Iedereen heeft het over de quantumcomputer. Maar er is een hele wereld van quantumtechnologie die we nog niet eens kunnen verzinnen. Prof. Pepijn Pinkse, directeur QUANT
Worden het qubits op extreem lage temperaturen of fotonen op kamertemperatuur? Wat wordt straks de basis van de quantumcomputer? Het nieuwe Center for Quantum Nanotechnology Twente (QUANT) beperkt zich niet tot één type bouwsteen voor de quantumcomputer: goede kans dat de toekomst zit in slimme combinaties. Dankzij de faciliteiten van het MESA+ Nanolab op de campus van de Universiteit Twente, kan QUANT verschillende alternatieven bouwen en vergelijken. Tijdens de jaarlijkse meeting van het MESA+ Instituut, op 21 september, is QUANT van start gegaan.
Complexe problemen
Het succes van ‘quantum’ valt of staat met de kwaliteit van de nano-componenten. Prof Floris Zwanenburg, co-director QUANT
De quantumcomputer komt eraan. De eerste bewijzen van ‘quantum supremacy’ zijn al geleverd. Hoewel ze voor een leek nauwelijks zijn te bevatten, quantumcomputers hebben bewezen dat ze problemen kunnen doorrekenen waar een gewone supercomputer zich op stuk bijt. Er is ook al software waarmee studenten zich de methodiek van het ‘quantumprogrammeren’ eigen kunnen maken. Een quantumcomputer zou in de toekomst complexe moleculen of andere complexe systemen kunnen doorrekenen. Heel veel alternatieven worden in één keer doorgerekend, in plaats van stap voor stap, is de achterliggende gedachte.
Decennia leek dat vooral een theoretische belofte, maar intussen zijn er eerste fysieke systemen gerealiseerd. En juist aan de basis daarvan, wil QUANT componenten en techniek gaan ontwikkelen. Het Center zet niet bij voorbaat in op één richting, zoals de supergeleidende quantum bits. Het heeft wél veel kennis in huis van supergeleidende componenten: deze componenten verliezen hun elektrische weerstand bij zeer lage temperaturen. Maar QUANT verkent ook een heel andere route, die van fotonica: het lichtdeeltje als basis voor quantum computing. De onderzoekers hebben veel ervaring met het manipuleren van licht, bijvoorbeeld om er toegangsbeveiliging mee te maken die niet is te kraken. Ook denken ze veel te kunnen leren van de fabricageprocessen voor de huidige chips in bijvoorbeeld smartphones: hoe kunnen we silicium en CMOS-technologie inzetten in de komende generatie quantumcomputers?
De directie van het nieuwe centrum bestaat uit prof Pepijn Pinkse, hoogleraar Quantum Optics en prof Floris Zwanenburg, associate professor Silicon Quantum Electronics.
