zo lang onduidelijk is hoe groot de rol is die waterstof zal spelen in de duurzame transitie. Tegelijkertijd krijgen duurzame technologieën nog vaak marktschokken te verduren. Heel wat fabrikanten van elektrische auto’s zitten momenteel bijvoorbeeld in zwaar weer door een tegenvallende vraag.
‘Wij zien het niet als een gok’, reageert Smabers. ‘We signaleren wat er gebeurt in de markt. De bedrijven waaraan we verkopen, zijn geen kleine spelers. Ze hebben duidelijke technologieroadmaps voor de komende tien jaar en wat wij doen, haakt daarop in. Waterstof zal niet de enige oplossing zijn voor klimaatverandering, maar wel één van de oplossingen. Investeren in toekomstige technologie kent altijd risico’s. Maar we hebben serieus marktonderzoek gedaan en vertrouwen nu op onze technologie.’
In Boxmeer komen intussen de eerste waterstofcoatingmachines van de productievloer. Voor Hauzer is dat zeker niet de laatste stap die het bedrijf wil zetten in de waterstofmarkt. ‘Nu gaan we naar massaproductie’, zegt Smabers. ‘En we kijken ook naar de markt voor elektrolysers, machines die water omzetten in waterstof. In de toekomst kunnen onze machines daar eveneens coatings voor leveren. Die markt veroveren we hopelijk in de komende jaren. In de machinebouw moet je altijd innoveren. Als je dat niet doet, dan overleef je niet in deze sector. Dit is een way of life voor ons.’
