De tegenvallende groei van de wereldeconomie zal zich gedurende langere tijd voortzetten. Dat voorspelt Atradius in de Economic Outlook die kredietverzekeraar vandaag publiceert. Hierin signaleert zij vijf belangrijke neerwaartse risico’s voor de mondiale groei en de ontwikkeling van het aantal faillissementen, met name in de omringende landen van de eurozone.
Hoewel de economische onrust van de afgelopen maanden is afgenomen, blijft een aantal structurele problemen bestaan. Lage grondstofprijzen, een matige groei van de internationale handel, hoge schulden en een ineffectief monetair en fiscaal beleid zijn de belangrijkste oorzaken van de groeivertraging van de wereldeconomie. Voor 2016 verwacht Atradius wereldwijd slechts 2,4 procent groei – 1,6 procent in de eurozone – waarbij de kans bestaat dat deze vooruitzichten in de loop van het jaar verder verslechteren. Nadat de insolventieratio’s in 2016 aanvankelijk verbeterden, zijn de vooruitzichten voor 2016 minder optimistisch. In de meeste landen zal het faillissementsniveau stabiliseren, maar doorgaans wel op een hoger niveau dan voor het uitbreken van de financiële crisis.
Top 5 risico’s
In haar halfjaarlijkse Economic Outlook identificeert Atradius vijf wereldwijde ontwikkelingen die een bedreiging kunnen vormen voor de groeivooruitzichten:
1. Een harde landing van de Chinese economie, waar volgens Atradius sprake van is als de bbp-groei in 2016 onder de 5 procent zakt. Dit zal een forse neerwaartse invloed hebben op de wereldwijde groei en de negatieve effecten versterken die de vertraging van de Chinese economie al heeft op de wereldwijde handel, de grondstofprijzen en de financiële onrust.
2. Het monetaire beleid van de Verenigde Staten heeft een vergelijkbaar resultaat. Er wordt een geleidelijke renteverhoging verwacht, waarvan niet kan worden uitgesloten dat dit beleid, ondanks een goede communicatie, slecht wordt ontvangen. De financiële onrust die hiermee gepaard kan gaan, kan ingrijpende gevolgen hebben voor de wereldwijde groei, met name in opkomende landen.
3. Aanhoudende lagere groei in de eurozone, ondanks agressieve stimuleringsmaatregelen van de Europese Centrale Bank, kunnen op langere termijn tot stagnatie leiden en de politieke onzekerheid – die al wordt vergroot door het referendum over een mogelijke Brexit – vergroten.
4. Een snelle stijging van de olieprijs zou de kosten van olie-importerende landen verhogen en daarmee een belangrijk voordeel in veel ontwikkelde markten, zoals de eurozone, wegnemen.
5. Het versneld afbouwen van schulden kan de groei in ontwikkelde markten afremmen, doordat de vraag onder druk komt te staan.
De laatste drie risico’s hebben waarschijnlijk een gematigd negatieve invloed op de landen in de Europese Unie, maar kunnen in de perifere landen voor grotere problemen zorgen. Onrust op de wereldwijde financiële markten kan vooral de opkomende economieën, waar de vooruitzichten al onder druk staan, treffen. Een beperking van de toegang tot financiering tegen mogelijk hogere kosten kan resulteren in nog meer faillissementen dan Atradius nu al verwacht in belangrijke markten als China en Brazilië.
‘De financiële onrust waarvan eerder dit jaar sprake was, was een voorproefje van wat we mogelijk dit jaar nog kunnen verwachten als China een harde landing maakt of het monetaire beleid van de Fed niet goed wordt ontvangen’, zegt John Lorié, hoofdeconoom van Atradius. ‘De economische vooruitzichten voor ontwikkelde markten in Europa zijn matig en er zijn risico’s die deze vooruitzichten negatief kunnen beïnvloeden. Dit zou het sterkst voelbaar zijn in landen als Italië, Griekenland en Portugal, waar de faillissementsniveaus nog hoog zijn.’