Veel overeenkomsten tussen opdrachtgever en bouwer-architect Heembouw
Jan de Wringer, eigenaar-directievoorzitter van process equipment bouwer Orangeworks, kijkt rond in zijn nieuwe bedrijfspand. Niet in het echt, maar met een virtual-reality bril op, want de bouw in Oss is nog maar net gestart. Maar in Breda, bij bouwonderneming Heembouw, ziet en ervaart hij toch al hoe het gaat worden. ‘Een prachtige tool, die wij ook aan klanten aanbieden’, zegt hij. ‘Qua cultuur, stijl en aanpak zitten we heel sterk op één lijn. Dat geeft een klik.’
Jan de Wringer van Orangeworks:
Eigenlijk hebben wij bij MARS het vak geleerd. Vandaag de dag leveren we equipment aan 23 MARS-fabrieken in de hele wereld.’
Orangeworks ontwikkelt en assembleert machines en productielijnen voor voedselverwerkende bedrijven in de hele wereld. Het onderscheidend vermogen van het bedrijf zit in diepgaande kennis van de processen in die sector en een hoge mate van vakmanschap en creativiteit, aldus dga Jan de Wringer. ‘We zijn een projectenbedrijf met een onderstroom van kleine orders. Maar het echte geld verdienen we met projecten; daar komen onze kennis en kunde het meest tot hun recht. Seriebouw doen we eigenlijk niet: in ons maakbedrijf draait het om high mix, low volume, high complexity. Met als vertrekpunt het recept van de klant. We hebben behoorlijk wat toeleveranciers, maar vrijwel alles wat in aanraking komt met de producten die onze klanten maken, maken we zelf.’
Flexibiliteit een must
Orangeworks, in 1970 klein begonnen in het Brabantse Mill, heeft honderd medewerkers op de payroll. Exclusief een flexibele schil, waaruit in tijden van topdrukte vijftig of meer extra krachten bijgeschakeld worden. ‘Projecten kunnen zo groot zijn als de jaaromzet. Dus is flexibiliteit een must: in drie maanden tijd kunnen we onze capaciteit verdubbelen.’
‘In ons vak is veronderstelde kennis absoluut killing’
In 1986 kwam er een vestiging bij, in Veghel. ‘Aanleiding was dat we voor de MARS-fabriek aldaar onderhoud & service gingen doen. Wat begon met een pompje vervangen en een frame monteren, werd gaandeweg steeds meer en groter. Eigenlijk hebben wij bij MARS het vak geleerd. Vandaag de dag leveren we equipment aan 23 MARS-fabrieken in de hele wereld.’
Lappendeken
De gestage groei had versnippering tot gevolg, vertelt De Wringer. ‘Om iedereen onder te brengen regelden we her en der kantoorruimtes, tot portakabins aan toe. Mij een doorn in het oog. Heembouws missie is: plekken creëren waar mensen willen werken. Precies zo denk ik erover. Daarom gaan we alle medewerkers en activiteiten in een mooi, nieuw pand samenbrengen.’ In Mill en Veghel was geen geschikte locatie voorhanden, op industriepark Vorstengrafdonk in Oss wel: op een lap grond van 27.900 m2 startte begin november de bouw van een bedrijfshal (10.500 m2) en kantoorruimte (1.800 m2). Op 1 juli volgend jaar moet de nieuwbouw klaar zijn. ‘Dan komt er een einde aan die lappendeken, die maar leidt tot subcultuurtjes die kennisuitwisseling en fysieke interactie tussen mensen blokkeren. Denken dat je het zonder te vragen wel weet, zit in de mens. Klopt niet, natuurlijk. In ons vak is veronderstelde kennis absoluut killing: marge behaal je alleen als je het in één keer goed doet.’
Fysieke interactie
Voor het gebouwontwerp – en meer – nam Orangeworks Heembouw in de arm. De Wringer: ‘Eén van de dingen die ze perfect hebben opgelost, is dat het een transparant pand is geworden dat uitnodigt tot communicatie. Engineering en werkvoorbereiding werken samen in één kantoor dat – net als de kantine – uitkijkt op de werkvloer. Je ziet dus wat daar gebeurt.’ Hoewel automatiseringssystemen en monitoren onmisbaar zijn voor een goede communicatie, gelooft de dga van Orangeworks heel sterk in fysieke interactie. ‘Een projectleider die in de fabriek wordt aangesproken op iets wat hij goed of minder goed heeft geregeld; sterker kun je het niet hebben. Waardering krijgen als het goed is, spanning voelen als er een wijziging op een order komt of een onderdeel niet op tijd is geleverd. Dat zocht ik – en dat krijgen we’, zegt hij. ‘Eigenlijk hebben we straks helemaal geen afdelingen meer. Samen met Heembouw hebben we een kantoor ontworpen, dat je heel simpel en volledig afgestemd op lopende projecten kunt inrichten. Vandaag een project waar zes man aan werken, morgen eentje van tien.’
Stappen in big data
Het contact tussen Orangeworks en Heembouw kwam mede tot stand dankzij het fenomeen big data, waar Heembouw slim mee om weet te gaan. ‘De klanten veel toegevoegde waarde bieden door innovatief te zijn, daar onderscheiden wij ons mee’, zegt Job Kuijpers, commercieel manager Regio Zuid. ‘Big data is daar een voorbeeld van. Ter ondersteuning van onze acquisitie verzamelen we ontzaglijk veel data. Daaruit kunnen we afleiden welke bedrijven binnen ons interessegebied zo snel groeien dat er binnen nu en drie jaar een huisvestingsvraagstuk gaat spelen. Dankzij die big-data-analyse kunnen we die bedrijven benaderen al voor dat ze concrete stappen hebben gezet. We zitten nu op 30 procent juiste voorspellingen: dus een op de drie bedrijven die wij benaderen, overweegt inderdaad serieus nieuwbouw of uitbreiding.’
One-stop shopping
Heembouw zet big data ook in om (potentiële) klanten toegevoegde waarde te bieden. ‘Door hun eisen en wensen met onze data te combineren, kunnen we de meest geschikte bouwlocatie vinden (zo ging dat met Orangeworks, red.) en vragen beantwoorden over de ligging en bereikbaarheid, of er voldoende, goed geschoold personeel is, wat wel en niet mag in bestemmingsplan x of y, en wat het kost om hier of daar te bouwen. Kortom, wij kunnen op grond van big-data-analyse een strategische positiebepaling doen en de klant adviseren over waar hij het best – en tegen de laagste kosten – kan bouwen.’
Heembouws in-house architectenbureau, Habeon Architecten, ontwerpt niet alleen gebouwen; het kan tevens de inrichting van bedrijfsruimten verzorgen en adviseren over de meest efficiënte routing van processen die er gaan plaatsvinden. De Wringer: ‘Dat ze alle disciplines in huis hebben, voorkomt afstemmingsproblemen en versnelt de zaak.’ Orangeworks hanteert zelf ook een one-stop shopping aanpak. ‘Hier het ontwerp laten maken en dat daar uitbesteden, dat werkt niet in ons vak.’
Investeerder
Een ander punt waar De Wringer lovend over is, is dat Heembouw een partij heeft gevonden die in de nieuwbouw investeert. ‘Bedrijfspanden exploiteren is niet mijn vak en past ook niet bij ons risicoprofiel. Dat hebben ze goed geregeld’, zegt hij. ‘De cultuur, stijl en aanpak van Heembouw is sterk vergelijkbaar met de onze. Dat proef je in het eindresultaat: een mooi gebouw met een uitstraling die hoogwaardigheid en stijl combineert met no-nonsense. Precies wat wij zijn: niet over the top, wel uitnodigend, voor medewerkers en klanten. Meteen bij binnenkomst zullen klanten voelen waar wij voor staan: transparantie, korte communicatielijnen, goede proces-flow en producten. Dat zit er allemaal in. Ik snak naar het moment dat we er gaan draaien.’
Heembouw
Heembouw werd in 1939 in Roelofarendsveen opgericht. In de loop der jaren groeide de dorpsaannemer uit tot een veelzijdig, ontwerpend en innovatief bouwbedrijf met circa 270 medewerkers, zo’n 180 miljoen euro omzet en vestigingen in Roelofarendsveen, Rotterdam, Amersfoort en Breda. Sinds in 1996 het in-house architectenbureau Habeon Architecten van start ging, voert Heembouw voor veel klanten turn-key projecten uit.
