Simon de Jong, Founder van FiberCore Europe
Dit jaar worden in de Rotterdamse haven veertien biobased kunststofcomposiet loopbruggen van FiberCore geplaatst wat het totaal op 22 brengt. ‘Dit project past perfect in onze duurzame ambitie. Plaatsing van de bruggen laat zien dat we als Havenbedrijf investeren in duurzame innovatie uit de regio.
In 2010 klopte het Havenbedrijf Rotterdam bij FiberCore Europe aan met de vraag een onderhoudsarm en duurzaam alternatief te ontwikkelen voor de stalen vakwerkbruggen in de haven. ‘Stalen bruggen moeten na 25 jaar eruit worden gehaald en opnieuw gestraald en geconserveerd worden. Ook moet gemonitord worden of er beschadigingen zijn aan de conservering om corrosie (roest) te voorkomen. Nadat ze opgekalefaterd en teruggeplaatst zijn, gaan ze nog 25 jaar mee, maar daarna zijn ze door vermoeiing einde levensduur en moeten ze terug naar de hoogovens’, legt Simon de Jong, Founder van FiberCore Europe uit in het Rotterdamse kantoor bij de productielocatie. FiberCore stelde zichzelf in samenspraak met het Havenbedrijf Rotterdam hoge doelen, om te beginnen met het ontwerpen van bruggen met een gegarandeerde levensduur van minimaal honderd jaar die vrijwel geen onderhoud vergen.
Alternatief voor stalen bruggen
‘FiberCore heeft sinds de start van het bedrijf in 2008 een andere kijk op infra’, vertelt De Jong. ‘Bruggen bouwen van composieten als alternatief voor bruggen van beton, hout of staal. Deze technologie komt uit de lucht- en ruimtevaart, waarmee mijn compagnon Jan Peeters, van origine vliegtuigbouwer, bekend was. Met de Bouwdienst van Rijkswaterstaat bouwde hij 1997 de eerste composietbrug in Europa. Deze primeur heeft geleid tot de wereldwijd gepatenteerde InfraCore- technologie. Hierdoor behoren de vaak destructieve problemen, veroorzaakt door delaminatie en scheurvorming, tot het verleden. Dit houdt in dat het materiaal ondanks mechanische invloeden van buitenaf, bijvoorbeeld van een vallend zwaar voorwerp op de brug, de oorspronkelijke volledige sterkte behoudt. Delaminatie en scheurvormig zijn grote probleem bij het toepassen van kunststofcomposieten in bruggenbouw. De InfraCore-technologie is de enige waarmee deze problemen worden voorkomen.” Na honderden fietsers- en voetgangersbruggen bouwt FiberCore nu sluisdeuren en bruggen voor het zwaarste verkeer.
Matthijs Tromp,project manager Havenbedrijf Rotterdam
Geïntegreerde leidingsystemen
De eerste composieten brug die FiberCore voor het Havenbedrijf heeft ontwikkeld, bestaat uit twee delen met zichtbare innovaties in vergelijking met de stalen bruggen: geïntegreerde leidingsystemen, geïntegreerde verlichting én een spierwitte kleur waardoor de brug goed te zien is voor de schippers. Dit is ook van belang in het kader van veiligheid. In 2012 is deze brug geplaatst en een jaar lang getest. Hoogstad spreekt van een ‘plug en play’-brug, een makkelijk te monteren brug, die niet alleen minimaal honderd jaar lang meegaat, maar ook onderhoudsarm is. ‘Van deze brug hoef je bij wijze van spreken alleen de meeuwenpoep te halen en de ledlampen te vervangen’, licht Matthijs Tromp nog toe.
Grotere overspanning
Het Havenbedrijf wilde na een jaar testen door met de ontwikkeling van de composieten loopbruggen, maar dan met een anderhalf keer zo grote overspanning. Een haalbaarheidsstudie wees uit dat dit technisch en economisch gezien mogelijk was. Een grotere overspanning maakt een paal in het talud overbodig. ‘Een paal in het kritische deel van het talud slaan wil je niet, want dit kan ‘lawinegevaar’ opleveren en vereist in sommige gevallen een munitieonderzoek om onontplofte bommen uit de Tweede Wereldoorlog op te sporen. De kosten van zo’n onderzoek zijn vergelijkbaar met die van een brug’, legt De Jong uit.
Kers op de taart: biohars
Behalve de grotere overspanning had FiberCore de ambitie nog milieuvriendelijker te bouwen. Composieten bruggen zijn al milieuvriendelijker dan stalen bruggen, omdat ze efficiënter te transporteren zijn door hun lichte gewicht en een langere levensduur hebben. Maar er viel nog meer te winnen: ‘Met bioharsen werken. Dit was de kers op de taart voor ons’, aldus Hoogstad. Inmiddels is het aandeel biohars in de composieten bruggen 25 procent. Een recent gesprek van FiberCore met de leverancier leert dat dit verhoogd kan worden tot 45 procent mét behoud van de mechanische materiaaleigenschappen. Maar er is nog een slag te maken: het vervangen van de glasvezels in de composieten brug door basalt. Daar liggen hele taluds mee vol, weet Matthijs Tromp. Maar hiervoor zijn grote volumes nodig, omdat basalt relatief duur is. Om basalt interessant te maken is het wachten op voldoende vraag: een batchgrootte van vijftien bruggen.
