Europese staalmarkt volop in beweging!

Het ene na het andere nieuwsbericht overviel de staalmarkt de afgelopen weken.
Meest opvallend en misschien met verstrekkende gevolgen was de informatie dat de Europese Commissie (EU-Commissie) wellicht de voorgenomen fusie tussen de staalmakers ThyssenKrupp (TKS) en de Europese tak van Tata Steel niet zal gaan goedkeuren. Naar verluidt is de vrees van de EU-Commissie dat deze fusie tot een dominante positie op de Europese staalmarkt zal leiden. Op zich is dat een vreemde conclusie, want de Europese tak van concurrent ArcelorMittal is qua productievermogen veel groter dan die van de beoogde joint-venture TKS-Tata. De afwijzing door EU-Commissie kan volgens ons dan niet anders zijn door een boordeling op productniveau in plaats van op schaalgrootte. Overigens was er al discussie tijdens de besprekingen tussen de fusiepartners zelf, want TKS wilde geen productieonderdelen binnen de Bondsrepubliek afstoten, terwijl dat wel onderdeel van de deal zou zijn. Wat de gevolgen voor TKS nu zullen zijn is nog niet geheel duidelijk, maar wel is het streven om het aantal werknemers met 6000 te gaan verminderen. Waar dat zal gaan gebeuren is op dit moment nog niet bekend. Ook binnen de Europese Tata groep zal het afketsen van de fusie gevolgen hebben. Te denken valt bijvoorbeeld aan het zoeken naar een andere fusiepartner. Welke consequenties dat weer zal hebben voor de Nederlandse vestiging van Tata (v/h Hoogovens) blijft nu dus af te wachten. De moedervestiging van het Tata-concern heeft eerder dit jaar al aangekondigd haar activiteiten voornamelijk in het thuisland India te willen concentreren. Logisch is dus dat er bij Tata Europa veranderingen zullen gaan komen, zo luidt van diverse kanten de verwachting. In een markt waarbij met name door de stagnerende automobielproductie de vraag naar staal onder druk is komen te staan bestudeert de EU-Commissie toch de mogelijkheid voor bepaalde producten de vigerende importheffingen wat te gaan verlichten.

Ook dat is een vreemde gang van zaken. Immers de vraag naar staal staat onder druk, er worden echter grotere importhoeveelheden in de Europese havens aangevoerd èn tegelijkertijd heeft Europa’s grootste staalproducent Arcelormittal begin mei besloten tot een productiebeperking van ca. 3 miljoen ton. Onder meer in Polen (v.a. september) en Spanje worden diverse lijnen tijdelijk stilgelegd. Eerder al had US Steel In Kosice (Slowakije) besloten de productie met ca. 30 % te gaan beperken. De eerdergenoemde heroverweging van de EU-Commissie is daarnaast opmerkelijk omdat diverse importprijzen van bijvoorbeeld warmgewalste rollen inmiddels hoger liggen dan de continentale Europese (dag)prijzen. Dat laatste en de aangekondigde productiebeperkingen duiden erop, dat de vraag naar staal meer gedaald is dan voorzien werd en de fabrieken dus opdrachten zoeken. Zelfs vernemen wij berichten als zouden diverse Europese (zowel EU-fabrieken als uit niet-EU-landen) exporthoeveelheden aanbieden in Noord-Afrika en in Azië, zoals Vietnam. De dalende prijzen op de spotmarkt en de stijgende kosten van grondstoffen voor de productie van staal, zoals erts, energie en kolen, hebben de marges voor de staalfabrikanten enorm onder druk gezet. Waarschijnlijk om die reden, maar wellicht ook om het proces van afbrokkelende prijzen proberen te stoppen, heeft ArcelorMittal medio deze maand besloten met onmiddellijke ingang de basisprijzen met ca. € 30 tot 40 te verhogen (afhankelijk van de productsoort). Tegelijkertijd zou door de tijdelijke productiebeperking het prijsfundament verstevigd kunnen worden. Een ander effect zou ook kunnen zijn om daarmee de EU-Commissie tot een ander inzicht te brengen door in plaats van een ruimhartiger importbeleid juist die scherper te gaan stellen, waardoor import beperkt meer wordt.