Jaarlijks zien alleen al in Nederland vele honderden onderzoeksrapporten het daglicht. Commissies samengesteld uit goedgeïnformeerd, wel-vernetwerkte en netjes-gehonoreerde leden komen maanden achtereen op gezette tijden bijeen, brainstormen over het aangereikte thema en laten aan het slot toegewijde schrijvers en grafisch ontwerpers er net rapport van maken. Daarna is het leven veelal kort: een enkele journalist, onderdeel van het netwerk van de commissievoorzitter, laat zich overhalen, knipt en plakt wat uit de samenvatting, voegt nog een enkele uitgesponnen quote van die voorzitter toe en publiceert. Soms volgt nog een reactie uit de politiek, en dan is het weer stil.
Zoniet verging het ‘The future of European competitiveness’ van oud-ECB-voorman Mario Draghi. En terecht. Reeds in september vorig jaar, dus maanden voordat Trump de verkiezingen won en een half jaar voordat duidelijk werd dat diens isolationistische, autocratische retoriek overeenkomt met zijn politieke daden, kwam Draghi al met aanbevelingen die inmiddels stuk voor stuk omarmd worden door de Europese politiek. Één Europese financiële markt, accelerate the rate of innovation, verminderen regeldruk, inzet op decarbonisatie en circulariteit, het aangaan van partnership met resource-rich nation om kritische grondstoffen veilig te stellen én investeren in de Europese defence capacity (want in een wereld waarin het recht van de sterkste doorslaggevend is gaat economische macht hand in hand met militaire).
Link magazine special 2025: Theme: Towards a more competitive Netherlands and Europe. Read this edition digital.
In de Engelstalige special ‘Towards a more competitive Netherlands and Europe’ (gepubliceerd als bijlage bij de april-uitgave) laten we ondernemers, bestuurders, wetenschappers, consultants en lobbyisten uit de Nederlandse en Europese hightech industrie aan het woord over wat die nieuwe realiteit voor hun bedrijf, sector, markt, land en regio betekent. Over het doorzetten van de groene energietransitie, circulair grondstoffenverbruik, het (de)reguleren in belang van level playing fields en over het investeren in de semicon-keten, in AI en in veiligheid, zowel in het cyber- als het fysieke domein. In al die gesprekken in het veld stond – al dan niet expliciet – één begrip centraal: local4local. Want dat is het achterliggende doel van al die maatregelen: Europa competitief en dus onafhankelijk – autonoom – maken.
Voor een open, mondiaal opererende economie als de Nederlandse gaat dat wel ingrijpende gevolgen hebben. Zo voorspelt de Aalberts-topman Patrick de Groot – mijns inziens met recht – dat de complete DUV-keten de komende jaren zal lokaliseren. Met als gevolg dat veel van de chipmachinebouw – vooralsnog de ‘groeiparel’ van de Nederlandse machine-industrie – nog wel Nederlands blijft, maar niet in Nederland. Dat is de prijs van deglobalisering en onafhankelijkheid. Natuurlijk, de Nederlandse en Europese industrie gaan op defensiegebied daar de vruchten van plukken (maar die smaken naar hun aard per definitie wrang).
Die prijs voor het inefficiëntere en ineffectievere local4local zal wereldwijd betaald worden. Het verzwakt de wereldeconomie, ook die van Europa én die van de VS. Is het erg? Niet als Europa nu eindelijke loskomt van zijn bureaucratische lethargie en een krachtigere en competitievere eenheid wordt. Dan zal Draghi heel tevreden zijn.
