Sven Johansen
Google. Facebook. Amazon. Apple. Netflix. Allemaal Amerikaanse datagedreven bedrijven, groot geworden door handig gebruik te maken van data. Ook in Europa beseffen we dat data inmiddels een essentiële motor van economische groei, werkgelegenheid en maatschappelijke vooruitgang zijn geworden. Een Europese Google of Amazon is echter in geen velden of wegen te bekennen. Die achterstand op onze trans-Atlantische grote broer is de Europese Commissie een doorn in het oog. Daarnaast stoort de Europese Commissie zich aan het feit dat EU-lidstaten met ieder hun eigen wetgeving barrières opwerpen voor het vrije verkeer van data binnen de EU. Om die redenen is de Europese Commissie zeer actief bezig een echte Europese data-economie te realiseren.
De eerste, bekende stap in die richting was de invoering van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De tweede stap op weg naar de data-economie is de invoering van de e-Privacy Verordening, eind 2019. Deze wetgeving gaat de online privacy van burgers regelen. De EU doet dit omdat een succesvolle data-economie gebaseerd is op het vertrouwen van burgers dat hun gegevens goed beveiligd zijn.
De ambities van Brussel gaan echter nog veel verder. Als de beveiliging van data is geregeld wil de Europese Commissie het mogelijk maken dat data binnen de EU, net als mensen, kapitaal en goederen, vrij kunnen bewegen. Data moeten in de gehele waardeketen gebruikt kunnen gaan worden voor wetenschappelijke, maatschappelijke en industriële doeleinden. Het gaat dan niet alleen om persoonsgegevens, maar zeker ook om data gegenereerd door computerprocessen, applicaties, diensten of sensoren. Door het delen en gebruiken van al die data kunnen Europese bedrijven en overheden hun kennis vergroten, belangrijke concurrentievoordelen behalen en verdere groei realiseren.
De Europese Commissie ziet die belangen en trapt daarom het gaspedaal stevig in. Brussel wil bedrijven en overheden met wetgeving echt faciliteren in het delen en gebruiken van data. De commissie is voorstander van het aangaan van datapartnerships. Dit zijn samenwerkingsverbanden tussen ondernemingen – veelal ketenpartners –, onderzoekers en overheden. Die datapartnerships richten zich op de uitwisseling van data om zo innovatie van producten en diensten te bevorderen. Tot nu toe houden Europese bedrijven echter de kaarten veelal tegen de borst en de data voor zichzelf. Blijven we dat doen, dan plukken wij weinig vruchten van de data-economie. Dan blijven we achterlopen op de VS en Azië waar datapartnerships al jaren succesvol zijn. Daar heeft data-uitwisseling een vaste plek in de bedrijfsvoering van steeds meer bedrijven gekregen.
De EU faciliteert u om datzelfde te doen en daagt u uit te delen. Dit vereist dus een geheel nieuwe manier van denken en doen; het vereist het lef om data te delen en partnerschappen aan te gaan. Het vereist, zoals onze kantoorslogan al zegt, Anders Durven Denken. Durft u?
Marcel Westphal en Sven Johansen zijn partner bij Westphal Johansen Advocaten in Nuenen, een vernieuwend en eigenzinnig advocatenkantoor voor ondernemers. Westphal en Johansen fungeren als klankbord voor bestuurders, directieleden en anderen binnen het bedrijf. Samen met hen zoeken ze naar de beste oplossingen en mogelijkheden, ook op commercieel vlak.
