NWO kent de titel Simon Stevin Meester 2017 toe aan prof.dr. Andrew Webb, hoogleraar MRI-fysica aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Aan de prijs is een bedrag van 500.000 euro verbonden. Webb kan met dit bedrag nieuwe MRI-technieken ontwikkelen, waarmee je ziektes in een veel vroeger stadium kunt opsporen. Daarnaast ontwikkelt hij mobiele MRI-scanners voor gebruik in ontwikkelingslanden.
NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW) benoemt jaarlijks een of meerdere prominente wetenschappers tot Simon Stevin Meester. De titel is Nederlands grootste prijs voor technisch-wetenschappelijk onderzoek. De laureaat ontvangt zijn prijs tijdens TEKNOWLOGY, het innovatiefestival van TTW dat plaatsvindt op 9 november 2017. Meer informatie over de Simon Stevin-prijzen is te vinden op ttw.nwo.nl.
Om de nieuwe MRI-technieken te realiseren, gebruikt Webbs team een zeer krachtige magneet waarvan er op de hele wereld maar zo’n 60 bestaan. Ze ontwerpen en bouwen de bijbehorende scan-apparatuur zelf. Zodra de technologie volwassen is, brengen ze die naar de markt. Dat gebeurt via partners als Philips, maar ook met een aantal kleinere bedrijven.Foto: © Ivo van der Bent
Hoogstaand
Webb verdient het Simon Stevin Meesterschap voor zijn hoogstaande wetenschappelijke werk en de manier waarop hij een brug weet te slaan tussen onderzoek, het bedrijfsleven en de kliniek. Zijn kracht ligt bij uitstek in het zoeken naar oplossingen die buiten de gebaande paden liggen. Bij het verbeteren van MRI-beelden zoekt hij niet naar dure technische oplossingen, maar probeert hij slim gebruik te maken van simpele materialen die dezelfde voordelen bieden. Zijn methoden gelden als zeer innovatief en worden inmiddels in tal van ziekenhuizen toegepast. Het bestuur van NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen prijst Webbs bijzondere aanpak, die zijn vernieuwende onderzoek vaak direct toepasbaar maakt. Het draagt bij aan de leidende positie van Nederland op het gebied van medische beeldvorming.
MRI
Magnetic resonance imaging of MRI is een techniek om gedetailleerde afbeeldingen van het lichaam te maken door middel van een krachtig magnetisch veld. MRI-scans brengen ook minder opvallende afwijkingen goed in beeld. Prof.dr. Andrew Webb van het LUMC ziet echter ruimte voor verbetering. ‘Ons belangrijkste doel is het ontwikkelen van nieuwe MRI-technieken waarmee je betere medische diagnoses kunt stellen, en daardoor ziektes nog vroeger kunt opsporen,’ aldus Webb.
Vroege diagnose is van het grootste belang bij ziektes die in een beginstadium nog goed te behandelen zijn. Gezonde mensen bij wie in de familie gevaarlijke erfelijke aandoeningen voorkomen, bijvoorbeeld de ziekte van Huntington, zouden veel baat hebben bij betere MRI. Maar ook oogtumoren en de eerste symptomen van alzheimer zijn in een vroeger stadium dan wellicht beter op te sporen.
Om de nieuwe MRI-technieken te realiseren, gebruikt Webbs team een zeer krachtige magneet waarvan er op de hele wereld maar zo’n 60 bestaan. Ze ontwerpen en bouwen de bijbehorende scan-apparatuur zelf. Zodra de technologie volwassen is, brengen ze die naar de markt. Dat gebeurt via partners als Philips, maar ook met een aantal kleinere bedrijven.
Budget-scanner
Opvallend genoeg probeert Webbs team naast de krachtigste scanner ter wereld ook de kleinste en goedkoopste te ontwerpen. Deze is specifiek bedoeld voor ontwikkelingslanden waar het grootste deel van de bevolking vrijwel geen toegang heeft tot moderne geneeskundige technieken. Webb voorziet in de eerste plaats pediatrische toepassingen voor zijn ‘budget-scanner’, zoals het opsporen van hydrocefalus (waterhoofd). Webb: ‘We proberen een min of meer handzame MRI-scanner te ontwikkelen die in een pick-uptruck past. Zo’n apparaat krijgt een lichte magneet en eenvoudige elektronica die ter plekke te repareren is.’
Het probleem is dat een minder krachtige magneet veel minder scherpe beelden oplevert. Om dat op te lossen werkt Webb samen met een team van de Technische Universiteit Delft. Samen zoeken ze naar wiskundige technieken die optimale beelden weten te filteren uit alle MRI-scans. Dat onderzoek blijkt een belangrijk neveneffect op te leveren. Als je de wiskundige technieken voor de goedkope scanner toepast in de krachtige scanner, blijken ze het scanproces flink te versnellen. ‘En dat is zeer belangrijk,’ zegt Webb, ‘want patiënten liggen nooit helemaal stil. Met hun bewegingen verlagen ze de resolutie van de scan.’ Het is een onverwachte wetenschappelijke kruisbestuiving: wiskundige technieken voor een goedkoop apparaat dat is gericht op ontwikkelingslanden blijken nuttig in een hoogtechnologische MRI-scanner.
Over prof.dr. Andrew Webb
Prof.dr. Andrew Webb is een vooraanstaand wetenschappelijk onderzoeker op het gebied van MRI, met een uitzonderlijk gevoel voor utilisatiemogelijkheden. Hij werkt samen met grote partijen in de MRI-wereld als Philips Medical Systems, en kleinere bedrijven als AR Benelux en Machnet. Hij is ook mede-oprichter van Magnetic Resonance Microsensors in de VS, een wereldwijde leverancier van geïntegreerde microscopische kernmagnetische resonantie-apparatuur.
Webb is verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum en directeur van het C.J. Gorter Centrum voor Hoogveld-MRI.
