Al meer dan tien jaar pioniert Pim Kat met geïntegreerde fotonica; zijn bedrijf Technobis heeft er al bijna twintig miljoen euro ingestoken. Fotonica is lichttechnologie voor de datacommunicatie van de toekomst, met veel meer capaciteit bij een veel lager energieverbruik dan de huidige halfgeleidergebaseerde elektronica kent. Daarnaast is fotonica ook uitermate geschikt voor sensing met behulp van glasvezeldetectiesystemen die geïntegreerde fotonische chips bevatten. Op dat laatste mikt Kat met veelbelovende toepassingen in onder meer medische instrumenten, precisiemachines en vliegtuigen (om hun ‘structurele integriteit’ te bewaken). Nu voorloper Kat met zijn bedrijf voor een doorbraak van die geïntegreerde fotonica staat en de stap van r&d en prototyping naar grootschalige productie moet zetten, is een kapitaalinjectie nodig. Daarvoor zorgt Active Capital Company, dat de meerderheid van de aandelen Technobis heeft overgenomen van Kat, die zelf ook nog weer investeerde. Tevens is een nieuwe ceo aangesteld, Daan Koppen de Neve, die de groeispurt bedrijfskundig in goede banen moet leiden, waarbij Kat een stap opzij zet en cto wordt. De Technobis Group in Alkmaar is een holding met drie onderdelen. Naast Integrated Photonic Sensing (IPS) zijn dat Technobis System Supplier, dat complete productontwikkelingsprojecten uitvoert voor onder meer medische apparatuur, en Technobis Crystallization Systems.
De overname van ‘zijn’ Technobis geeft Pim Kat een dubbel gevoel, maar hij is toch vooral opgelucht. Het traject voor de verkoop heeft al met al 3,5 jaar geduurd, vertelt hij. ‘Er meldden zich in die periode zes kandidaten, maar met vijf van hen ging het om een of andere reden telkens mis. Dit was het juiste moment. Ik ben nu 63 en wil niet tot mijn zeventigste op de huidige intensieve manier doorgaan. Je moet beseffen dat je rol een keer is uitgespeeld. Je kunt niet een leven lang start-up blijven, een leuk technisch bedrijf dat vooral veel r&d doet. Productie wordt nu bij ons significant groter en dat was ook het doel, want mijn ambitie is dat onze fotonische systemen in elk vliegtuig ter wereld zitten. We draaien nu dertig miljoen omzet, met 85 medewerkers, van wie zeventig vast. De nieuwe eigenaar mikt op 150 miljoen euro omzet over vijf jaar, waarvan 120 miljoen uit IPS. Ik ben echter niet de beste groeidirecteur, veel meer een pionier. Als cto heb ik het minder druk en draag ik minder verantwoordelijkheid voor de operationele zaken; nu ga ik me nog een paar jaar met alleen maar leuke, technische dingen bezighouden.’ Daarbij tellen voor Kat natuurlijk ook de financiën: ‘Op mijn 63e was ik een van de weinigen met nog een volledige hypotheek en schulden op mijn aandelen, dus een stukje cashen was welkom.’
Uiteindelijk had Kat met de Nederlandse investeerder Active Capital Company de beste klik. ‘Wij staan nu aan de vooravond van de echte groei; zij hadden daar geloof in en dat hielden ze gedurende het overnametraject vast. Ik wilde Technobis Europees houden en liefst Nederlands. Dus ben ik nu heel blij. Natuurlijk zijn er geen garanties dat het Nederlands blijft. Als over vijf jaar die omzet van 150 miljoen is behaald, wordt Technobis natuurlijk interessant voor heel veel partijen. Meldt zich een Koreaan of Amerikaan, dan kan ik geen voorwaarden meer stellen, want ik ben niet meer in charge. Maar de ip (intellectueel eigendom, red.) die in Nederland wordt opgebouwd en de r&d kunnen we waarschijnlijk wel hier houden. Productie in grote aantallen op termijn waarschijnlijk niet.’ De speciale machines voor de packaging van fotonische chips – voor processtappen die uit de semicon bekend zijn, als die-bonding en wire-bonding, en voor typisch fotonische processtappen zoals fibre array alignment – betrekt Technobis nu vooral van een Duitse partij, ficonTec. In Alkmaar staat op dit moment één productielijn, voor manuele en semi-automatische packaging. Dankzij de kapitaalinjectie kan het bedrijf nu investeren in vol-automatische lijnen. Die komen te staan in de nieuwe fabriek die in Alkmaar gaat verrijzen. Kat ziet daarbij ook kansen voor Nederlandse machinebouwers, onder meer voor speciale testequipment en machines voor chip-chip-koppeling. ‘Voor de techniek heb ik wel vertrouwen in hen, maar ze moeten ook de proces windows onder controle krijgen, die luisteren bij fotonische packaging heel nauw. De processen zijn echt heel anders dan in de semicon, dus je moet voor elk proces opnieuw een machine ontwikkelen.’
www.technobis.com
www.activecapitalcompany.com
FOTO (uit DISCA’18)
Pim Kat: ‘Ik wilde Technobis Europees houden en liefst Nederlands, dus ben ik nu heel blij met het Nederlandse Active Capital Company.’ Foto: ???
