Brink Industrial in Hoogeveen ziet zichzelf graag als trendsetter op het gebied van circulariteit en Industrie 4.0. Het metaalbedrijf zocht naar mogelijkheden om meer datagedreven te gaan werken om zo slimmer te kunnen produceren. De jonge start-up Arkoni uit Veendam, spin-out van Variass, kwam met een oplossing: een softwareplatform dat data uit machines en het ERP-pakket integreert, vervolgens visualiseert en real-time beschikbaar maakt met no-code apps.
- ‘Ik wilde de echt essentiële data kunnen visualiseren.’
- ‘Zicht op historie is nodig om de efficiency van verschillende bewerkingen te achterhalen.’
- ‘Dat is het mooie van dit platform: het koppelt verschillende databases aan elkaar.’
- ‘Je hoeft nooit meer door de ellende van een conversie van ERP-pakketten.’
- ‘Kortere doorlooptijd, waarde onderhanden werk lager, meer liquiditeit.’
Software-integratieplatform Arkoni specifiek voor productiebedrijven
Dankzij de bij Variass opgedane ervaring, die uitmondde in een werkend product, had softwarebedrijf Arkoni een vliegende start, zo stelt Koen Kijk in de Vegt (zie kader). Samen met oud-Variass-collega Arnold Veenstra runt hij sinds 1 januari dit jaar Arkoni, dat momenteel vooral metaalbedrijven als klant heeft. ‘Bij Variass hadden we te maken met veel componenten, dat maakt het integreren van data complex. Bij productiebedrijven hoeven we alleen data uit machines te koppelen met data uit het ERP-pakket. Dan kun je makkelijker stappen zetten’, zegt hij. ‘Webwinkels werken al wel met dergelijke integratieplatforms, maar qua productiebedrijven zijn wij de eerste die dit bieden.’
Essentiële data
André Knol, sinds 2018 director operations bij Brink Industrial, zocht naar manieren om slimmer te produceren. De circa zeventig medewerkers van dit Hoogeveense bedrijf leveren oplossingen op het vlak van afvalinzameling, onder andere voor overheden en grote onderwijs- en zorginstellingen, inclusief advies op dit vlak. Daarnaast levert Brink seriematige, klantspecifieke oplossingen op het gebied van dun plaatmateriaal, waarvoor het bedrijf voor elke moderne bewerking elke vorm van verbindingstechniek in huis heeft, met uitzondering van laserlassen. Knol: ‘Mijn vraag was: hoe kan ik data uit ons ERP-systeem halen en koppelen aan databases van onze machines en sensoren? Elk ERP-pakket kan alles genereren – NAW-gegevens crediteuren, debiteuren, stuklijsten eronder – maar ik wilde de echt essentiële data kunnen visualiseren en zo de status van de planning inzichtelijk krijgen.’
Praktijkervaring
Een andere eis was dat medewerkers goed met het nieuwe systeem moesten kunnen werken. ‘Willen zij de verandering omarmen, dan moeten ze er het belang van inzien en er zelf profijt van hebben’, stelt Knol, voor wie de praktijkervaring van Arkoni een van de redenen was om met de start-up in zee te gaan. ‘Deze jongens hebben meegelopen in de productie en weten waar ik over praat. Mijn eigen medewerkers hebben nog minder gevoel voor wat belangrijke stuurinformatie voor de fabriek is. Ik kreeg allemaal lijstjes, moest zelf de planning doornemen om te zien of we op schema lagen en dat communiceren naar klanten en medewerkers. Vandaar mijn wens die data automatisch te genereren om op basis daarvan beslissingen te kunnen nemen. Als een medewerker bijvoorbeeld ’s ochtends de dubbele productie draait van ’s middags, moet ik misschien aan job rotation gaan doen omdat het werk te zwaar is.’
Centrale hub
Industrie 4.0 mag dan gelden als hot thema in het mkb, echt concretiseren gebeurt nog te weinig. Als solution provider helpt Arkoni bedrijven die slag te maken met een eigen software-integratieplatform. ‘Zie het als een centrale hub die bij de klant intern staat en die we vertellen waar ERP-data zich bevinden en waar machinedata staan. Zodoende kunnen we ineens beide bronnen combineren’, aldus Kijk in de Vegt. ‘Het betreft een no-code systeem, wat wil zeggen dat je niet hoeft te programmeren om applicaties te maken. Een nieuwe functionaliteit kun je dus zelf bouwen of dat laten doen. Je hoeft niet naar een hogere versie van een ERP-pakket of een nieuw ERP-pakket te switchen.’ Hoewel elk ERP-pakket ordergegevens bevat voor een analyse van de voor- en nacalculatie – hoeveel uur heeft een medewerker nodig voor een order, hoeveel uur is hij er daadwerkelijk mee bezig geweest – voert het pakket zo’n analyse niet automatisch uit. ‘Met een no-code appje worden overschrijdingen op orders automatisch geanalyseerd en getoond.’
‘De winst kunnen we weer gebruiken voor groei of investeringen’
Begrijpelijke legosteentjes
Knol beaamt dat: ‘De historie is slecht naar boven te halen, terwijl dat wel nodig is om de efficiency van verschillende bewerkingen te achterhalen. Want als er te veel uren in een project zitten, om welke bewerkingen gaat het dan precies? Dat is het mooie van de oplossing van Arkoni: het platform koppelt verschillende databases aan elkaar. Van de machine, sensoren en wellicht ook externe bronnen. Allemaal begrijpelijke LEGO-steentjes, die leiden tot het gewenste inzicht. Natuurlijk kost dat tijd, maar je hoeft nooit meer door de ellende van een conversie van ERP-pakket A naar B of naar een nieuwe versie.’ Dat is volgens Knol ook de reden voor de onwelwillende houding van zijn huidige ERP-leverancier. ‘Die staat mij niet toe de database open te stellen voor Arkoni, terwijl ik deze wel mag uitlezen in Excel. Dat hangt natuurlijk samen met hun businessmodel: geld verdienen met advies en updates.’
Optimalisatie
In oktober is het software-integratieplatform overgedragen aan de eigen medewerkers van de planning. Knol illustreert de verwachtingen aan de hand van de moderne machinelijn van 2 miljoen euro die Brink Industrial onlangs aanschafte. Die omvat een fiber combi-snijmachine, gecombineerd met een automatische buigmachine en voorzien van twee afstapelrobots, die volledig autonoom draait. ‘Het systeem bewaart machinedata, weet om welk product het gaat en hoe lang de lijn erover doet. Het weet welke materialen nodig zijn, laadt producten automatisch in en stelt daar het meest economische snijprogramma voor op. Eerder maakten medewerkers handmatig een lijstje in Excel, dat standaard te laat was, tot vertraging op de lijn leidde en de kans op fouten vergrootte’, schetst Knol. ‘Dankzij de koppeling tussen machinedata en ERP-pakket kan de magazijnmedewerker elke dag automatisch een lijstje genereren: voor dat product is zoveel materiaal gebruikt. En de planning weet: er zijn zoveel producten gemaakt, dus 60 procent is klaar, we zijn keurig op schema, de volgende bewerking kan beginnen. Dat leidt tot optimalisatie: kortere doorlooptijd, waarde onderhanden werk lager, meer liquiditeit, meer winst. Geld dat we weer kunnen gebruiken voor groei of investeringen.’
Efficiencywinst
Arkoni verzorgde de training van Brink-medewerkers en via Kijk in de Vegt zijn inmiddels ook twee studenten gestart om de processen verder te begeleiden. ‘Ik geef les aan de Hanzehogeschool Groningen, met de minor ‘Slim produceren’ die goed aansluit bij studenten technische bedrijfskunde. Zij moeten medewerkers enthousiasmeren om meer gas op het platform te gaan geven. Dat begint met het visualiseren van de real-time planning, waarbij een medewerker op een scherm ziet waar welke order zich bevindt, hoeveel procent klaar is en inzicht heeft in de order waar hij aan werkt. Dat levert direct efficiencywinst op.’
‘Dit eenvoudige platform biedt mkb ineens inzichten’
Link magazine editie oktober/november thema 2021: Data is key hoe kan het mkb daar winst mee maken? Lees Link digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl’
Arkoni is een spin-out van de Innovation Group van Variass in Veendam, die een begrijpelijke, onderhoudbare en stabiele IT-architectuur wilde creëren voor meerdere productiefaciliteiten. ‘Op een gegeven moment leverden geautomatiseerde systemen en machines zoveel data dat je die als mens niet meer kon analyseren’, zegt Variass-ceo Henk Smid. ‘Doordat veel machines niet met elkaar te koppelen waren, hadden we bovendien allemaal losse data. Zo ontstond de wens tot automatisering en hebben we een jaar of vier geleden dataspecialisten in huis gehaald om een eigen dataplatform te bouwen.’
Een goede investering, zo bleek al snel. ‘Door alle data te koppelen en waste eruit te filteren, ontstaat duidelijke stuurinformatie waar je echt iets mee kunt. Zo hebben we op een aantal plekken in het proces en in de supplychain verbeteringen kunnen doorvoeren. En ook veel beter oorzaken van problemen kunnen herleiden, wat leidt tot minder issues in de toekomst’, aldus Smid. ‘Stel, je merkt dat bij bepaalde producten fouten worden gemaakt, dan wil je kijken of dat ook bij andere producten of bij soortgelijke handelingen voorkomt. Zo kun je op basis van data potentiële risico’s bepalen op product-, bewerkings- of leveranciersniveau.’
Veel minder zoekwerk
Die nieuwe inzichten leiden onder meer tot lagere faalkosten, betere prestaties, een beter product en een betere werkverdeling tussen mens en machine, waardoor industrialisatieprocessen verder te optimaliseren zijn. En betere producten en diensten leiden op hun beurt weer tot meer klantwaarde. ‘Net als iedereen hebben we te maken met moeilijk verkrijgbare onderdelen in de wereld. Dagelijks doorzoeken we nu geautomatiseerd heel veel systemen wereldwijd, om te zien waar we onderdelen kunnen vinden en wanneer we die kunnen krijgen. Dat neemt onze inkooporganisatie veel zoekwerk uit handen, verkleint de kans op leveringsproblemen en stelt ons in staat klanten beter te bedienen.’
Omdat het vermarkten van een dataplatform niet past binnen het businessmodel van Variass, werd besloten tot verzelfstandiging en ontstond Arkoni. Smid verwacht dat de spin-out veel andere mkb’ers uitkomst zal bieden. ‘Ik zie veel maakbedrijven worstelen met datamanagement. Big data en business intelligence zijn heel mooie begrippen, maar het is zo complex. Siemens heeft daarvoor inmiddels ook een pakket, dat je kunt koppelen met SAP, maar dan praat je toch snel over enkele honderdduizenden euro’s. Als je tot nu toe weinig met data hebt gedaan, biedt dit eenvoudige platform je ineens inzichten. En als je het goed inricht en weet welke data je moet ophalen, krijg je zinvolle informatie om prestaties en dienstverlening te verbeteren. Daar zit het mkb wel echt op te wachten.’
