Eind november was het IJsselmeer het schouwtoneel van de eerste testen met het Scodev blussysteem. Een uniek systeem waarmee bosbranden sneller zijn te bestrijden dan op dit moment mogelijk is met bestaande oplossingen als scoopers en grotere niet-amfibische blusvliegtuigen. Bovendien een ‘los’ systeem dat in verschillende vliegtuigen door verschillende partijen universeel is toe te passen. Het geteste prototype is het resultaat van een intensieve samenwerking tussen diverse nationale en internationale bedrijven en kennisinstellingen en zal – onder andere op basis van de testresultaten – volgend jaar verder worden getest onder zwaardere omstandigheden.
Scodev consortium
Het Scodev systeem is het product van een intensieve samenwerking tussen verschillende partijen: Scodev (initiatiefnemer), SONACA (BE, producent van vliegtuigonderdelen) en Jacob Eschbach (DE, grootste producent van slangen in Duitsland). Dit consortium wordt ondersteund door advies van het Netherlands Aerospace Center – in Nederland beter bekend als NLR (vliegtuigaspecten en certificering), de Universiteit Duisburg Essen (hydrodynamica), Aerovantage (adviesbureau op luchtvaartinnovatie) en hoogleraar Stefano Brizzolara van de Virginia Tech University in Blacksburg, Virginia (USA, supercavitating hydrofoils en computersimulaties). WISER Consultancy ondersteunt Scodev bij de voorbereiding van productie en verkoop. Voor de eerste fase in de ontwikkeling is door de Europese Unie een subsidie van 2,7 miljoen Euro beschikbaar gesteld.
De initiatiefnemer is gestart met deze ontwikkeling om bosbranden sneller en goedkoper te kunnen blussen. Dit omdat bosbranden:
– Mensenlevens kosten
– Natuur kosten – die zich vervolgens pas na vele jaren weer heeft hersteld
– Een significant deel leveren van de totale CO2 uitstoot
– Gepaard gaan met de vorming van ongezonde verbrandingsproducten – zeker voor (ongeboren) kinderen
Blussysteem voor bosbranden vele malen efficiënter EN universeel toepasbaar
Scodev staat voor ‘Scooping device’. In het kort wordt met dit blussysteem oppervlaktewater opgenomen door een schepeenheid die middels een 15 m lange slang is verbonden met een tank in een vliegtuig. Wanneer het vliegtuig iets lager dan 15 m boven het wateroppervlak vliegt, dringt de schep in het water en neemt water op dat direct richting de slangopening wordt gedrukt. Door de snelheid van het vliegtuig zal het water automatisch omhoog worden gestuwd en in de watertank van het vliegtuig worden opgeslagen om vervolgens op de brand te worden ‘gedropt’.
Voordelen
Het voordeel van dit systeem is enerzijds dat relatief veel water (1) relatief snel (2) is op te nemen waardoor grotere blusvliegtuigen – die normaal op een vliegveld tanken – gemiddeld vijf keer per uur kunnen droppen in plaats van één keer. Daarnaast is het systeem universeel toe te passen op verschillende (militaire) transportvliegtuigen zodat ook niet-amfibische blusvliegtuigen flexibel en economisch zijn in te zetten als blusvliegtuig. Omdat het bovendien om een ‘los’ systeem gaat, is het systeem onderling uit te lenen. Vooraf moet het vliegtuig uiteraard wel worden aangepast, zodat de schep en de slang naar het wateroppervlak zijn te brengen.
Ir. Michiel Selier
Van testen…
Ir. Michiel Selier, zelfstandig adviseur bij Aerovantage: “Het concept om op deze manier water te scheppen en te transporteren is in de ontwerpfase doorgerekend en met computermodellen gesimuleerd. Daarbij is het ontwerp van de schep cruciaal gebleken. Er gebeurt namelijk nogal wat wanneer dit element zich met een snelheid van 130 knopen (240 km/u!!) door het wateroppervlak boort en daar het water direct op volle snelheid moet brengen. Op dit ontwerp is dan ook patent aangevraagd. Toen de simulaties in combinatie met enkele laboratoriumproeven – waarmee bijvoorbeeld de sterkte van de slang en de koppeling is getest – aangaven dat het principe werkt, zijn we gestart met het voorbereiden van praktijktesten.”
Ir. Floris Bremmers
Ir. Floris Bremmers, is werkzaam bij het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) dat SCODEV ondersteunt door het leveren van kennis op gebied van aerodynamica, structureel ontwerp en vliegproefondersteuning. Hij geeft aan: “De eerste testen boven het IJsselmeer, uiteraard met toestemming van de autoriteiten, waren nog relatief klein en vooral bedoeld om de dynamische eigenschappen en stabiliteit van het systeem te testen. Hoe gedragen slang en schep zich als het vliegtuig vliegt, hoe laat het systeem zich uit het vliegtuig rollen, enzovoorts. Daarbij werken we nog met relatief lage snelheden (20 knopen, 37 km/h) bij het scheppen van water.”
…naar certificeren
Deze eerste proeven zijn goed verlopen en vormen de basis voor enkele optimalisaties en vervolgens het grotere testwerk dat zich volgend jaar zal voltrekken. Daarbij zal in eerste instantie een Chinook worden ingezet met een grotere capaciteit waarmee het team naar snelheden van 90 knopen gaat en in verschillende stappen ook daadwerkelijk water zal scheppen. In een laatste testfase, benodigd voor uiteindelijke certificering, zal een vliegtuig worden ingezet en het water worden geschept met de beoogde snelheid van 130 knopen. Michiel Selier: “Op dit moment zijn we dan ook druk bezig met de voorbereidingen voor de test met een Chinook. Helaas is het onze eigen luchtmacht niet gelukt er één ter beschikking te stellen waardoor we zullen uitwijken naar het huren van een dergelijke helikopter in de Verenigde Staten.”
