Sentinel-5 Precursor in testing-Caption Sentinel-5P op de testbank. Foto Interspace ESA
De Sentinel-5P satelliet met in het hart het Nederlandse ruimte-instrument Tropomi is klaar om gelanceerd te worden. Vanuit de ruimte gaat Tropomi met ongekende precisie wereldwijd de luchtkwaliteit en verspreiding van broeikasgassen in de gaten houden. Tropomi is een samenwerking tussen Airbus Defence and Space Netherlands, KNMI, SRON en TNO, in opdracht van het NSO en ESA en grotendeels gebouwd door de Nederlandse maakindustrie. Airbus Defence and Space Netherlands is hoofdaannemer voor de ontwikkeling van het instrument. De wetenschappelijke leiding is in handen van het KNMI en SRON. TROPOMI door het Ministerie van Economische Zaken, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Eind september brengt een Russische raket de satelliet vanuit het Siberische Plesetsk in een baan rond de aarde.
De Nederlandse overheid investeerde bij elkaar zo’n 80 miljoen Euro in de ontwikkeling van het ruimtevaartproject, mogelijk gemaakt door de handtekening die toenmalig Minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven in 2009 zette onder de overeenkomst met ESA. Hiermee kon net NSO de opdracht geven aan het consortium dat Tropomi ontwikkelde. En dat levert straks niet alleen nieuwe wetenschappelijke inzichten op, zegt adjunct-directeur van het NSO, Nico van Putten: “We kapitaliseren hiermee op waar Nederland internationaal al wereldtop is. Met Tropomi creëren we dus ook kansen voor Nederlandse ruimtevaarttechnologie op nieuwe internationale projecten.”
De hightech van Tropomi is het levenswerk van vele Nederlandse ingenieurs. En dat maakt een laatste blik op de satelliet toch extra bijzonder, aldus Sytze Kampen van Airbus in Leiden. “Hier komt Hollandse high tech en vele jaren van toewijding van een hecht team van specialisten samen. Dat zo’n project echt klaar is voor lancering, dat maak je als ruimtevaartingenieur in je loopbaan niet zo heel vaak mee”.
Copernicus
Satellieten inzetten om de veiligheid en de gezondheid van onze planeet te monitoren, dat is het doel van het Europese megaproject Copernicus in het kader waarvan de Sentinel-5P satelliet ingezet wordt. In opdracht van de Europese Commissie bracht de Europese ruimtevaartorganisatie ESA al vijf Sentinel-satellieten in de ruimte, die ieder met eigen elektronische ogen naar de aarde kijken. Sentinel-5P wordt de nieuwste loot aan de Copernicus-boom, deze keer vol met hightech van Nederlandse bodem, samengebracht in het technologische hoogstandje Tropomi. Missie: de aardatmosfeer in kaart brengen, iedere dag, op iedere plek op de wereld, met ongekende precisie.
NO2 in UK en NL OMI Foto KNMI
En dat is hard nodig, aldus Pepijn Veefkind van het KNMI, dat samen met het ruimteonderzoeksinstituut SRON de wetenschappelijke leiding heeft van het project. “Met eerdere satellietmetingen hebben we kunnen aantonen hoe het gesteld is met de luchtkwaliteit boven verstedelijkte gebieden in de wereld, zoals West-Europa en het Oosten van China. De rode vlekken op de kaarten die we daarvan maken spreken boekdelen. Met de precieze waarnemingen van Tropomi geven we handvatten om dit probleem aan te pakken.”
“De lancering van de Sentinel-5P satelliet met het Tropomi-instrument is aanstaande. TNO is trots op haar bijdrage, in samenwerking met de Nederlandse industrie, in het ontwerp en de realisatie van Tropomi. Dit stelt de wetenschappers in staat om de volgende stappen te ondernemen om de atmosfeer en omgeving rondom de hele wereld te begrijpen”, aldus Andy Court, Business Director Space and Scientific Instrumentation bij TNO.
