Is mislukking niet een beetje een te groot woord wanneer een bedrijf de ontwikkeling van een nieuwe technologie stilzet? Hoeveel niet geslaagde start-ups moeten er zijn om één nieuwe groeibriljant op te leveren die de BV Nederland op het wereldtoneel doet schitteren? Tijs Teepen stopte zijn veelbelovende medtech start-up.
Start-ups: de kraamkamer van de BV Nederland
Het idee zag er in het voorstadium veelbelovend uit. En toch beëindigde Tijs Teepen recentelijk de ontwikkeling van de STEF-thuisscanner. De benodigde fysische eigenschappen van de straling bleken een onneembare horde. ‘Inmiddels acht jaar geleden begon ik samen met mijn compagnon in de avonduren een idee uit te werken. Na een hele serie metingen vonden we een technologische richting waarin het mogelijk moest zijn: een thuisscanner gebaseerd op radiogolven die MRI-scanners naar de kroon zou steken.’
Twee jaar fulltime
Een paar weken voor het interview trok hij de stekker uit de ontwikkeling. Maar niet nadat hij er twee jaar fulltime aan werkte. ‘In de avonduren red je het niet om de hoeveelheid inspanning te leveren die een dergelijke productontwikkeling vraagt’, zegt de nuchtere Teepen. Nadat het idee haalbaar leek, wilde hij ‘full force’ door, zoals hij zelf zegt. ‘Ik wilde niet hoeven verhuizen voor dit project, maar vond wel dat ik met wat minder inkomen toe kon.’ Hij vond twee financierders bereid om te investeren, wat hem twee jaar de tijd gaf om de benodigde hardware te ontwikkelen en een proof of principle op te leveren. ‘Vanaf april 2023 ben ik er vol voor gegaan.’
In de deurpost
Het idee was een scanner die in een deurpost wordt verwerkt, waar iemand iedere dag even een check krijgt. ‘Je bent dan heel veel problemen voor, want de scanner zou een dusdanige resolutie krijgen dat je al op millimeterniveau afwijkingen kunt detecteren’, schetst Teepen. Dat idee werd een product en vervolgens onderzocht hij welke markt daar het beste bij past. ‘In het begin dacht ik aan de consumentenwereld. Maar omdat het medische technologie betreft, moet je door de Medical Device Regulation heen en daarvoor heb je de medische wereld nodig.’ In veel gesprekken bleek de sector extreem sceptisch. ‘Ze zagen vooral een tsunami aan werk op zich afkomen. Net als met de komst van het internet: mensen googelen naar hun symptomen en vragen bij de arts om een pilletje’, zegt Teepen. ‘Toen hebben we de koers verlegd naar een medische scanner, waarmee een scan veel goedkoper en sneller te maken is en je geen onderhoudskosten hebt.’
Omweg
Teepen had op dat moment het idee dat het vanuit een medisch product vanzelf weer terug zou komen bij een product voor consumenten, waarbij ook de opkomst van kunstmatige intelligentie een rol zou spelen. ‘Een certificeringstraject duurt drie jaar, en tegen die tijd ben je al veel verder met de ontwikkeling van AI, waardoor het allemaal nog veel sneller gaat. Als je de scanner eerst als medische technologie introduceert, is de acceptatie op de consumentenmarkt heel anders’, zegt hij. In zijn ogen zou met de scanner de hoeveelheid werk juist afnemen. ‘Waar een arts vroeger de diagnose stelde aan de hand van een checklist, wordt nu bijna altijd een scan gemaakt. Dat betekent een veel hogere werkdruk en hogere kosten. Dat is bijna niet houdbaar, dus het idee was dat de wal het schip vanzelf zou keren.’
‘Technologie laat zich niet dwingen’
Componenten en subsystemen
Het eerste jaar gebruikte Teepen om de kerncomponenten en subsystemen van de STEF door te ontwikkelen en waar mogelijk off-the-shelf elementen te gebruiken. Voor data-acquisitie gebruikte hij goed verkrijgbare en betaalbare oscilloscopen. Dat het daarmee een langzaam en minder optimaal proces is, nam hij voor lief. Het tweede jaar gebruikte hij om het hele systeem te bouwen. Inmiddels staat in zijn woonkamer een mini-MRI, bedoeld om een arm te scannen. ‘De absorptie van de radiogolven door het lichaam is niet te groot of te klein, en de gedachte was om alles heel klein te maken: kleine antennes en kleine ontvangers. We accepteerden de inefficiëntie die dat tot gevolg heeft, want de kern van onze uitvinding was een zender met een extreem hoog maar kort signaal. Waarbij een heleboel kleintjes een beeld met hoge resolutie maken.’
Geen scherp beeldresultaat
Maar in het laatste deel van de ontwikkeling, toen de beelden gegenereerd werden, werd duidelijk dat er geen scherp beeldresultaat ontstond. ‘Alsof je probeert met een blokkwast een foto na te tekenen, pixel voor pixel. Het werd geen mooi plaatje en je kunt veel terugrekenen, maar daar zitten grenzen aan’, aldus Teepen. De resolutie was uiteindelijk de crux, die ging maar tot een centimeter en dat is te grof en niet bruikbaar. ‘Andere scantechnieken zijn vele malen nauwkeuriger, en daarmee viel het viable product weg. En dat was een helder en eenduidig doel. Als dat er niet is, houdt het op, er was geen plan B.’
Link magazine april/mei 2025.
Thema: Snel innoveren en de effectiviteit van r&d .Vraag exemplaar op bij mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
Enorme potentie
De ontwikkeling stopte dus in de pre-seed-fase, de zogenaamde familie-en-vriendenronde. De wereld van de subsidies ervaarde Teepen als ronduit teleurstellend. ‘Ik zocht 50.000 euro voor het ontwikkelen van een totaal nieuwe technologie. En dat geld wordt simpelweg niet beschikbaar gesteld, terwijl er voor grote technologiebedrijven miljoenen klaarliggen in technologiefondsen. Als we dit voor elkaar hadden gekregen, was de potentie groter dan die van Philips Medical’, zegt hij. ‘Echt bizar hoe moeilijk dit in Nederland is. Want we hebben de mond vol van ontwikkelingen, de brainports en technologiehubs schieten als paddenstoelen uit de grond en een van de reacties op een aanvraag was: “Je mag geen scanners thuis hebben in Nederland.” Het is niet dat je de hoofdprijs vraagt en als de ene subsidie er is, de volgende een stuk makkelijker wordt. Ik vind echt dat subsidies verkeerd worden verdeeld, kleine starters op technologiegebied zijn enorm geholpen met een relatief klein bedrag. Je zou blij moeten zijn dat iemand zich een paar jaar op wil sluiten om iets compleet nieuws te ontwikkelen.’ Erasmus MC ontving hem wel met open armen om mee te denken. ‘Die hadden weliswaar geen financiële middelen, maar de ondersteuning was optimaal. En ze stonden al klaar om te gaan testen met fantomen en contrastvloeistoffen zodra de techniek gereed was.’
Volledig voorgesorteerd
Alles was voorgesorteerd op de volgende fase: een prachtige website en alle marketing was aanwezig, het patent verleend, klaar om seed investment te gaan aantrekken. ‘Alle swim lanes moeten ready to go zijn, als je zover bent. Ik geloofde ook zeker dat we het geld bij elkaar zouden krijgen, met een proof of principle zou het goedkomen’, aldus Teepen. Maar technologie laat zich niet dwingen, en de resolutie als fysische eigenschap was het laatste stukje dat zich nog moest bewijzen. ‘En daar liep het in de tweede week van januari op stuk.’
Niet proberen is ook niet mislukken, stelt Teepen. ‘Maar het investeringsklimaat is er niet, daar heb ik echt een disbalans gevoeld. Miljoenen gaan naar corporate bedrijven die al een grote revenu-stroom hebben, maar niet naar de kraamkamer.’ Het idee voor een thuisscanner blijft, maar de juiste technologie is er nog niet. En als die er is, wordt de markt er ook rijp voor, weet Teepen.
