Malaise auto-industrie raakt Europese economie!

Al eerder berichtten wij over de stagnerende verkopen van auto-industrie binnen de Europese markt. Niet alleen binnen de EU speelt dit, want ook de export naar China nam af. De omschakeling van wagens met fossiele brandstoffen naar elektrisch aangedreven motoren kost tijd, maar ook het andere alternatief, namelijk op waterstof rijden, heeft vele potentiële kopers doen aarzelen. De grootste oorzaak ligt echter bij de “dieselgate” en de daaruit voortgevloeide zwaardere regels voor de emissietesten. Bijvoorbeeld de verkoop van automobielen in Italië daalde in de eerste 4 maanden van 2019 met maar liefst 19%. In het Verenigd Koninkrijk (VK) is de malaise in de autobranche echter nog veel groter en diverse fabrieken hebben, mede in samenhang met de mogelijke Brexit, hun productie verlaagd of gaan die naar buiten het VK verplaatsen. Voor de Europese continentale automakers is een harde Brexit ook een probleem, aangezien het vooral voor de Duitse industrie een belangrijke afzetmarkt is. Buiten dit alles hangt voor de Europese auto-industrie ook nog de dreiging van importheffingen door de VS in de lucht. Voorlopig zijn die weliswaar nog uitgesteld, maar de langdurige onzekerheid er over heeft ook haar invloed. De productie van auto’s is goed voor zo’n 18 % van de totale staalafname binnen de EU. Logisch dus dat verschillende staalfabrieken, servicecenters en handelaren hun afzet in die branche fors hebben zien dalen. Een Europees staalservicecenter berichtte ons de omzet aan “automobiel” met ca. 15% te hebben zien afnemen gedurende de afgelopen 6 maanden. Staalfabrieken als ArcelorMittal en US Steel hebben vorige resp. begin deze maand al besloten tot productiebeperkingen en in diverse EU-landen zoals Italië is de verwachting dat nog meer fabrieken de staalproductie tijdelijk zullen beperken. De afnemende groei, de teleurstellende exportcijfers van Duitsland en de hiervoor genoemde productiereducties hebben naar wij vernomen hebben kennelijk ook de Europese Commissie aan het denken gezet. In de afgelopen 10 jaar is de EU van staalexporteur veranderd in een netto staalimporteur.

In 2009 voerde de EU 31 miljoen ton staal uit en bedroeg de import 22 miljoen ton. In 2018 waren die cijfers 28 respectievelijk 46 miljoen ton. De bedoeling van de begin dit jaar definitief geïmplementeerde importheffingen (“Safeguard Measures”) was juist de importen onder controle te houden, maar die maatregelen lijken niet de juiste uitwerking te hebben. Die maatregelen hebben weliswaar als effect gehad, dat bijvoorbeeld China minder staal naar de EU kon exporteren, maar andere landen als Turkije en India zijn nadrukkelijk in dat gat gesprongen. Daar veel producten met een kwartaalquote te maken vindt een deel van de industrie, dat dit systeem niet klopt. Immers nu liggen er in de EU-havens honderdduizenden tonnen materiaal te wachten op inklaring na 30 juni a.s., wanneer de nieuwe quote gaat tellen. Veel verbruikers krijgen daardoor het bestelde materiaal niet op tijd voor hun eigen fabricage. Naar verwachting zal de EU-Commissie dan ook de bestaande regeling gaan verfijnen en -nog belangrijker- gaan verscherpen. Merkbaar zal dat echter pas in het 4^e kwartaal van dit jaar zijn, omdat niet alleen de EU-Commissie, maar ook alle lidstaten hierover moeten beslissen, wat naar verwachting in september zal zijn. Omdat gevoegd bij deze mogelijke aanpassing ook de overheersende mening is, dat de automobielsector in het 2^e halfjaar een herstel zal laten zien en voor de verkoop in 2020 de prognose een groei van ruim 3% laat zien, lijkt de verwachting gerechtigd, dat de vraag naar staal in de loop van 2018 zal toenemen. De Europese fabrieken, die ook een wijziging van de importheffingen wensen, snakken er naar hun prijzen naar boven kunnen corrigeren, want grondstofprijzen, bijvoorbeeld ijzererts boven de $ 100 per ton, zijn behoorlijk gestegen, terwijl gedurende het voorjaar van 2019 de verkoopprijzen een dalende trend lieten zien. De marges voor de staalmakers staan dan ook al maanden onder druk. ArcelorMittal meldde al een verhoging van € 30 per ton te willen doorvoeren en andere fabrieken volgden. Inderdaad merken wij op de spotmarkt al een opwaartse trend, zij het een lichte.