In het hele smart industry-verhaal is de blockchain de grootste en tegelijk meest ondoorgrondelijke hype. Het zou de belangrijkste technologische revolutie zijn sinds het internet, inmiddels 25 jaar oud. Maar in zijn eerste publieke verschijningsvorm, de bitcoin, met verhalen over speculatie en hacks, maakt de technologie niet meteen een goede beurt. Daarom komt het boek ‘Blockchain – de technologie die de wereld radicaal verandert’ als geroepen. Want de blockchain kan wel transacties zonder vertrouwen mogelijk maken, er moet wel eerst vertrouwen in de technologie zelf zijn.
Blockchaintechnologie, luidt de belofte, kan transacties faciliteren tussen mensen en organisaties die elkaar niet kennen noch hoeven te vertrouwen, zonder een betrouwbare partij (notaris, bank, kadaster, Kamer van Koophandel, enzovoort) als intermediair. De blockchain is een decentraal ‘grootboek’ dat een keten van transacties (‘blokken’) vastlegt – vandaar de naam – met behulp van uitgebreid rekenwerk (een encryptiemechanisme) door een netwerk van computers van de deelnemers.
Smart contract
Auteurs van het boek over de blockchain, een uitgave van Einstein Books, zijn Simone Vermeend, innovation lead bij de NN Group, en Perry Smit, adviseur bij het Innovatielab van de Kamer van Koophandel. Zij beschrijven heel toegankelijk wat de blockchain is en welke rol die kan spelen in het maatschappelijk verkeer. Daarbij zoeken ze ook de diepte op in hun beschrijvingen van centrale begrippen als transactie en uitingsvormen als smart contract. Tevens zetten ze de uitdagingen op een rij: toegankelijkheid, gebruiksvriendelijkheid, schaalbaarheid, energieverbruik (vanwege alle rekenwerk), standaardisatie, misbruik, wet- en regelgeving en culturele acceptatie. Bijzonder: de lezer krijgt toegang tot een website om zelf blockchainfuncties uit te proberen.
Economy of networking
Voor de Nederlandse hightech maakindustrie, die het moet hebben van high mix, low volume en dus kleine series, kan de blockchain helpen de transactiekosten terug te dringen. Egbert-Jan Sol, cto van TNO Industrie, directeur van programmabureau Smart Industry en warm pleitbezorger van de blockchain, liet in NEVI-magazine ‘Deal!’ optekenen: ‘Als je kleine series produceert en je moet elke keer een request for quotation naar leveranciers sturen, dan kun je dat met de blockchain volledig automatiseren, inclusief inkooporder en bevestiging. Zonder menselijke tussenkomst worden alle transacties geregistreerd en afgehandeld. (…) De totale prijs voor een enkelstuks product wordt dan gelijk aan de prijs voor één stuk uit een (grote) serie. Zo wordt de ‘economy of scale’ vervangen door de ‘economy of networking’ en is er echt een digitale industriële marktplaats gecreëerd.’
Minder hype, meer realiteit
Op de achterflap beveelt Sol het boek als volgt aan: ‘Blockchain is een hype, maar net als internet uit de jaren negentig, een ‘fundamenteeltje’. Dit boek helpt in het verminderen van de hype-onzin en vergroten van de realiteitszin.’
