VR (virtual reality) en AR (augmented reality) ontwikkelen zich tot belangrijke gereedschappen voor de maakindustrie, volgens het Fraunhofer Project Center for Advanced Manufacturing Technologies and Solutions (FPC). Bij VR gaat het om een computersimulatie van de werkelijkheid die de gebruiker via meerdere zintuigen een indringende ervaring kan geven. Bij AR wordt informatie aan een beeld van de werkelijkheid toegevoegd. Een monteur die met een AR-bril op naar een machine kijkt, krijgt bijvoorbeeld aangewezen welk onderdeel hij moet vervangen.
VR en AR, ooit ontwikkeld voor militaire en wetenschappelijke toepassingen, zijn bekend van de entertainmentwereld en Google Glass. Die werd na de introductie vijf jaar geleden geen succes, omdat er niet meteen serieuze toepassingen voor waren. Zinvolle toepassingen liggen er in de maakindustrie echter volop, over de volledige lifecycle van producten en systemen, van ontwerp tot productie en gebruik tot onderhoud. Dat is de boodschap van het FPC op de UT-campus in Enschede. In het FPC werken de UT (Universiteit Twente), hogeschool Saxion en het Fraunhofer Institute for Production Technology IPT samen aan thema’s zoals digitalisering (Industrie 4.0). Daar past AR/VR perfect in.
De UT doet onder meer onderzoek naar de inzet van AR/VR bij het ontwerp van complexe producten en systemen, vertelt Roy Damgrave van de vakgroep Design, Production and Management. De tools helpen om de toekomstige gebruiker al in een vroeg stadium een realistische indruk te geven van hoe een ontwerp eruit gaat zien en gaat functioneren. Aan de hand van diens reactie kan het ontwerp van een product of de inrichting van een nieuwe fabriek (real time) worden aangepast, nog voordat er een fysiek prototype of testopstelling is gebouwd; dat bespaart veel tijd en geld. ‘Interactiviteit, besluitvorming en inzicht in gevolgen zijn in mijn ogen de kernwaardes.’ Bij Fraunhofer IPT in het Duitse Aken zijn ze vooral geïnteresseerd in de gebruiks- en onderhoudsfase van die nieuwe producten en systemen. Het onderzoek daar richt zich onder meer op de beschikbare smart devices – zoals tools voor AR, VR of (in de toekomst) bijvoorbeeld holografie worden aangeduid – en de acceptatie ervan in de praktijk. ‘Het blijkt wel zes maanden te duren voordat gebruikers hebben ervaren dat ze er hun effectiviteit en efficiency mee kunnen vergroten.’
In het kader van het Advanced Manufacturing Program, dat onlangs van start is gegaan, wil het FPC AR/VR naar de industrie in Oost-Nederland brengen, meldt Biba Visnjicki, director business development. ‘We gaan concreet aan de slag met ontwikkelprojecten bij bedrijven: bilateraal met telkens één bedrijf en het FPC, of in consortia van meerdere partijen samen met het FPC. Belangrijk hiervoor is ons studententeam: we sturen master-studenten de bedrijven in om projecten uit te voeren. Daarnaast verzorgen we kennisoverdracht. We organiseren dit programma op zo’n manier dat het ook voor mkb-bedrijven eenvoudig is om mee te doen.’ Lees online meer over AR/VR als serieuze tool voor de maakindustrie en over het Advanced Manufacturing Program: www.utwente.nl/en/fraunhofer