Huhtamaki Leeuwarden, fabrikant van machines voor de productie van fiber- en pulpverpakkingen, staat aan de vooravond van een duurzame doorbraak. Nadat het bedrijf voor onder andere McDonald’s een gladde variant van zogeheten smooth molded fiber had ontwikkeld voor de dekseltjes op de koffiebekers, meldt de ene na de andere opdrachtgever zich aan de poort in de Friese hoofdstad voor andere producten. En ook binnen de Huhtamaki Group kan deze innovatie op veel interesse rekenen. Met de laatste technologieën en de inmiddels jarenlang lopende samenwerking met system integrator Beenen moeten plastic verpakkingen op termijn plaatsmaken voor milieuvriendelijker varianten.
Europese regelgeving rond plastic substitutie geeft vleugels
De Leeuwarder tak van Huhtamaki is van origine een Nederlands bedrijf (Leo Reitsma), dat een eigen eierdoosfabriek (rough molded fiber) had en zelf de machines daarvoor ontwikkelde. Na de overname door het Finse Huhtamaki veranderde de naam in Huhtamaki Molded Fiber Technology. De productiefabriek voor eierverpakkingen staat nog steeds in Franeker, de machinebouwtak is inmiddels vanwege ruimtegebrek naar Leeuwarden verhuisd, inclusief proeffabriek waar machines worden getest voor ze naar de klant gaan. De vestiging Leeuwarden telt tussen de 150 en 200 medewerkers en heeft klanten over de gehele wereld. Het contact met Beenen stamt uit 1985 en mondde gaandeweg uit in een partnerschap, ook al omdat Huhtamaki zelf maar een paar besturingsmensen in dienst heeft. Als system integrator houdt Beenen zich bezig met industriële automatisering voor de machinebouw en de voedingsmiddelen-, water- en inframarkt, met Huhtamaki en Philips in Drachten (scheerapparaten) als grootste klanten. Het bedrijf heeft twee vestigingen, in Zwolle en Heerenveen, en zo’n 250 medewerkers.
Parallelle projecten
Tot vorig decennium betrof de samenwerking alleen eierdoosmachines, waar continu verbeteringen in aangebracht werden: in verwarmingssystemen, het drogen, persen of vanwege extra eisen van klanten. ‘Japan is bijvoorbeeld heel kritisch op hygiëne en accepteert alleen witte eierdoosjes, zodat vuil er direct op te zien is. Dat vereist ook extra functionaliteiten in de machine’, aldus Gerke Boersma, afdelingsmanager mechatronica & digital technologies bij Huhtamaki. Doorgaans lopen er met Beenen zo’n tien projecten parallel, met 28 engineers die volcontinu met en voor Huhtamaki aan de slag zijn. ‘Wij werken met Beckhoff, een enorm modulair systeem waar je alles mee kunt. Maar de 1.001 opties voor aan- en uitzetten vergen veel knowhow en kunde, die zit bij Beenen. Hun seniore medewerkers betrekken we ook echt in ontwerpkeuzes, zij lopen mee vanaf tekening tot inbedrijfstelling en verdere verbetering.’ Naast de development-tak kent Huhtamaki ook een groep die zich bezighoudt met deployment en rough molded fiber: uitontwikkelde machines die vermarkt worden.
‘Regelgeving echoot in alles door: in de machine, in de besturing en daar worden ook keuringen op gedaan’
Specifiek procedé
Het proces voor het ontwikkelen van nieuwe machines is ingrijpend veranderd, stelt Boersma. ‘Tot de jaren ’10 werkten we met z’n allen aan één, hooguit twee machines, nu bedenken we een complete machinelijn. Een aantal machines daarvoor kopen we in, andere ontwikkelen we van scratch met Beenen. We werken daarbij tegelijkertijd aan meerdere projecten. Huhtamaki wil investeren, want duurzaamheid staat hoog in het vaandel.’ In genoemde periode startte het bedrijf opnieuw met plannen voor substitutie van plastic producten. Een productielijn voor kant-en-klaar-maaltijdverpakkingen zag als eerste het licht. Later volgden productielijnen voor papieren koffiebekerdekseltjes. Daarvoor werd een specifiek procedé ontwikkeld als tegenhanger van de rough molded fiber voor toepassing in eierdozen en bekerhouders van onder andere McDonald’s. ‘Inmiddels werken de nieuwe machinelijnen prima en zijn we deze met een team continu aan het verbeteren.’
Toonbeeld
Alex van Dalen, managing director bij Beenen, wijst op het feit dat Huhtamaki vooroploopt als het gaat om toepassing van de nieuwste technologieën. ‘De nieuwe machine is echt het toonbeeld van smart industry: de snelste computers, moderne bekabeling, de beste visioncamera’s om goede inspecties te kunnen doen, robotica en software die nieuwere series machines nog sneller maakt. Soms is het zelfs nog geen proven technology’, schetst hij. ‘Dat is ook nodig, want de lijn die we nu bouwen moet de standaardlijn worden. Als je dat met oude technologie doet, zijn over vijf jaar de onderdelen niet meer te krijgen.’ Boersma tempert de lofzang enigszins. ‘We lopen net niet helemaal voorop, want dat heeft ons in het verleden pijn gedaan. Maar we zijn zeker innovatief en actueel.’
Link magazine editie april 2022 thema OOK HET MKB MOET
‘PARIJS’ HALEN. HOE? Lees Link digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl’
Grotere klantenkring
Momenteel heeft Huhtamaki een aantal fabrieken voor de productie van rough-moulded-fiber en één voor smooth-moulded-fiber verpakkingen, wat er op termijn – als de substitutie van plastic gaat vliegen – veel meer zullen worden. ‘Binnen de Huhtamaki-groep leveren we aan zo’n tien fabrieken en buiten de groep nog aan de nodige licentiehouders. Dit betreft ook concurrenten in andere markten of landen. En met die plasticsubstitutie wordt onze klantenkring in één keer een stuk groter’, stelt Boersma. Vandaar ook dat Huhtamaki mikt op volledig geautomatiseerde lijnen die producten van voor tot achter kunnen opleveren. ‘Als wereldspeler leveren we echter ook machinelijnen waarvoor nog operators nodig zijn. Welke techniek we uitrollen, hangt af van het betreffende land. In Nederland zijn de lonen hoog en is het interessant om volledig te automatiseren, voor een fabriek in bijvoorbeeld Azië kan dat niet uit vanwege de lage lonen.’
Hogere hygiëne-eisen
Per jaar levert Huhtamaki tientallen machineprojecten uit, die in Leeuwarden worden geassembleerd, proefgedraaid, getest en op transport gezet naar de fabrieken. ‘Onze medewerkers reizen mee om de technische dienst ter plekke te trainen in de omgang met de machine. Daar hebben we ook simulatoren voor gebouwd. En nadat een machine in bedrijf gesteld is, kunnen ze ons 24/7 bellen en helpen wij op afstand de machine weer up & running te krijgen’, zegt Van Dalen. Hoewel het standaard machines betreft, zijn vaak allerlei aanpassingen noodzakelijk. ‘De voltages kunnen per land uiteenlopen, net als de frequenties en dan heb je een andere motor of drive nodig. En omdat eierdooslijnen best gevaarlijke machines zijn – ze draaien zo snel dat je de eierdoosjes niet met het blote oog kunt tellen – plaatsen we hekken voor de veiligheid. Uiteraard wel zo, dat onderhoudsmensen goed bij de machine kunnen.’ Een ander nieuw punt voor Huhtamaki zijn de hogere hygiëne-eisen voor producten die in direct contact staan met voedingsmiddelen. Boersma: ‘Regelgeving echoot in alles door: in de machine, in de besturing en daar worden ook keuringen op gedaan.’
Ook de komende tijd blijft Huhtamaki Group investeren in de Leeuwarder machinefabriek om met de laatste stand der techniek te kunnen werken. ‘We willen nu de simulatie van machines verder uitbouwen, zodat we via een digital twin de software van de machines kunnen ontwikkelen en valideren.’
