Om het Klimaatakkoord van Parijs te realiseren, moeten we de hoeveelheid broeikasgassen verminderen. De huidige plannen zijn niet voldoende om de doelen voor 2050 te bereiken. Nieuwe technologieën zijn onmisbaar en moeten op grote schaal worden geïndustrialiseerd en wereldwijd worden ingezet. Er is geen “silver bullet” maar twee oplossingen zijn van groot belang: energieopslag en het CO2 vrijmaken van de industrie. De Nederlandse industrie kan in de ontwikkeling daarvan een belangrijke rol spelen, aldus TNO in het rapport ‘Technology for climate beyond paris: the next business wave’ dat het kennisinstituut gisteren publiceerde, bij gelegenheid van de TNO-Conferentie Tech4Climate.
Technologie speelt een sleutelrol in de strijd tegen het klimaatverandering. Door technologie te gebruiken, is er al veel gebeurd, maar er moet nog meer worden gedaan. Een duidelijk missiegericht klimaatbeleid voor Nederland kan zorgen voor een optimale inzet van technologische ontwikkeling. Ontwikkelingen die tevens nieuwe markten en nieuwe kansen creëren voor de Nederlandse industrie, aldus de opstellers.
Technologieontwikkeling heeft echter tijd nodig om marktrijp te worden. echter een zeer lange tijd om van het idee naar de eerste professional te gaan leidingen en tot slot betaalbaar, wereldwijd implementatie. Anderzijds dienen zich soms toepassingen aan die vooraf niet konden worden voorzien. Het is daarom belangrijk te blijven ontwikkelen. Zo kunnen het technologie pull van het klimaatbeleid en het technologie push van R&D elkaar versterken.
Kansen voor de industrie
Voor de energietransitie moeten nieuwe producten zoals batterijen, warmtebatterijen, elektrolyse-apparatuur, reactoren en productieapparatuur worden gemaakt. Dit biedt zakelijke kansen voor de industrie. Niet alleen voor de makers van het eindproduct, maar voor een hele waardeketen van leveranciers over de grenzen heen naar andere sectoren. Dit geldt met name voor sterke sectoren van de Nederlandse economie, zoals de chemische industrie en de machine- en apparatenbouw. De industrie zal een belangrijke rol spelen in de snelle inzet van oplossingen.
De sleutel tot het benutten van zakelijke kansen is samenwerking in innovatie-ecosystemen en in fieldlabs. Particuliere bedrijven uit verschillende delen van de waardeketen werken samen in fieldlabs met kennisorganisaties die worden ondersteund door de overheid. Werken in ecosystemen en fieldlabs zorgt ervoor dat ontwikkeloplossingen goed zijn afgestemd op markten en stelt bedrijven in staat om de eerste stappen naar industrialisatie te zetten.
Rol overheid
Marktfalen is toonaangevend in de economie van de klimaatverandering. De kosten van CO2-uitstoot zijn nog niet vaak ingeprijsd. Dit voorkomt vaak dat markten voor CO2-mitigerende technologieën vanzelf groeien. Een meer zichtbare / prominente rol in de energietransitie voor de overheid is zowel vereist als gerechtvaardigd. De rol van de overheid moet echter niet zijn het oplossen van markfalen, maar eerder het creëren van nieuwe markten. Deze rol omvat volgens de opstellers van het TNO-rapport:
- het opzetten van een missiegericht beleid inzake klimaatverandering met een ambitieus doel;
- investeren met directe financiering van substantiële internationale toonaangevende innovatieprogramma’s op een aantal doelgebieden die de sterke punten van het Nederlandse innovatielandschap en de economie weerspiegelen;
- een innovatieve beleidsmix gebruiken, waaronder beprijzen en openbare aanbestedingen, die verder gaat dan fiscale regelingen;
- stroomlijnen van regionale, nationale en Europese inspanningen;
- het stimuleren van markten door middel van wetgeving en financiële regelingen.
