De boodschap van voorzitter John de Joode van het onafhankelijke kenniscentrum voor licht en verlichting NSVV is glashelder: “We moeten ‘omdenken’. Denk niet in beperkingen, maar in uitdagingen. Het idee dat een armatuur in het plafond moet zitten is achterhaald. Ik verwacht dat onze telefoon straks automatisch de lichtintensiteit van een ruimte gaat bepalen. En ja, er valt nog genoeg energie te besparen, en ik weet zeker dat dit niet ten koste gaat van de lichtbeleving.” Aan de vooravond van de eerste editie van het business-to-business event Future Lighting op 22 en 23 november laten voorzitter John de Joode en NSVV-secretaris Geertje Hazenberg hun licht schijnen over nieuwe ontwikkelingen, trends en verwachtingen. Ze zijn blij dat er met Future Lighting eindelijk een beurs is exclusief voor de lichtprofessional.
Geertje Hazenberg: “Op Nederlandse beurzen waren we als lichtsector altijd het vijfde wiel aan de wagen. Verlichting was wel aanwezig op events, maar altijd als onderdeel van. Net zoals in de bouw waren we een sluitpost. Met Future Lighting hebben we onze eigen beurs, waar licht centraal staat. Dat past ook bij de groeiende awareness dat licht essentieel is voor het menselijk functioneren. Licht kan het werk van een architect maken of breken, licht bepaalt de productiviteit van medewerkers en licht kan er voor zorgen dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. De markt is zo groot en zo veelzijdig dat dit een eigen beurs rechtvaardigt. Als NSVV zijn we blij met onze samenwerking met beursorganisator Easyfairs.”
‘Je kunt van een oude Volvo wel een elektrische auto maken, maar het wordt nooit een Tesla. Zo moet je ook tegen armaturen aankijken’
John de Joode: “Ik zeg steeds. We moeten ‘omdenken’. Je kunt van een oude Volvo wel een elektrische auto maken, maar het wordt nooit een Tesla. Zo moet je ook tegen armaturen aankijken. Traditioneel zitten die in het plafond. Maar waarom? Zou de muur geen armatuur kunnen zijn? Zou het niet zover gaan dat je het armatuur vanuit een pot – net als Latex – op de muur smeert? Ik wil alleen maar zeggen: we staan voor grote veranderingen. Er gebeurt zoveel en als we van al die technologie slim gebruik willen maken, moeten we verder denken dan het traditionele armatuur. Daarover gaat Future Lighting.”
John de Joode, Foto: Easyfairs
“Het zal niet meer lang duren voordat onze telefoon bepaalt hoeveel licht we in een bepaalde ruimte consumeren”, gaat John de Joode verder. “Denk aan een kantoor waar meer vrouwen dan mannen werken, oud en jong door elkaar. En dan zijn er mensen die al de hele dag achter hun bureau zitten, terwijl anderen vanuit de volle zon binnenkomen. Het is toch vreemd dat iedereen dezelfde hoeveel licht op zijn bureau krijgt. Uit heel veel onderzoek weten we dat een ouder iemand meer licht nodig heeft dan een jonge medewerker. Alle kennis die in je telefoon zit, zal straks bepalen hoeveel licht je krijgt. De algoritmes sturen het lichtplan aan.”
“En zit je met meer mensen in dezelfde ruimte, dan wordt op basis van ieders telefoon een gemiddelde lichthoeveelheid uitgerekend”, vult Geertje Hazenberg aan. Licht heeft alles te maken met productiviteit en well being. Dat gaat zover dat als sollicitanten een bepaalde ruimte binnenstappen ze meteen het gevoel krijgen: daar wil ik werken of niet. Het gebeurt allemaal onbewust, maar zo werkt het wel. Vroeger dachten we in gloeilampen. Nu wordt licht gezien als bepalende factor voor het welzijn van het individu.”
Energiebesparing
Om energie te besparen worden monumenten in Duitsland niet meer uitgelicht, in Frankrijk moet de kantoorverlichting na elf uur ‘s avonds standaard uit. Hoeveel valt er in Nederland op licht te besparen? De roep naar besparing zal de komende maanden aanzwellen, verwacht De Joode: “Ik heb geen cijfers, maar ik denk dat er heel wat te besparen valt. Binnenkort is de TL buis verboden, ik denk dat er bij zestig tot zeventig procent van de kantoren substantiële energiebesparing mogelijk is. Als sector hebben we overigens eerder met dit bijltje gehakt. In de jaren zeventig van de vorige eeuw stonden we ook op zo’n kruispunt. De Arabische landen leverden geen olie meer aan Nederland. Ook toen moest er bespaard worden.”
“We zijn toen van 2000 lux in de kantooromgeving teruggegaan naar 500 lux. En dat is in feite nog steeds de norm. Minder zal dat niet worden, dat mag arbotechnisch ook niet. Vervanging door LED zorgt voor minder energiegebruik. Technologisch hebben we grote stappen gezet. Een goed lichtontwerp is altijd een combinatie van energetische afweging enerzijds en uitstraling anderzijds. Daarom ben ik niet bang dat de roep tot besparing zal leiden tot een kwalitatief minderwaardig lichtontwerp.”
Algoritmes
Hoe ziet de lichtwereld er over vijf jaar uit? “Over vijf jaar is iedereen ervan doordrongen dat licht van belang is voor het functioneren van mensen. Licht helpt mensen met Alzheimer in een specifiek ritme te blijven, licht verhoogt de arbeidsproductiviteit op kantoor, licht stuurt gevoel van veiligheid/onveiligheid in bepaalde wijken. En zo kan ik nog wel even doorgaan”, zegt John de Joode. “Ons leven zit in onze telefoon, de algoritmes in ieders telefoon zorgen straks voor licht op maat. Ik verwacht dat elke LED wordt uitgerust met een sensor die ook andere beheersystemen gaat aansturen. We gaan naar de ultieme balans daglicht – kunstlicht.”
Geertje Hazenberg: “De tijd van het armatuur met gloeilamp ligt ver achter ons. Elk onderzoek toont aan dat licht van grote invloed is op ons welzijn. De BV Nederland moet dat weten. Dat verhaal vertellen we op Future Lighting. De top uit de markt is aanwezig. Als NSVV tekenen wij samen met IBE-BIV en Groen Licht Vlaanderen voor het contentprogramma. Met twintig sessies schetsen wij de toekomst. We vertalen academische kennis naar applicatiekennis.”
‘Er kan nu al zo enorm veel. Zoveel dat zelfs heel veel professionals niet weten wat er allemaal mogelijk is’
Voorzitter John de Joode: “De technologie dendert voort. Er kan nu al zo enorm veel. Zoveel dat zelfs heel veel professionals niet weten wat er allemaal mogelijk is. En als je het niet weet, creëer je als sector ook geen vraag bij de eindgebruiker. Niet voor niets hebben we behoefte aan een event met licht in de hoofdrol. Met Future Lighting hebben we dat doel bereikt.”
Future Lighting wordt op 23 en 24 november 2022 gehouden in Evenementenhal Gorinchem, op Next Level. Aan het tweedaagse event nemen 50 exposanten uit het midden en hogere segment deel, parallel loopt het congresprogramma met twintig aansprekende onderwerpen.
