Aalberts investeert momenteel vele miljoenen in mensen, middelen en overnames voor de ontwikkeling van zijn businesssegment Industrial Technology. Ook heeft het concern businessteams gevormd die het concern een leidende positie in een aantal nichetechnologieën moeten geven. Deze ingrepen resulteren in een IP-niveau dat hoog genoeg is om de grote hightech oem-klanten in markten als de semicon op het hoogste toeleverniveau te kunnen ontzorgen. Ook in de andere businesssegmenten voor de vele andere, wereldwijde markten waarin Aalberts actief is, wordt deze ‘niche technology’-strategie inmiddels toegepast. Een gesprek met ceo Wim Pelsma.
Wim Pelsma
‘Een te geringe marge? Nou, mij hoor je niet klagen’
‘Grote oem’ers zouden een te geringe marge betalen? Nou, mij hoor je niet klagen. Onze business Industrial Technology waar bijvoorbeeld onze semicon-activiteiten onder vallen, laat binnen het Aalberts-concern een goede marge zien. Die kunnen wij boeken omdat we heel veel IP zelf ontwikkelen. Dat stelt ons in staat veel toegevoegde waarde te leveren en dan kun je een goede prijs vragen.’ De ceo van het Aalberts-concern straalt zelfvertrouwen uit als hij dat zegt. Die IP, vervolgt hij, zit bijvoorbeeld in de bijzondere frames die Aalberts bouwt.
Compleet en goed geïntegreerd
Een voorbeeld dat geïllustreerd wordt door de setting van het interview. Dat is bij Mogema in ’t Harde, een van de 145 productievestigingen waaruit de multinational wereldwijd bestaat. Op deze locatie, aan de rand van de Veluwe, staat een aantal indrukwekkende verspaanmachines. Daarmee worden voor de nieuwe EUV-machines van ASML de omvangrijke frames uit staal en aluminium verspaand. Een proces dat niet alleen vraagt om diepgaande kennis van verspanen, maar ook van boren, lassen – om de vier delen waaruit het frame wordt opgebouwd te assembleren –, oppervlaktebehandeling en reiniging. Handelingen met een nauwkeurigheid tot 1 micrometer. Binnen drie andere Aalberts-bedrijven – Pneutec (vorig jaar verworven), IDE (Integrated Dynamics Engineering) en Lamers – worden daar hightech motion control en gasverzorgingssystemen aan toegevoegd. Dit om het delicate lithografische proces volstrekt trillingsvrij uit te kunnen voeren en de depositieprocessen zich in exact de juiste gasatmosfeer te laten voltrekken.
Financiële slagkracht
Het op functionele specs van de oem-klant kunnen ontwikkelen en bouwen van deze complete, goed geïntegreerde modules vraagt om heel veel IP, wil Pelsma maar zeggen. ‘Je moet bijvoorbeeld nauwkeurig kunnen bepalen welke dikte en welke specifieke materiaalsoort nodig zijn om bepaalde krachten te kunnen weerstaan. Waar de gaten het best geboord kunnen worden om de produceerbaarheid én de functionaliteit te optimaliseren. Hoe de motion control het best kan worden geconfigureerd zodat die de EUV-machine volstrekte stabiliteit biedt. In het ontwikkelen van al die IP steken wij veel geld, 4 procent van onze omzet, een procentpunt meer dan tien jaar geleden. Wij kúnnen die investeringen doen omdat we met een omzet van 2,7 miljard euro (2017, red.) daarvoor de financiële slagkracht hebben. Alleen dan kun je de ontzorging bieden waar de grote oem-klant om vraagt.’
Margegedreven
En omdat kennis pas echt waarde krijgt als die toegepast kan worden in eigen faciliteiten, ligt het investeringsniveau nog veel hoger, zo blijkt tijdens een korte rondleiding door een paar productiehallen van Mogema. In één ervan staan nóg twee uit de kluiten gewassen verspaanmachines, maar de klimaatbeheerste ruimtes ernaast worden al in gereedheid gebracht voor hun state-of-the-art opvolgers. Pelsma wijst op een deel waar op dit moment een speciale, extra versterkte betonnen fundering wordt aangelegd, nodig om die machines straks goed gestabiliseerd hun werk te laten doen. Ook is er een nieuwe, klasse 1-cleanroom gebouwd. Het zijn investeringen van alleen al in ’t Harde vele miljoenen euro’s. Terwijl ook bij Pneutec, IDE en Lamers de nodige investeringen worden gedaan om de grote oem-klanten op dat hoge niveau te kunnen bedienen. ‘Wij zijn niet omzetgedreven, maar margegedreven.’ (238 miljoen euro nettowinst in 2017, red.)
‘In dit kennisintensieve bedrijf hebben wij elke hersencel keihard nodig’
Tien nichetechnologieën
Om de complexe, goed geïntegreerde modules te kunnen ontwikkelen en bouwen, moeten de vier betrokken Aalberts-bedrijven heel intensief samenwerken. Iets wat sinds de uitrol van de nieuwe strategie in 2014 een structurele plek in de concernorganisatie heeft gekregen. De vier bedrijven vormen samen Aalberts Advanced Mechatronics (AAM), één van de vijftien businessteams die gezamenlijk tien nichetechnologieën van Aalberts in de markt zetten. Pelsma motiveert de strategische stap: ‘In 2010 maakten we ongeveer 1,7 miljard euro omzet met een veel breder opgesteld bedrijf waarin we wel zestig, zeventig entiteiten in de lucht hielden. Na de transformatie van de afgelopen jaren leggen we ons nu bij uitstek toe op die tien nichetechnologieën.’ Daartoe zijn bepaalde activiteiten geschrapt, samengevoegd en verkocht. En er is gericht geïnvesteerd: specialisten zijn aangesteld, hoogwaardige productiemiddelen aangeschaft én er zijn overnames gedaan zoals die van Pneutec. Voor Aalberts Fluid Control is eerder dit jaar VAF Instruments, specialist in hightech sensors, aangekocht. En aan Aalberts Surface Treatment zijn – ook recentelijk – het Franse PEM en het Amerikaanse RMF toegevoegd, oppervlaktebehandelingsspecialisten met vooral in de machinebouw, automotive en aerospace sterke posities. Met die in tien nichetechnologieën samengebalde expertise wordt de klant op een hoger niveau bediend. Er vindt high level qualified buy plaats, zoals dat heet binnen AAM, of wordt in andere Aalberts-teams gewerkt met key account management.
Strategische kaders
De tien nichetechnologieën worden dus in de markt gezet door vijftien businessteams, elk voorzien van eigen management. Werden bijvoorbeeld de verspaankwaliteiten van een Mogema voorheen alleen onder die noemer uitgevent, tegenwoordig maken die onderdeel uit van de toegevoegde waarde die het label AAM draagt. Er is dus wel een managementlaag bijgekomen. En, nóg staat het merk Mogema in grote letters op de gevel. ‘Zolang het zin heeft die merknaam in de markt te voeren, blijven we dat doen. Onveranderd is dat we de verantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie leggen. De board geeft de strategische kaders aan. Daarbinnen ligt de eigen verantwoordelijkheid heel dicht bij de werkvloer. Zo zorgen we voor de betrokkenheid die wij nodig hebben om onze klant goed te kunnen bedienen. Zo houd je je mensen ook gemotiveerd en het verloop laag. Mensen zijn onze belangrijkste asset. In dit kennisintensieve bedrijf, dat zo sterk afhankelijk is van zijn IP-opbouw, hebben wij elke hersencel keihard nodig.’
Mogema, Wim Pelsma
Protectionisme
Tot slot komt het gesprek op de actuele internationale (handels)politieke ontwikkelingen die ook een mondiaal opererend bedrijf als Aalberts vanzelfsprekend raken. Wim Pelsma: ‘Natuurlijk volgen we de discussie over de tarieven op de voet. Maar ons beleid was altijd al zo veel mogelijk dáár te produceren waar de markt zit, zodat je zo min mogelijk grenzen hoeft te passeren. De huidige, meer protectionistische handelspolitiek zal op termijn weinig effect hebben. Wij leveren bijvoorbeeld vanuit onze bedrijven in de VS aan de SUV’s die BMW in de VS bouwt voor de Amerikaanse en Chinese markt. Die structuren breek je niet zomaar af vanwege het beleid van een regering die na vier jaar weer vertrokken kan zijn.’
Slechte zaak
Ook is hij niet bang dat Europa met haar gebrek aan cohesie ten onder zal gaan in de strijd met de krachtige machtsblokken van de VS en China. ‘Landen als Nederland, Duitsland en Zwitserland zijn altijd heel sterk geweest in de niche-industrieën. Die positie raak je niet zomaar kwijt. Europa moet daarbij wel zorgen voor een gelijk speelveld en de Nederlandse politiek moet zorgen voor goed geschoolde jongeren. Het is een slechte zaak dat TU’s nu voor verschillende technische studies een numerus fixus moeten instellen. Ja, we moeten het geld steken in onze toekomst, onze jonge talenten. Het versterken van en het investeren in het onderwijs is enorm belangrijk. Daar heeft onze economie op de lange termijn het meeste baat bij.’
‘Beursnotering trekt klanten en talent aan’
Aalberts is beursgenoteerd, juist omdat het concern een key supplier wil zijn van de grote, multinationale oem’ers. ‘Nu dat mogelijk is, zijn wij afgestapt van het rapporteren per kwartaal. Want zo frequent naar buiten treden met je cijfers voegt voor de aandeelhouder niets toe’, stelt Wim Pelsma. ‘Dat we dat wel elk half jaar doen, maakt ons heel transparant. De grote multinationale klanten stellen dat zeer op prijs. Ze kunnen goed zien wie we zijn. Behalve onze omvang en investeringsbereidheid is dat ook een belangrijke reden om zaken met ons te doen. Daarnaast kunnen we dankzij de zichtbaarheid die een beursnotering met zich meebrengt makkelijker talent aantrekken.’
Aansturing van het concern gebeurt nu nog vanuit Langbroek waar het holdingbestuur zetelt in een gemoderniseerd landhuis. Binnenkort staan de bureaus van Wim Pelsma en collega-boardleden in het hart van Utrecht waar Aalberts een verdieping heeft gehuurd van het nieuwe WTC-gebouw, pal naast Utrecht Centraal Station.
Vier businesses, tien nichetechnologieën
Artikel uit Link magazine 5 2018. Lees verder
Installation Technology: hierbinnen ontwikkelt en produceert Aalberts, als oem’er, geïntegreerde leidingsystemen en meerlaagse systemen voor het distribueren en regelen van water of gas in verwarmings-, koel-, (drink)water-, gas- en sprinklerinstallaties.
Material Technology: dit biedt een combinatie van geavanceerde warmte- en oppervlaktebehandelingstechnologie en hooggespecialiseerde productie-expertise via een wereldwijd servicenetwerk.
Climate Technology: daarin ontwikkelt en produceert Aalberts, ook als oem’er, complete hydro- en luchtstroomregelsystemen en behandelingsoplossingen voor verwarming, koeling, ventilatie en drinkwater.
Industrial Technology: hierbinnen ontwikkelt en produceert Aalberts, als system supplier, (maat)oplossingen voor specifieke nichetoepassingen om gassen en vloeistoffen onder vaak zware en kritieke omstandigheden te regelen en te beheersen. Voorts ontwikkelt en integreert het bedrijf binnen deze business gespecialiseerde productietechnologieën.
Deze vier businesssegmenten leveren aan markten als de utiliteits- en woningbouw, de automotive en de (hightech) industrie (waaronder de semicon, de aerospace en de energiesector) door vijftien businessteams die daartoe tien nichetechnologieën inzetten: integrated piping systems, multilayer systems, heat treatment, surface treatment, specialised manufacturing, hydronic flow control, thermal & sanitary efficiency, fluid control, dispense technologies en advanced mechatronics. Binnen elke nichetechnologie is een aantal Aalberts-bedrijven geclusterd.
