Brainport Eindhoven heeft zich de afgelopen 15 jaar ontwikkeld tot een krachtige economische motor van Nederland. Als centrum van de kennisintensieve maakindustrie levert de regio een forse bijdrage aan economische groei, zorgt voor veel werkgelegenheid en speelt een cruciale rol in het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Kennis en talent zijn daarin de belangrijkste brandstof. Deze rol wil en kan Brainport Eindhoven ook in de toekomst blijven spelen, maar niet alleen. Brainport Eindhoven doet een dringend beroep op samenwerking met het nieuwe kabinet. De komende vier jaar is een impuls van 10,5 miljard euro nodig, waarvan de publieke bijdrage 8,4 miljard euro moet zijn. Alleen zo kan Brainport ervoor zorgen dat Nederland tot de mondiale voorlopers blijft behoren. Samen maken we de toekomst van Nederland. Dit aanbod staat in de Brainport Nationale Actieagenda, die op woensdag 5 april in het Mauritshuis in Den Haag is overhandigd aan vertegenwoordigers van de Tweede Kamerfracties van politieke partijen.
Verschillende investeringen zijn nodig, aldus de agenda.
• Talent. Om aan de vraag van de kennisintensieve industrie te kunnen voldoen, zijn fors meer ‘gouden handjes en knappe koppen’ nodig. Dat doen we door ons primair en voortgezet onderwijs sterk te vernieuwen en in te zetten op nieuwe vaardigheden: ‘future skills’, zoals programmeren en probleemoplossend denken. Door werknemers doorlopend bij te scholen, blijven zij inzetbaar in een steeds veranderende arbeidsmarkt. We willen het aantal technologie- en ICT-studenten binnen zowel het MBO, HBO als WO verdubbelen, en pleiten voor een voortzetting van de 30% regeling voor internationale kenniswerkers.
• Kennis. Technologie en innovatie zijn de drijvende kracht voor economische en maatschappelijke groei. Om internationaal toonaangevend te blijven, moet de Nederlandse overheid structureel minimaal 1 miljard euro extra investeren in onderzoek en ontwikkeling. Zo willen we Nederland met Brainport wereldmarktleider maken in fotonische chips en een versnelde doorbraak realiseren in energieopslag. Dit biedt werkgelegenheid en exportkansen voor de industrie. Bovendien ontwikkelen we een nieuwe manier van samenwerken, ‘de Eindhoven Engine’, om kennis veel sneller naar de markt te brengen.
• Ondernemerschap. Brainport biedt zowel startups, snelle groeiers als grote bedrijven ruimte en kansen. Fiscale regelingen voor onderzoek en ontwikkeling, zoals de WBSO, zijn daarbij essentieel en moeten worden voortgezet. De in Brainport gevestigde technologiebedrijven investeren jaarlijks ruim 2,5 miljard euro in onderzoek en ontwikkeling. Dat gebeurt enerzijds bij de bedrijven zelf, maar vooral ook in samenwerking met kennisinstituten. De huidige innovatieregeling is daarbij behulpzaam maar zou een enorme versnelling teweeg kunnen brengen als de toeslag van publieke zijde van 25 naar 50 procent wordt verhoogd. Om de functie van industriële en technologische kraamkamer van Nederland de komende decennia te kunnen blijven vervullen, is op korte termijn minimaal 500 miljoen euro aan risicokapitaal nodig voor het opkweken van nieuwe industriële eindproducenten. Daarnaast willen we dat jaarlijks minimaal 25 internationale bedrijven worden benaderd om zich in Brainport te vestigen.
• Vestigingsklimaat. Door het verbeteren van de bereikbaarheid en de ontsluiting van toplocaties, vergroten we het arbeidsmarktbereik van een naar twee miljoen mensen. Dit is goed voor het concurrentievermogen van bedrijven en voor de baankansen van inwoners van een groot deel van Nederland. Topprioriteit voor het verbeteren van de internationale bereikbaarheid is een snelle en directe intercity Zuidelijke Randstad–Eindhoven–Düsseldorf/Keulen. Wie kenniswerkers en talenten aan zich wil binden, moet zorgen voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Daarvoor zijn forse investeringen in het voorzieningenniveau noodzakelijk. Hiermee kunnen we niet wachten tot het moment van herziening van het stelsel van financiële verhoudingen tussen Rijk en gemeenten. Om die reden vragen we vooruitlopend daarop om een extra jaarlijkse Rijksinvestering voor behoud en aantrekkelijkheid van het voorzieningenniveau.
De Brainport Nationale Actieagenda is namens het Algemeen Bestuur van de Stichting Brainport aangeboden door John Jorritsma (voorzitter), Hans de Jong en Arnold Stokking. Vanuit de domeinen die zij binnen het bestuur vertegenwoordigen – overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen – onderschrijven zij het belang van een extra impuls voor de toekomst van Nederland.
Toelichting John Jorritsma, burgemeester Eindhoven en voorzitter Stichting Brainport
“De internationale concurrentie is groot”, zegt Jorritsma. “Om onze goede positie vast te houden, zijn extra investeringen absoluut nodig. Als je ziet welke uitdagingen zich de komende jaren voordoen op het vlak van de energietransitie, gezondheid en mobiliteit. Mondiale vraagstukken waar we hier in Brainport Eindhoven een kei in zijn. Alleen door te blijven innoveren kunnen we het verschil blijven maken.” Een goed innovatieklimaat valt of staat met het woon- en leefklimaat. Jorritsma: “Als expats nu moeten kiezen tussen Eindhoven, München of San Francisco, dan vissen we te vaak achter het net. We moeten investeren in culturele voorzieningen, stedelijke kwaliteit, infrastructuur en bereikbaarheid.”
Toelichting Hans de Jong, CEO Philips Benelux en vicevoorzitter Stichting Brainport
“Juist nu is het voor de toekomst van Nederland enorm belangrijk dat we investeren in innovatie en technologie. Om dit te realiseren moeten we vol inzetten op technische talentontwikkeling. Talent van eigen bodem maar ook internationaal. Om dat talent voor Brainport Eindhoven aan te trekken zal ook fors moeten worden geïnvesteerd in het leefklimaat en voorzieningen. Dat kunnen we zeker niet alleen. Daarvoor moeten de nationale overheid en de regio de handen ineenslaan. Vandaar deze Brainport Nationale Actieagenda die we vandaag aanbieden in Den Haag in het Mauritshuis.” De Jong onderschrijft de grote waarde die in de Actieagenda aan talent wordt geschonken. “Voor de hightech maakindustrie in Nederland is talentontwikkeling cruciaal.”
Toelichting Arnold Stokking, directeur Industrie bij TNO en lid Stichting Brainport
“Brainport is al jaren de industriële en technische kraamkamer van Nederland”, aldus Stokking. “Wij ontwikkelen producten met wereldwijde impact. Dat doen we op basis van ons specifieke hightech technologie portfolio. Dit portfolio kenmerkt zich door een zelfscheppend vermogen, het genereert steeds weer nieuwe toepassingen voor maatschappelijke problemen.” Specifiek noemt Stokking twee nieuwe richtingen: de toepassing van fotonica in chips en het ontwikkelen van nieuwe industriële oplossingen voor energieopslag. “De een geeft antwoord op de gigantische stijging van energiegebruik in data centra. De ander zorgt ervoor dat we in tijden van windstilte en duisternis toch duurzame elektriciteit beschikbaar hebben. Op beide onderwerpen hebben we kennis van wereldklasse.” De strijd om de voorsprong is groot. “Azië en Amerika zitten niet stil”, aldus Stokking. “Als we niets doen missen we de boot. Als we wel wat doen, kunnen we onze positie in de kopgroep behouden. En zeker als we de handen verder ineen slaan tussen overheid, kennisinstellingen en bedrijven waar wij in Brainport al zo succesvol in zijn.”
