Onderzoekers van IDLab, een imec-onderzoeksgroep aan Universiteit Antwerpen, hebben een computersysteem ontwikkeld dat op basis van historische prestatiedata en artificiële intelligentie (AI) de koersuitslagen van eendagswedstrijden tracht te voorspellen. De voorspellingen zijn vanaf heden te volgen op wiewintdekoers.be. Voor de Ronde van Vlaanderen voorspelt het AI-systeem dat Mathieu van der Poel als eerste over de streep zal rijden.
Beeld Imec
Artificiële intelligentie verandert iedere sector. Een exponentiële explosie aan data in combinatie met toegenomen rekenkracht en efficiëntere algoritmes laat toe om beter geïnformeerde beslissingen te nemen. Dat geldt ook voor de sportwereld. Naarmate wielerdata (koersresultaten, vermogen, hartslag, …) op grotere schaal en op een meer gestructureerde manier beschikbaar worden, wordt het mogelijk om meer datagedreven voorspellingen te maken. Dat opent deuren naar betere storytelling in sportverslaggeving, het sneller scouten van talent of het opstellen van betere trainingsschema’s. IDLab, een onderzoeksgroep van imec aan UAntwerpen, ontwikkelt op basis van fundamenteel onderzoek innovatieve oplossingen voor een breed aantal domeinen. Om het potentieel van artificiële intelligentie in de sport te illustreren, lanceert IDLab nu de website wiewintdekoers.be.
professor Tim Verdonck (UAntwerpen)
Koersuitslagen zijn moeilijk voorspelbaar. Ze zijn afhankelijk van het type wedstrijd, de conditie van iedere renner, de strategie van hun team, de weersomstandigheden, maar ook van het inherent onvoorspelbare koersverloop. Desalniettemin slaagden onderzoekers van imec en UAntwerpen erin een AI-algoritme te ontwikkelen dat vooruit kan blikken op de resultaten van eendagskoersen. Op basis van gegevens van de voorbije twintig jaar heeft het systeem zichzelf aangeleerd wat de belangrijkste predictoren zijn om de uitslag van een welbepaalde voorjaarsklassieker te voorspellen (in de categorie elite-mannen op de weg). Zo leert het AI-model automatisch welke prestaties belangrijk zijn om ook goed te presteren in een koers zoals de Ronde van Vlaanderen. Op basis van de prestatiedata van alle wielrenners in de afgelopen drie jaar tracht het algoritme vervolgens de volledige rangschikking te voorspellen. Doordat alles automatisch gebeurt, kan dit op elke eendagskoers worden toegepast.
“In het begin van het wielerseizoen maakt het AI-systeem een inschatting op basis van relatief weinig informatie – want we weten niet hoe de renners de winter zijn doorgekomen. Naarmate er meer koersen gereden worden, wordt het systeem gevoed met extra informatie en kan het beter gaan voorspellen welke renners naar hun topvorm aan het toegroeien zijn en welke favorieten wel eens door de mand zouden kunnen vallen”, vertelt professor Tim Verdonck (UAntwerpen).
Artificiële intelligentie doet niet onder voor wielerkenners
Een eerste versie van het systeem werd geëvalueerd aan de hand van alle wielerklassiekers in 2018 en 2019. Daarin scoort de artificiële intelligentie iets beter dan de voorspellingen van menselijke wielerkenners. Zo was het computermodel in staat om zeven renners uit de top tien van de Ronde van Vlaanderen van 2018 correct te voorspellen, onder wie winnaar Niki Terpstra.
Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
De AI leert uit patronen die het herkent in sequenties van op elkaar lijkende wielerwedstrijden. “De pandemie en de wijzigingen in de wielerkalender van 2020 waren in dat opzicht geen geschenk. Ons computermodel werd danig in de war gebracht”, verzucht professor Steven Latré (imec/UAntwerpen). Intussen kent de wielerkalender echter opnieuw een normaler verloop en werd het algoritme ook uitgebreid met extra parameters. Voor Gent-Wevelgem, de wedstrijd die vorige zondag gereden werd, voorspelde het AI-systeem vier renners uit de top vijf correct, onder wie winnaar Wout van Aert.
De onderzoekers van imec en UAntwerpen willen het systeem de komende jaren nog verder verfijnen, door bijvoorbeeld meer rekening te houden met blessures en valpartijen. Tegen de zomer willen de wetenschappers het systeem uitbreiden van eendagskoersen naar rittenkoersen, zodat ze ook het klassement van de Tour de France kunnen voorspellen. Het moet bovendien mogelijk worden om te voorspellen hoe een rit zich zal voltrekken: rijdt een groepje vluchters tot aan de finish of worden ze nog bijgehaald en eindigt de rit op een massasprint?
Artificiële intelligentie als scout
Met wiewintdekoers.be demonstreert IDLab het potentieel van artificiële intelligentie in de wielersport, maar de toepassingsmogelijkheden van de technologie zijn veel ruimer. “Onze methodes kunnen ook ingezet worden om sneller jonge wielertalenten op te sporen, iets waarvoor we nu al samenwerken met professionele wielerteams. Wanneer zij ons extra data aanreiken, kunnen wij hen helpen om betere beslissingen te maken op gebied van coaching en rekrutering. Ook in tal van andere sectoren worden steeds meer data gegenereerd, waar eveneens waardevolle inzichten uit te halen vallen. Artificiële intelligentie is klaar om iedere sector te veranderen”, besluit Steven Latré.
