Veel van de zeer grote machinebouwers hebben hun eigen platformen, beschikken over middelen voor softwareontwikkeling en stellen de eerste digitale diensten ter beschikking van hun industriële klanten. Maar hoe pakken kleine of middelgrote machinebouwers dit aan? De ontwikkelaars bij Lenze richten zich met hun platformidee juist op deze doelgroep.
Timo Schuler is software-ingenieur en werkt sinds ruim twee jaar bij een kleine fabrikant van speciale machines in de Zwabische Alb. Schuler komt uit de naburige gemeente, studeerde in de buurt van Stuttgart en ze kennen elkaar. Hij dokt met zijn “digitale onderwerpen” met de drie collega’s van de klantenservice van het bedrijf. “Daar past hij het beste bij”, lacht Schuler. Maar eigenlijk bestaat zijn team alleen uit hem. “De collega’s bieden hier en daar ondersteuning bij de dagelijkse gang van zaken, maar eigenlijk liggen de thema’s digitale businessmodellen en productontwikkeling helemaal bij mij. De focus van ons werk ligt nog steeds op hardware.” Sinds een half jaar is Schuler op een missie om zijn gebruikers extra digitale diensten voor “zijn” machine aan te bieden. “Mijn collega’s van de klantenservice zien zeker de mogelijkheden, maar de dagelijkse gang van zaken remt hen af en ik kan niet aan al hun wensen voldoen.
Toepassingen aanpassen
Van de Alb naar Bremen, Duitsland: Daar heeft Klaas Nebuhr van Lenze zijn kantoor, op de digitale site van de automatiseringsspecialist uit Hamelen. Kan hij de vervulling van de wens ondersteunen? “Het is geweldig dat de eigenaar een software engineer heeft gevonden en hem meteen in dienst heeft genomen. Voor een klein machinebouwbedrijf is dat als het winnen van de loterij”, zegt Nebuhr blij. Hij is verantwoordelijk voor de digitale activiteiten van Lenze. Schuler is voor hem het schoolvoorbeeld van de uitdaging waar juist veel kleine en middelgrote machinebouwers voor staan. “Het is geen gebrek aan ideeën, maar een gebrek aan experts, processen en oplossingen die economisch zinvol zijn voor de OEM en gemakkelijk kunnen worden aangepast.”
Want in de grote ecosystemen en op de platformen van de automatiseringsgiganten zouden de vele kleine en middelgrote machinebouwers van de Alb, maar ook van overal elders in Duitsland of de wereld, zich vaak niet kunnen vinden, zegt het team van Nebuhr. Een idee was geboren: “Voor velen staat de machine in het middelpunt van het businessmodel, dus willen wij de kernbedrijfsprocessen rondom de machine ondersteunen met digitale businessmodellen en diensten. Hiervoor bieden we OEM’s een asset ‘Platform as a Service’ (PaaS).”
Een ander platform? “Ja, maar wel een dat open staat voor uitbreidingen, aanpassingen en integratie. En natuurlijk GDPR-compliant,” belooft Nebuhr. Met zijn PaaS-aanbod dat op Azure draait, ziet hij zichzelf als een enabler voor het MKB. Lenze levert niet alleen de componenten, maar ook de beveiliging, infrastructuur en initiële applicaties, onder meer van partnerbedrijven. Deze applicaties kan de klant zelf aanpassen voor zijn machinekoper met zijn eigen functies en ontwerpen. “Vervolgens kan hij ze gebruiksklaar doorgeven aan zijn klant en ze in een volgende stap samen met de gebruiker verbeteren.” Lenze zet de eerste stap naar digitale dienstverlening samen met de klant. “We nemen hem bij de hand, want dankzij ons asset management weten we wat voor hem en zijn klanten zinvol kan zijn. We zitten direct in de machine met onze componenten en kennen de toepassingen heel goed.”
OEE berekening als eerste toepassing
Nebuhr raakt in vervoering: “Het gaat om het totale pakket – analoog aan de Formule 1. De beste coureur is niet genoeg als de auto of de pitcrew niet op elkaar aansluiten. De OEE (Overall Equipment Effectiveness) bijvoorbeeld kan ook door concurrenten worden berekend, het gaat om het ontwikkelen van digitale producten voor de kleine en middelgrote machinebouwers.”
Maar Schuler en zijn collega’s vragen zich af: hoe zou zo’n digitaal product van Lenze eruit kunnen zien?
“We beginnen net met onze applicatie ‘OEE & Downtime tracking’.” Want: OEE is in veel bedrijven nog steeds het zorgenkindje. Die zou al op 80 procent moeten zitten. De realiteit is vaak anders. Er is een gebrek aan data, maar nog veel vaker een gebrek aan transparantie. Dat verandert met OEE & downtimetracking. Die zorgt voor meer transparantie in het productieproces en doet dat zonder extra hardware of sensoren. De Lenze PLC berekent de OEE. “We werken aan een oplossing die ook rekening houdt met andere PLC’s. De OEE-oplossing is voor ons en onze klanten de eerste stap.”
Geen rocket science
De resultaten worden gevisualiseerd op vooraf geconfigureerde dashboards. Downtime tracking is een aanvulling op de OEE-oplossing. De OEE-factoren “beschikbaarheid” en “prestaties” worden in detail bekeken, zeggen de ontwikkelaars. Zowel machinestilstand als organisatorische stilstand worden bijgehouden. Onder organisatorische stilstand valt bijvoorbeeld ook wanneer de machine handmatig wordt stilgezet of op een lagere snelheid draait.
Link magazine editie februari 2022 thema Supply-security, dealen met het (volgende) opzweepeffect. Lees Link digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl’
Lenze vertrouwt op OPC UA en MQTT voor de communicatie – dit garandeert connectiviteit voor toekomstige technologieën. De gegevensstroom van de controller naar de cloud is gewaarborgd en zelfs zonder cloudverbinding kunnen de livegegevens in realtime naar een mens-machine-interface worden gestuurd voor meer transparantie en motivatie van de arbeidskrachten. “Lokaal maken we een drieploegenvergelijking en in onze cloud kunnen historische gegevens over maximaal zeven jaar worden geanalyseerd”, legt Nebuhr trots uit.
Hij en zijn ontwikkelaars zijn er zeker van: voor de machinebouwer is de applicatie een eenvoudige manier om machineprestaties en -beschikbaarheid te tonen volgens de behoeften van de eindklanten. “OEE is geen rocket science, de clou zit hem in het aanbieden en distribueren van de applicatie, de naadloze integratie in de hardware en het idee om een PaaS-concept op te zetten en dit constant verder te ontwikkelen.” De eindklant kan zijn productie verhogen of stabiliseren dankzij de gegevens. OEE & downtimetracking is dus ook een manier om op basis van data productie-optimalisaties door te voeren.
En de rol van Schuler? Hij geeft de OEE-toepassing door aan zijn klant, zodat ze samen de machine in de toekomst kunnen verbeteren en er misschien zelfs eigen softwaremodules op kunnen ontwikkelen. “We willen geen Lenze lock-in”, benadrukt Nebuhr. Ook andere bedrijven zijn welkom.
