Paneldiscussie in datacenter Interconnect verkent voors en tegens van it-explosie
De explosieve groei van het digitale dataverkeer – aan de businesskant aangezwengeld door fenomenen als internet of things, big data en cloud – is goed nieuws voor datacenters; ze groeien als kool. Wat niet wegneemt dat veel bedrijven en instellingen nog huiverig zijn om hun bedrijfsgegevens ‘buiten de poort’ te stallen. Op 21 mei, tijdens een event bij Interconnect, kwamen de voors en tegens aan bod. ‘Technologisch gaat het allemaal zo snel dat de wet- en regelgeving altijd achter zal lopen.’
Het middagevent, in het datacenter van Interconnect in Eindhoven, bestond uit een rondleiding, een kwartet voordrachten en een paneldiscussie. Een 25-tal personen uit de industrie en de dienstensector liet zich de kans niet ontnemen om eens een kijkje te nemen in een van ’s lands grootste datacenters – en om van gedachten te wisselen over de laatste ontwikkelingen in de it. Interconnect, Dutch Datacenter Association (DDA), ingenieursbureau Deerns, juridisch adviesbureau ICTRecht, Lely Industries en Van der Velden Rioleringsbeheer leverden de sprekers en/of panelleden. Interconnect en Link Magazine tekenden voor de organisatie.
Datacenterhoofdstad
In zijn aftrap zette DDA-directeur (en discussieleider) Stijn Grove de digitale industrie in ons land neer als ‘de derde mainport’ en ‘top in de wereld’. Met een datacentersector die een internationale koppositie heeft weten op te bouwen, ‘zonder een cent subsidie’. ‘De omzet in colocatie-diensten groeide vorig jaar met tien procent en gaat richting één miljard euro. Amsterdam is, met bijna honderd datacenters, de datacenterhoofdstad van de wereld. Netflix distribueert er zijn films, Apple zijn updates. Van de totale investeringen in die regio was vorig jaar twintig procent direct datacenter-gerelateerd. De sector is een grote aanjager van onze economie – terwijl de expansie van het internet of things (IoT) en big data nog maar net is begonnen.’ Cijfers van onderzoeksbureau Gartner bevestigen dat. Dit jaar worden per dag liefst vijfenhalf miljoen nieuwe ‘dingen’ aan het IoT gehangen. Waarmee het 
totaalaantal eind dit jaar op circa 6,4 miljard uitkomt. In 2020 zou dat al 21 miljard zijn.
Nieuwe bedrijfstakken
Het IoT, big data en de cloud zorgen voor een gigantische toename van het digitale dataverkeer. Hoewel nog bescheiden vergeleken met consumer-applicaties als Facebook, WhatsApp en foto’s en filmpjes uitwisselen met de smartphone. Jurjen Ophuis van Deerns, dat voor datacenters over de hele wereld de complete technische infrastructuur ontwerpt: ‘YouTube en Netflix zijn samen goed voor bijna de helft van alle dataverkeer; terwijl Netflix vijf jaar geleden nog niet bestond. Het speelveld verandert ongelooflijk snel. Neem de FitBit (‘horloge’ dat je activiteit, hartslag, enzovoort, meet, red.). Die genereert enorm veel data en analyseert ze; wie weet gaan ze nog eens gezondheidsadviezen uitbrengen. Data wordt een enterprise, ’n bedrijfstak. Zo heb je internetondernemers die zeggen dat bankieren totaal anders kan. Om niet links en rechts ingehaald te worden, zullen banken daarin mee moeten. In mum van tijd zie je zomaar compleet nieuwe bedrijfstakken ontstaan. Voor nieuwe datacenters betekent dit dat ze veel flexibeler moeten worden om future-proof te zijn.’
Industrie en dienstensector rond de tafel om van gedachten te wisselen over de laatste ontwikkelingen in de it.
Dankzij die ‘data-explosie’ groeit de datacentersector fors, en dat geldt ook voor Interconnect (zie kader). Commercieel directeur Rob Stevens, die het bedrijf samen met zijn broer Jeroen (technisch directeur) twintig jaar geleden oprichtte: ‘Het gaat best hard, ja. We groeien over de hele linie: in fysieke datacenteractiviteiten (zoals server(ruimte)verhuur en connectiviteitsdiensten, red.) en hosted telecom en het hardst in onze cloud-diensten.’ Wat onverlet laat dat, om met Stijn Grove te spreken, ‘er nog een wereld te ontginnen is’. ‘Bijna de helft van de bedrijven in ons land neemt nu colocatie-diensten af.’ Ruim de helft dus (nog) niet, uit onbekendheid of omdat men huiverig is de it-ondersteuning ‘buiten de eigen poort’ te zetten.
Bescheiden outsourcing
Dat laatste klonk ook door in de paneldiscussie. Ruud Hofland, ict-manager van Van der Velden Rioleringsbeheer (500 medewerkers, achttien locaties in het land): ‘Als familiebedrijf wil je eigenlijk alles in eigen beheer hebben: je panden, voertuigen en je it al helemaal. Confidentiële bedrijfsinformatie ‘buiten’ wegzetten ligt erg gevoelig. Dat we vorig jaar toch de transitie naar een bescheiden outsourcing hebben gemaakt – we hebben het ‘ijzer’, de servers, bij een hostingpartij ondergebracht –, was voor ons een grote stap. Over vier jaar 
maken we een nieuw vijfjarenplan en bezinnen we ons op verdere stappen. Bijvoorbeeld door iets in de cloud en/of het Lora-netwerk (long-range, low-power netwerk voor het IoT, red.) te gaan doen.’
Lely Industries in Maassluis, eveneens een familiebedrijf, houdt de eigen bedrijfsdata in huis, vertelt manager productontwikkeling Serge Loosveld. ‘It is heel belangrijk voor ons en we hebben een vrij grote octrooiportefeuille; we willen het gevoel hebben daar controle over te hebben.’ Lely is vooral bekend van zijn melkrobots, waarvan er wereldwijd 25.000 draaien – en die remote allerlei info over hun functioneren aan Lely doorgeven. ‘Die verzamelen we extern, in een datacenter in Rotterdam. Een clubje van ons analyseert die datastroom.’
Internet of cows
Dat triggert de zaal, al helemaal als het ‘internet of cows’ ter sprake komt. Daarbij gaat het om de halsbanden die de activiteit van de koe meten (of ze veel ligt, staat of loopt), hoeveel melk ze geeft, ziek is en meer. Serge Loosveld: ‘Bleven die data tot dusver veelal op de boerderij, stilaan zie je die ook bij anderen terechtkomen. Bijvoorbeeld bij spermaverkopers, die graag weten wanneer zij die inseminator kunnen sturen – bij dierenartsen, voerleveranciers, melkverwerkers.’ Op de vragen wat Lely met zijn (geanalyseerde) data doet en of het bedrijf die verkoopt of deelt (en zo ja aan/met wie) antwoordt hij: ‘Wij gebruiken die om onze machines en onze service aan de boer te verbeteren. We delen die data niet, tenzij de boer erom vraagt – omdat hij er voordeel van inziet. Dan gaan die data stromen. Maar daar zitten wij niet tussen. En verkopen, dat doen wij niet. Creatief doen met de data van de klant is niet onze business. Om die paar euro zet je je relatie met de klant niet op het spel.’
Persoonlijke leefwereld
Data-analyse als (nieuwe) dienst verkopen, Van der Velden Rioleringsbeheer doet dat wel. Ruud Hofland: ‘Wij doen voortdurend metingen in rioolstelsels, maken massa’s digitale opnames. Daaruit genereren we heel veel data, waar we schades, storingsverloop, misbruik, verdachte verontreinigingen en nog wel meer uitfilteren. Op basis van contractafspraken melden we die. En we maken beheersplannen voor grote klanten, zoals woningcorporaties waarvoor we werken – die samen 400.000 huurwoningen beheren –, overheden en grote bedrijven. Zodat ze direct actie kunnen ondernemen of, bij een restlevensduur korter dan eerder geraamd, hun budgetten aanpassen.’
Een toehoorder ziet de voor- én nadelen. ‘Straks, als je data vanuit allerlei bronnen kunt koppelen en daar algoritmes op loslaten, kun je echt alles te weten komen. Dan kunt u melden: op huisnummer 24 worden regelmatig drugs door de wc gespoeld. Dat komt wel heel dicht bij iemands persoonlijke leefwereld en dan weet je helemaal niet meer wat er over jou bij wie bekend is.’
Wetgeving loopt achter
Daarmee belandt de discussie bij de privacywetgeving. Niels Dutij, juridisch adviseur bij ICTRecht: ‘Vandaag richt die zich vooral op persoonsgegevens. Bedrijfsgegevens vallen vaak ook onder die wetgeving, al geldt dit niet als ze enkel uit cijfers bestaan en niets verwijst naar personen. In 2018 komt er Europese wetgeving over een EU-brede privacyverordening. Daarin worden ook bepalingen opgenomen over wat je mag doen met data en datakoppeling, wat je mag analyseren. Het is dus een thema dat leeft en waarvoor de grenzen straks duidelijk aangegeven zijn. Al moet je vaststellen dat de technologie en wat daaruit voortkomt zo snel gaat, dat je dat nooit helemaal kunt vangen in wetgeving.’
Inzoomend op de outsourcing van it, adviseert Dutij goed te kijken naar de risico’s – scherp te inventariseren wat je wilt outsourcen en waar, en strikte afspraken te maken met it-dienstverleners over zaken als continuïteit (minimale downtime, zodat je maximale toegang tot je data hebt), gegevensbescherming en exit-strategie (krijg ik, bijvoorbeeld bij faillissement, mijn data terug?). Je data direct of indirect parkeren in de VS is ook een risico; grote kans dat de NSA (National Security Agency) er toegang toe heeft. ‘Persoonsgegevens buiten de EU doorgeven, is zonder een goede wettelijke grondslag in principe niet toegestaan. Maar het Safe Harbor-verdrag dat daarvoor bestond, is vernietigd – en het privacy shield dat daarvoor in de plaats komt is nog niet definitief.’
Kortom, de wetgeving kan, niet verrassend, de razendsnelle ontwikkelingen in de it niet bijbenen. ‘Bedenk daarbij dat je altijd verantwoordelijk wordt gehouden voor jouw data’, zegt de adviseur van ICTRecht (zie ook het artikel over de meldplicht datalekken op pagina 55, red.). Reden te meer om niet lichtvaardig te avonturieren met (het wegzetten van) je kostbare bedrijfsinformatie.
Profiel Interconnect
Interconnect runt twee datacenters: in Den Bosch (sinds 2006, 800 m2) en in Eindhoven (sinds 2011, 3.000 m2). Die laatste is de grootste van Zuid-Nederland – en het bouwplan om in omvang te verdubbelen ligt al klaar. Interconnect biedt fysieke datacenter-, ‘hosted telecom’- en cloud-diensten, werkt samen met netwerkleveranciers en beschikt over een eigen glasvezelnetwerk (200 kilometer). Om de continuïteit te waarborgen, zijn de datacenters redundant uitgevoerd, met geavanceerde noodstroomvoorzieningen. Over de klantenkring doet Interconnect geen mededelingen. ‘In onze sector is vertrouwelijkheid een must – en betrouwbaarheid ook’, zegt commercieel directeur Rob Stevens.
