Door middel van requirementsengineering – het opstellen van verifieerbare en valideerbare vereisten die de gebruiker verwacht – helpt TCPM klanten te komen tot precies de door hen gewenste machines, producten of diensten. Geen eenvoudige opgave, gezien de toenemende eisen uit de markt. En in sommige gevallen hebben klanten zelf hun prioriteiten ten aanzien van specificaties ook niet helder.
In de huidige tijd van steeds hogere klanteisen, stijgende kosten en uitdijende regelgeving streeft TCPM ernaar aan de hand van requirementsengineering de klantwensen steeds scherp te definiëren en tegelijkertijd aan te kunnen tonen dat het beloofde ook daadwerkelijk gaat worden geleverd. ‘Hiertoe hebben we het Framework ontwikkeld, een eigen werkwijze die helpt die scherpe kantjes in engineering aan te brengen’, aldus Erik van de Vrugt, technisch directeur bij TCPM, een ingenieurs- en adviesbureau met vijf kantoren door heel Nederland en ruim tweehonderd medewerkers.
Doorgaans heeft de klant een aardig beeld van wat hij wil. ‘Hij kijkt echter vanuit zijn eigen perspectief en kennis, en veronderstelt veel zaken als bekend. Daarnaast vergeet hij weleens een aantal voor hemzelf vanzelfsprekende eisen te beschrijven’, schetst Jan Wolthuis, solutions architect bij TCPM. ‘En soms overziet de klant niet alle eisen, zoals die op basis van normen, standaarden en wet- en regelgeving. Dan is het de kunst die aan de hand van het V-model – een methodiek voor het vastleggen van het engineeringsproces, geïntegreerd in het Framework – toch naar boven te trekken en vervolgens wensen van eisen te scheiden.’
De 1-daagse masterclass vindt opnieuw plaats donderdag 3 oktober 2024. Aanmelden en informatie.
Testbaar en controleerbaar
De beste aanpak is veel open vragen stellen aan opdrachtgever, gebruikers en andere stakeholders. En vervolgens, als de eisen op papier staan, vast te leggen hoe je gaat testen dat de klant krijgt wat hij hebben wil. ‘Want soms werkt iets niet precies zoals de klant bedoelt of verwacht. Pas als je alle eisen in kaart hebt gebracht én alles testbaar en controleerbaar is, ligt het hele verhaal op tafel’, stelt Wolthuis. Hij geeft een praktijkvoorbeeld. ‘Alfa Laval, een wereldspeler op het gebied van scheidingstechnologie, warmteoverdracht en vloeistofbehandeling, wilde bij een nieuwe gaswasser in een uitlaatsysteem dat er geen rookpluim uit de pijp kwam. Op mijn vraag hoe ze dat gingen controleren, kwam geen antwoord. Dan weet je dat de requirements niet kloppen.’
Link magazine februari/maart 2024 Thema: De keten op orde op lokaal niveau.
Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op bij mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
Dus ging Wolthuis op zoek naar de oorzaak van de rookpluim om te bepalen welke eisen aan het proces dienden te worden gesteld om zeker te weten dat zich geen rookpluim zou voordoen. ‘Het ging om waterdamp, dus we hebben vochtigheidsmetingen en -waarden opgegeven om die meetbaar en verifieerbaar te maken. Daarmee waren de requirements ook helder gedefinieerd en het probleem opgelost.’
Gevoel voor proces
Van de Vrugt schetst een tweede project: ‘In een machine warmde een doseerhuis langzaam op door de elektromotor. Daardoor smolt het waslaagje op het granulaat. Die eis was in het begin dus niet goed genoeg gedefinieerd. Maar het is voor klanten ook niet eenvoudig om alle gebruiksomstandigheden goed te verwoorden.’ Een gemiste kans, aangezien requirementsengineering op diverse vlakken meerwaarde kan bieden. ‘Als we engineeren om tot kostprijsreductie te komen, pellen we de functionaliteiten van een product af: welke bepalen bijvoorbeeld dat klanten voor deze producent kiezen en niet voor zijn concurrent? Want die wil je niet wegstrepen. Dan helpt onze frisse blik en onbevangen manier van vragen.’
In dat licht onderstreept Wolthuis het belang van het inventariseren van de kpi’s. ‘Denk aan stuks per uur, snelheid, sterkte, stijfheid of vermoeiing. Dat geeft je gevoel voor het proces en waar de prioriteiten liggen.’ In het begin ervaren klanten requirementsengineering nogal eens als veel rompslomp, is de ervaring van beiden. ‘Alfa Laval was wat dat betreft geen uitzondering. Maar toen we in een heel vroeg stadium fouten en cruciale zaken boven tafel kregen, werden ze enthousiast. Vervolgens hebben ze hun documentatieproces aangepast en die werkwijze omarmd. Precies vastleggen wat je wilt en hoe je dat gaat verifiëren, staat gelijk aan kwaliteitsborging.’
Bovendien geeft requirementsengineering een helder beeld van de scope. ‘Daardoor zijn discussies over meerwerk beter te voeren en te beslechten’, stelt Wolthuis. Van de Vrugt wijst op de nadelen wanneer de requirements niet inzichtelijk zijn. ‘Dan komen problemen pas in een latere fase van een project aan het licht. Op dat moment heb je al zoveel vrijheidsgraden weggenomen dat het veel moeilijker is om klantwensen nog in te passen. Dat leidt tot hogere kosten – een goede reden om die requirements dus wél inzichtelijk te hebben.’
