Link Paneldiscussie: Slim automatiseren: De paneldiscussie trekt een zeer geïnteresseerd publiek.
De slimme fabriek van de toekomst wordt niet één grote robot; mens en robot gaan er samenwerken. Smart industry blijft dus mensenwerk. Link Magazine organiseert er samen met beursorganisator Easyfairs tijdens Automation 2017 een paneldiscussie over. Mensen blijven nodig in de operatie en ze bepalen natuurlijk de inrichting van die fabriek. Daarbij moeten ze zorgen voor een goede communicatie, tussen mensen en machines en tussen machines, robots en informatiesystemen onderling. Voor dat laatste dient zich open communicatiestandaard OPC-UA aan.
‘Wij willen OPC-UA’
De nieuwe beurs Automation in Packaging & Logistics, begin april in de Brabanthallen in Den Bosch, trekt veel bezoek. De combinatie met Empack en Logistics & Distribution blijkt goed uit te pakken. Industriële automatisering is hot, getuige ook de opkomst bij de paneldiscussie getiteld ‘Slim automatiseren: robotiseer met gezond verstand (fabriek van de toekomst)’. Vooronderstelling voor de discussie is dat vooral mkb’ers te veel een technisch perspectief hanteren en te weinig aandacht besteden aan de rol die de mens speelt. De kunst is mens en techniek parallel te beschouwen, want hun rollen beïnvloeden elkaar, zo geeft gespreksleider Tom van der Horst, die bij TNO werkt aan strategieën voor industrie en innovatie, vooraf al aan. De discussie begint met korte pitches door de vijf deelnemers, afkomstig van ‘prachtige bedrijven die onderweg zijn met smart industry’.
Mens-robotsamenwerking
Het Eindhovense KMWE maakt nu de overstap naar de volgende generatie industriële automatisering, zegt ceo Edward Voncken. ‘In 2010 zijn we gestart met de tweede generatie: robots voor het beladen en ontladen van onze bewerkingsmachines met ingangsmaterialen, gereedschappen en gereed product. We willen voorop blijven lopen en gaan daarom een volgende stap zetten op de Brainport Industries Campus (BIC), waar we de gedigitaliseerde productie combineren met slimme logistiek. Daarbij is het belangrijk dat robot en mens slim gaan samenwerken, want ik geloof niet dat de fabriek één grote robot wordt. Machines zijn overal even duur, het succes zit ’m in onze medewerkers, in de combinatie van hun intelligentie met de slimme inzet van robots.’
Verdringing van de mens is wat Eddie Mennen betreft niet aan de orde bij robotisering.
Eddie Mennen, directeur van Yaskawa Benelux in Son, kijkt met grote belangstelling naar de BIC; Yaskawa-dealer MCA gaat zich er volgend jaar vestigen. Het Japanse Yaskawa, leverancier van aandrijf- en besturingstechniek en industriële robotica, heeft in zijn Vision 2025 onder meer als ambitie geformuleerd een robot-menssamenwerkingsmodel voor de maakindustrie te creëren. Verdringing van de mens is wat Mennen betreft niet aan de orde; hij verwijst naar een robotiseringsproject in de mkb metaal. ‘De insteek is niet mensen naar huis te sturen, maar met de aanwezige medewerkers productief te blijven en als bedrijf over vijf jaar nog te bestaan. Kijk naar de VDL Groep: hun filosofie is productie in Nederland te houden, maar wel zwaar gerobotiseerd.’
Data
Menno Kooistra, directeur van STT Products in Tolbert, zet zich eveneens in voor het voortbestaan van de Nederlandse industrie. Zijn groeiende bedrijf (nu 27 medewerkers), ingenieursbureau annex machinefabriek, legt zich toe op speciaalmachinebouw. ‘Wij ontwerpen en bouwen oplossingen voor de slimme fabriek en tegelijk zijn we intern bezig de componenten en modules voor die machines slim te vervaardigen.’ Belangrijk daarin zijn sensoren en de bijbehorende dataverwerking om trends in productie waar te nemen en tijdig de noodzaak van onderhoud aan te geven, bijvoorbeeld met vision-inspectie van productieprocessen. ‘Dat soort systemen moet je stapsgewijs in een fabriek introduceren om richting foutloos produceren te gaan. Laat mensen wennen aan het werken met een compleet geautomatiseerd systeem en de toepassing van big data.’
Het panel tijdens Automation 2017, van links naar rechts: Gijs Meuleman (Meuleman Electronics),
Ingenieursbureau Meuleman Electronics, gespecialiseerd in het ontwerp van draadloze producten en systemen, biedt voor big data internet of things-oplossingen aan, in sectoren als medische technologie, agrotechniek en machinebouw. Technisch directeur Gijs Meuleman ziet een trend in machinebouwers die hun businessmodel willen veranderen – denk aan afrekenen op output – en daarvoor de performance van hun machines in het veld willen kunnen garanderen. ‘Er zijn dan meer data nodig en machines moeten slimmer worden gemaakt. Vaak vergt dat nog maatwerkoplossingen. De draadloze communicatie vereist slimme software voor efficiënte dataverzending, zodat een product jarenlang op een batterij kan meegaan.’
Rol mensen
Een specialist in die dataverzameling met hulp van sensoren is het Duitse Turck, een grote speler in industriële automatisering. Smart industry is populair, signaleert Frans Brouwer, directeur van Turck in Nederland. ‘Maar het is voor bedrijven lastig te bepalen hoe ze dat het beste kunnen aanpakken.’ Een cruciaal ingrediënt is de interactie tussen mens en automatisering. Brouwer verhaalt van de inrichting van een assemblagelijn voor cv-ketels bij Nefit waar Turck bij was betrokken. ‘Er is steeds meer behoefte aan een flexibele inzet van personeel en aan flexibele productie op de lijn. Zonder inwerktijden wil men de kwaliteit kunnen waarborgen. Dit betekent: de mensen laten werken gestuurd door technologie, zodat ze bijvoorbeeld telkens het juiste onderdeel pakken, en dat ook weer met technologie laten controleren. Het gaat inmiddels zover dat ook ik bij Nefit een ketel in elkaar kan zetten.’
Anderzijds vergt smart industry hoogopgeleide operators. ‘Is er voor mensen die van mbo of hbo komen nog een natraject nodig om ze daarop voor te bereiden’, wil Link-hoofdredacteur Martin van Zaalen weten. Er is zeker een tekort, reageert Edward Voncken. ‘Wat ons betreft moeten meer mensen vanuit het bedrijfsleven de scholen in om de boodschap van smart industry over te brengen. En de nieuwste techniek moet in de opleiding voorhanden zijn. Op de BIC is dat een speerpunt: laat onderwijs toegang krijgen tot nieuwe software en technologie.’ Eddie Mennen sluit zich daarbij aan. ‘Vanuit de Robotics Association Benelux is geprobeerd om deze ontwikkeling te steunen, maar dat is gestopt. We liepen tegen een muur op, bij het onderwijs ontbrak landelijk beleid op dit gebied. Lokaal lukt het nu gelukkig wel. Een mooi initiatief is Teclab (samenwerking van onderwijs en bedrijfsleven in de Brainport-regio voor mbo4+-opleidingen, red.). Bedrijven ondersteunen dat met de nieuwste machines. Wij willen met Teclab gaan samenwerken op de campus.’
Frans Brouwer: ‘Wat Engels is voor de internationale handel, is OPC-UA voor de industriële automatisering.’
Standaardisatie
Mensen moeten dus de smart industry-taal leren begrijpen en spreken. Ook machines en informatiesystemen moeten die taal ‘spreken’ en elkaar ‘snappen’. Dat is de grote uitdaging, aldus Voncken: ‘Datacommunicatie en software die alle machines, robots en logistieke systemen met elkaar verbindt.’ Dat geldt voor uiteenlopende takken van sport, illustreert de vertegenwoordiger van een elektronica-assemblagebedrijf vanuit de zaal. ‘Veel van onze collega’s schrijven de klant voor hoe hij z’n data moet aanleveren. Wij proberen ons juist aan te passen aan de klant.’ Gijs Meuleman herkent het dilemma. ‘Die assemblagebedrijven zijn onze toeleveranciers. We zien dat zij steeds meer softwarebedrijven worden.’
De software-oplossing voor het communicatieprobleem is er al, verklaart Frans Brouwer. ‘Wat Engels is voor de internationale handel, is OPC-UA voor de industriële automatisering.’ (Open communicatiestandaard OPC – Unified Architecture wordt beheerd door de OPC Foundation; OPC staat voor Object Linking and Embedding for Process Control). ‘Als je op kantoor een printer koppelt aan het netwerk, gaat iedereen er vanuit dat het meteen werkt. Met OPC-UA lukt dat ook in de industrie.’
Open
Tom van der Horst is zo enthousiast dat hij meteen spijkers met koppen wil laten slaan… door Link Magazine: ‘Kunnen jullie geen pact voor open standaarden organiseren?’ Martin van Zaalen is vereerd met de suggestie: ‘Daarom organiseren we events zoals deze paneldiscussie, waarin we partijen uit de industriële keten bijeenbrengen. Maar standaardisatie moet toch echt wereldwijd worden geregeld; dat gebeurt niet vanuit nicheland Nederland.’ Is er anders geen rol voor de overheid weggelegd, houdt de gespreksleider aan. Wat Frans Brouwer betreft niet: ‘Het is aan de markt om te vragen om die open communicatie. Veel leveranciers van automatisering werken al mee en er zijn cloud-oplossingen voor standaardisatie, maar grote suppliers hebben ook nog eigen oplossingen. Zij hanteren licentiemodellen waarmee ze veel omzet behalen; die hebben geen belang bij open standaarden.’ Wat niet wil zeggen dat die lingua franca voor industriële automatisering het niet gaat halen. Druk van onderop is cruciaal – en lef.
‘Smart industry is een kwestie van gewoon beginnen en gaan samenwerken’, zegt Menno Kooistra tot slot. ‘Wij hebben het stap voor stap opgepakt en zijn gaan leren van andere bedrijven’, vult Edward Voncken aan. ‘Bijvoorbeeld wat wij van de volumeproductie kunnen toepassen in onze eigen high-mix, low-volume productie. Volgens veel mensen kon dat niet. Datzelfde zeggen ze nu over de BIC.’ 2018 is het jaar van de waarheid, dan neemt KWME er als eerste zijn intrek.
Artikel uit Link Magazine 3 2017
