Ik loop op Broadway in New York en mijn oog valt op een enorm spandoek met daarop Jaap van Zweden, dirigent van het New York Philharmonic. Mijn gedachten dwalen af naar de indrukwekkende Nederlandse serie Een maestro op wereldtournee, over het leven en werk van deze gerenommeerde dirigent. In een aflevering is te zien hoe Van Zweden het orkest tijdens een repetitie bijna letterlijk dicteert hoe een stuk uitgevoerd moet worden. Hij staat stevig op de bok en schroomt er niet voor om muzikanten die het net even anders doen dan hij wil, aan te spreken en te corrigeren. Strak dirigeren dus. Of in managementtermen: planning & control.
Terug in Nederland volg ik een workshop van regisseur Martin Koolhoven, onder andere bekend van de films Brimstone en Oorlogswinter. Hij vertelt dat hij met iedere film een verhaal wil vertellen: een reeks opeenvolgende gerelateerde gebeurtenissen die emoties oproepen bij de kijker. Want dat is zijn doel en diepste overtuiging: het publiek emotioneel raken omdat dat het verschil maakt tussen een goede en slechte film. Mensen onthouden niet het verhaal, wel de emotie die de film oproept. Om dat voor elkaar te krijgen, geeft Koolhoven volop ruimte aan de interpretatie en het vakmanschap van de acteurs. Dat is regie: het beste uit elke acteur halen om samen de film tot een succes te maken.
Is ketensamenwerking nu een kwestie van dirigeren, waarbij je alles tot in detail in de hand probeert te houden? Of regisseren, waarbij je zorgt dat partijen vanuit hun eigen kracht samenwerken aan een gemeenschappelijk doel? Jack van der Veen en ik schreven er samen een boek over en zijn bijzonder duidelijk: regisseren.
In mijn werk als adviseur van directies die in- en externe ketensamenwerking tot stand willen brengen, heb ik talloze keren het model van planning en control zien mislukken. Want natuurlijk kan een individu nooit een hele keten tot in detail doorgronden en aansturen. Wij introduceren in ons boek Regisseer de keten daarom het concept van de regisseur van waarde. Als je wilt regisseren, moet er in de eerste plaats sprake zijn van een gemeenschappelijk doel. Een belangrijke rol van de regisseur van waarde is het expliciet maken van dat gezamenlijke doel. Daarnaast zullen ketenpartners alleen willen meewerken aan dat doel als zij er zelf ook beter van worden: ‘What’s in it for me?’ Ook daar moet een ketenregisseur rekening mee houden.
Die doelen hoeven niet eens economisch van aard te zijn. Het economisch succes is vooral een gevolg van het verhaal waar je samen aan bouwt. Een mooi voorbeeld hiervan is het succes van Tony’s Chocolonely. Dit bedrijf heeft de inkoop en productie van cacaobonen in de keten transparant gemaakt, draagt bij aan het terugdringen van slavenarbeid in de cacaoketen, heeft veel trouwe klanten én staat er financieel goed voor. Hoe? Vooral door vanuit een zinvolle gezamenlijke doelstelling de keten te regisseren.
Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl’
MICHEL
Michel van Buren is directeur van BLMC in Hoevelaken. Dit bureau gebruikt supplychain management om organisaties, of onderdelen daarvan zoals inkoop, productie, logistiek en planning, succesvol te laten groeien.
Samen met Jack van der Veen, hoogleraar supply chain management aan Nyenrode Business Universiteit, schreef hij het boek ‘Regisseer de keten – Een managementmethode die leidt tot wendbaarheid en waarde voor organisaties, mensen en maatschappij’.
