De overheid moet zelf veel meer innovatief gericht inkopen. Teveel wordt nog uitgegaan van de prijs van een product, terwijl de kwaliteit en duurzaamheid te weinig aandacht krijgen. ‘Hierdoor wordt de belastingbetaler tekort gedaan en worden bedrijven met innovatieve duurzame producten niet beloond’, aldus Ineke Dezentjé Hamming, voorzitter van FME, de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie. ‘Het draait om total cost of ownership en niet om een kort inkoopvoordeel.’
FME schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer met het oog op de discussie over de Circulaire Economie. FME is een voorstander van de omschakeling van een lineaire naar circulaire economie, waarbij efficiënt en effectief gebruik van grondstoffen voorop staat. FME steunt het Rijksbrede Programma en het SER advies op dit terrein en is bereid om een grondstoffenakkoord te sluiten. FME stelt daarbij voor om dit akkoord te koppelen aan de Smart Industry agenda en de digitalisering van Nederland.
FME vraagt de Tweede Kamer in dit verband aandacht voor drie belemmeringen:
1. De leveringszekerheid van kritische materialen, veelal aardmetalen. FME vraagt het kabinet te investeren in het ‘Kennisplein grondstoffen’ waarmee bedrijven geholpen worden de juiste maatregelen te nemen. Een transitie kan ook gelijk bijdragen aan een overschakeling naar hernieuwbare of beter recyclebare grondstoffen.
2. Het inkopen op prijs. Bij het inkoopproces is de prijs nog teveel dominant, terwijl kwaliteit en duurzaamheid leidend moeten zijn. FME roept met name ook de lagere overheden op het accent niet langer leggen op het aanbestedingsproces, maar controleren of het beloofde kwaliteits- en duurzaamheidsniveau daadwerkelijk is bereikt.
3. De beoordeling van duurzame producten en de controle daarop. FME constateert dat die niet uniform en transparant zijn. Bijvoorbeeld verkeersbruggen van (bio)composiet lijken duurzaam maar scoren twee keer slechter dan stalen en betonnen bruggen. FME beveelt de Tweede Kamer onder andere aan om een grenswaarde voor duurzame materialen op te nemen in het Bouwbesluit. Ook adviseert FME het gebruik van de nationale milieudatabase en uniforme rekenmethode te verplichten of te stimuleren.
FME, Ineke Dezentjé Hamming, roept de Tweede Kamer tevens op de financiering van circulaire verdienmodellen te verbeteren. Daarbij kan de overheid in haar rol als klant het goede voorbeeld geven. Dit geldt bijvoorbeeld voor de transitie naar het ‘producten-als-dienstenmodel’, waarbij het product niet direct verkocht wordt en inkomsten gedurende een bepaalde periode binnen komen.
