René Vlaskamp NormaNTS
Er valt veel te vertellen over de impact van ASML, die wereldmarktleider in lithografiemachines uit Veldhoven, op de technologieontwikkeling in de Nederlandse hightech maakindustrie. Dat bleek weer eens begin november tijdens een bijeenkomst van The House of Technology (THOT) bij NTS Norma in Hengelo (Ov). Hier alvast een voorproefje, een uitgebreider verslag volgt in de decemberuitgave van Link Magazine.
ASML heeft een belangrijke marktpositie veroverd doordat het continu opschuift in wat technisch mogelijk is, licht THOT-directeur Marty van de Ven toe. ‘Daarvoor hebben ze een toeleverketen nodig die ook steeds verder gaat in zijn technische kunnen. Alleen een toeleverancier die bijzondere dingen kan, is interessant voor hen.’
Norma NTS
Zoals Norma NTS, een hightech eerstelijns toeleverancier van complete mechatronische systemen met als specialisme ultraprecisie. Directeur innovatie René Vlaskamp vertelt hoe Norma sinds 1999 steeds meer voor ASML is gaan doen en daardoor met zijn 400 medewerkers te klein werd, reden waarom het vorig jaar onderdeel werd van de NTS-Group. Value engineering en early supplier involvement zijn belangrijke ingrediënten van het succes.
3T
Norbert Beltman, mede-eigenaar van 3T uit het naburige Enschede, heeft een vergelijkbaar verhaal. 3T telt vijftig specialisten in analoge en digitale elektronica en software en heeft al meer dan 100 complexe boards voor in de ASML-machines ontworpen. ASML pusht een toeleverancier als 3T om breed kennis op te bouwen, zegt Beltman, naast interface electronics onder meer ook voor fpga’s. In de loop der jaren is 3T helemaal gewend geraakt aan het werken voor ASML. Dat heeft ook een negatief aspect: ‘We moeten onszelf niet uit de markt prijzen en ook nog ‘kort door de bocht’-projecten kunnen blijven doen.’
Gestructureerd
NTS Norma en 3T hebben beiden de hoofdvestiging in Twente, op enige afstand van hun grote klant. Dat heeft nadelen – Vlaskamp: ‘De wegen slibben dicht, terwijl er elke week wel dertig man van ons naar Veldhoven gaat’ – maar ook pluspunten, vult Beltman aan: ‘Wij zijn geen detacheerder, maar werken in eigen huis aan projecten voor klanten, waardoor we intern de kruisbestuiving tussen verschillende disciplines hebben. Het voordeel van de afstand is dat we zeer gestructureerd werken. Toen Ericsson nog in Enschede was gevestigd, was dat onze grootste klant. Die zaten bij ons tegenover, dus vonden we dat we niet alles goed hoefden op te schrijven, we liepen er wel even naar toe.’
‘Verslaafd’
Zo valt er wel een boek te schrijven over de impact van ASML. Sterker nog, René Raaijmakers schreef het, ‘De architecten van ASML’, dat de voorgeschiedenis en de periode 1984-1996 van de Philips-spin-out bestrijkt. Hij vertelt in Hengelo over de totstandkoming van zijn boek, een jongensverhaal op zich, maar haakt ook nog even aan op de verhalen van Vlaskamp en Beltman. ‘We zijn met z’n allen verslaafd geraakt aan ASML. Grote buitenlandse klanten vinden onze industrie te geavanceerd, het moet nog veel goedkoper.’ Raaijmakers’ fascinerende boek schreeuwt om een vervolg, want juist in de afgelopen twintig jaar is het grote succes gekomen met de introductie van EUV als voorlopige climax. NTS Norma en 3T, die beiden kort na 1996 voor ASML zijn gaan werken, kunnen verhelderende hoofdstukken aan dat nieuwe boek toevoegen. Wordt vervolgd?!
