Voor de ontwikkeling van viQtor, een device voor het continu monitoren van diverse lichaamsfuncties bij patiënten en cliënten, sloeg smartQare de handen ineen met Demcon. De Demcon-vestiging in Best, vlakbij Eindhoven, was verantwoordelijk voor het ontwerp van de hardware en de integratie van hardware, firmware en het bijbehorende portal om smartQare’s algoritmes te faciliteren. Demcon Investment stapte al eerder in, als aandeelhouder in het bedrijf. Nu het prototype gereed en de CE-markering binnen is, staat de productievestiging van Demcon, in het Oost-Nederlandse Enschede, smartQare terzijde voor verdere opschaling.
Inmiddels bestaat smartQare ruim vijf jaar, telt circa twintig medewerkers onder wie studenten van de TU Eindhoven en heeft vestigingen in Eindhoven en Noordwijk (gelegen aan de Zuid-Hollandse kust). Het bedrijf komt voort uit een persoonlijke zoektocht beide oprichters naar een device om de zorg voor een kwetsbaar familielid te verbeteren. Een fitnessachtige wearable om de pols, die bepaalde lichaamsfuncties kon monitoren. Al snel ontwikkelde dit idee zich meer richting een medische toepassing, die certificering vereiste: viQtor. Investeerders, waaronder Demcon Investment, hielpen het idee naar een product te brengen. Buiten geld brachten zij ook cruciale kennis en expertise in. ‘Daardoor beschikken we nu over een technologische oplossing die continu data verzamelt van de drager via een wearable op de bovenarm. Dat gebeurt via lichtsensoren aan de achterkant die contact maken met de huid. Elke minuut worden de gemiddelde waarden van bijvoorbeeld polsslag of bloedsaturatie gemeten, elke 5 minuten worden die data doorgestuurd naar een portal’, verklaart Cecile Goldman, ceo van smartQare.
Meer functionaliteiten
Bij de ontwikkeling ervan deed smartQare al in een vroeg stadium ervaring op met photoplethysmografie (PPG), een technologie op basis van lichtsensoren (led) die ook toegepast wordt in de vingerclips waar ziekenhuizen mee werken. ‘De twee ledjes schijnen door de huid heen en het licht wordt aan de andere kant opgevangen. Elke hartslag zorgt voor een golf bloed in je ledematen en hoe meer bloed in je vinger, hoe minder licht deze doorlaat. Een pols is te dik om licht doorheen te sturen, vandaar de stap naar een wearable’, zegt Harm den Dekker, mechatronic system engineer bij Demcon in Best. ‘Omdat smartQare meerdere functionaliteiten en technologie in het device wilde opnemen, werd het te groot voor een pols en wordt het nu om de bovenarm gedragen.’ Het uitwijken naar de bovenarm had nog een reden, zegt Goldman. ‘Je wilt zo nauwkeurig mogelijk meten. En aangezien mensen hun pols veel meer bewegen dan hun bovenarm, is de bovenarm een betere plek. Dan kunnen mensen ook gewoon hun horloge blijven dragen en is het device, onder de kleding, onzichtbaar voor de buitenwacht.’
Volwaardig product
Gebruik op de bovenarm plaatste Demcon en smartQare wel voor nieuwe uitdagingen. Gezamenlijk deden de ontwikkelingsteams de laatste iteratie om het bestaande prototype te verbeteren en hiervoor geschikt te maken. ‘Dat resulteerde in een configuratie van ledjes en fotodiodes, die specifiek werkt voor op de bovenarm’, zegt Den Dekker. Een andere uitdaging was de samenwerking met twee Poolse softwarebedrijven, in coronatijd. ‘Normaal gesproken zijn er fysieke meetings over bijvoorbeeld de interfaces tussen hardware en software. Dat overleg hebben we nu via een live verbinding gedaan. Daarnaast komen bij een medisch product ook meer stappen kijken dan bij een industrieel product en heb je te maken met andere eisen aan softwareontwikkeling. Uiteindelijk zijn we erin geslaagd op tijd een volwaardig product op te leveren.’ Naast polsslag en zuurstofsaturatie is het device ook geschikt voor valdetectie. Geen eenvoudige toepassing, aldus Goldman. ‘Bewegingsdata geven aan hoe mensen bewegen en dat wordt gekoppeld aan de hoogte waarop ze zich bevinden. Een verandering in hoogte en versnelling kan dan op een val duiden. Dat komt heel precies, want je wilt alle bewegingen die geen val zijn eruit filteren, bijvoorbeeld als iemand op de bank ploft..’
Verzendtechnologie inside
Het feit dat viQtor is voorzien van verzendtechnologie, noemt Goldman een onderscheidend kenmerk ten opzichte van bestaande technologie. ‘Data worden direct verzonden via een IoT-netwerk en een simkaart met goed bereik, niet via de mobiele telefoon, bluetooth of wifi. Dus een patiënt hoeft geen telefoon te hebben. Zo’n draadloze oplossing is nog redelijk uniek. Daarnaast heeft viQtor een batterijduur van vijf dagen.’ Verder is tevens gps-sensoriek geïntegreerd, zodat in geval van nood ook te achterhalen is waar iemand zich bevindt. Den Dekker: ‘Die data worden meteen meegestuurd met de data over bijvoorbeeld een val tijdens een boswandeling of wanneer de drager op de hulpknop drukt. Die gps-technologie is daarmee een belangrijk voordeel ten opzichte van bestaande oplossingen die doorgaans alleen binnenshuis of binnen een afgebakend terrein werken.’
Verschuiving in doelgroep
Achterliggende gedachte is patiënten en cliënten een ‘partner’ te bieden die hen helpt de regie te houden over hun eigen leven. Vandaar ook de persoonlijke naam viQtor, met eenzelfde Q als in smartQare (gekozen omdat de naam smartcare al geclaimd was). In eerste instantie richtte smartQare zich met het device op de zorg voor kwetsbare ouderen thuis. ‘Op basis van nader onderzoek naar waar het op dit moment toegevoegde waarde en kostenbesparing oplevert, zijn we wat opgeschoven qua doelgroep’, zegt Goldman. ‘De ouderenzorg maakt nog relatief weinig gebruik van metingen, terwijl ziekenhuizen al gewend zijn aan monitoring op afstand. De opkomst van eenpersoonskamers, die meer toezicht vereisen omdat andere patiënten geen oogje meer in het zeil kunnen houden, draagt hieraan bij. Dus richten we ons nu eerst en met name op monitoring van patiënten gedurende hun opname en in de eerste kwetsbare weken naar hun ontslag. Ons device kan dan helpen het aantal ligdagen te verkorten en opname te voorkomen.’
Goed dromen
Na drie jaar samen ontwikkelen is nu een bruikbaar prototype voorzien van CE-markering gereed. Demcon vertaalde daarbij de ideeën van smartQare in functionaliteiten en tekende voor systeemintegratie van software, hardware en de portal. ‘Eerst heb je de discussie wat je eerste product moet kunnen. Bij smartQare leefden de nodige wensen. Ons advies was sommige dingen weg te strepen of vooruit te schuiven, om snel de CE-markering te behalen en ervaring op de markt te kunnen opdoen.’ Komende tijd staat in het teken van het opstarten van de productie bij Demcon in Enschede. Goldman: ‘We hebben al kleine batches laten produceren om te zien of het ontwerp in grotere aantallen te produceren is zonder te veel uitval.’ Vooralsnog richt smartQare zich op de Europese markt; daarnaast is via het eigen netwerk een distributieovereenkomst met Zuid-Afrika tot stand gekomen. Ook ligt er een certificeringsaanvraag bij de FDA, waarna de VS en Azië open liggen.
Meer scores
Daarnaast lopen de onderzoeken door om viQtor steeds beter, goedkoper en kleiner te maken. Den Dekker noemt ook het toevoegen van bluetooth. ‘Dan kun je ook andere apparaten erop aansluiten, zoals een bloeddrukmeter, en in dezelfde portal nog meer scores presenteren.’ Ook Goldman ziet diverse mogelijkheden. ‘Voor de zomer willen we zover zijn dat we de ademhalingsfrequentie en core temperature kunnen meten. Dan zou je ook infecties moeten kunnen detecteren, wat het voor artsen een stuk interessanter maakt. Wel moet de oplossing dan weer opnieuw gecertificeerd worden’, zegt ze. ‘Voor het toevoegen van een bloeddrukmeter hebben we subsidie aangevraagd. En wie weet welke andere bruikbare gegevens je boven water kunt krijgen. Als iemand een hartaanval heeft, zijn daar dan vooraf al signalen van zichtbaar? En kunnen we daar vervolgens voorspellende algoritmen voor ontwikkelen? Want zorg voorkomen is natuurlijk nog mooier dan zorg bieden.’
