Henk Maas reist al tientallen jaren de wereld over voor zijn werk. Eerst deed hij dat voor Philips, in verschillende functies. En sinds achttien jaar is dat voor zijn eigen bedrijf Lumosa, gespecialiseerd in duurzame LED-verlichting en energieoplossingen. Het bedrijf ontwikkelt deze in Son en Breugel met productie in twee eigen ‘redelijk geautomatiseerde’ fabrieken in China, voor de wereldmarkt. Maas baseert zijn visie op hoe Europa moet reageren op de huidige geopolitieke ontwikkelingen niet zozeer op wat er in de westerse media verschijnt, maar vooral op de persoonlijke gesprekken die hij al tientallen jaren voert met Chinezen, Amerikanen, Taiwanezen, enzovoort. “In 1990”, vertelt hij, “was ik in Taiwan. Ook toen waren er spanningen met China, misschien nog wel meer dan nu. Taiwan wilde onderzeeboten kopen van Nederland, waarop China ons land bedreigde met sancties. Uiteindelijk zijn die boten in Frankrijk gebouwd, in hetzelfde land waar we nu onze eigen onderzeeboten moeten kopen (van Naval, red.). Frankrijk is nooit door China gesanctioneerd, maar Nederland is nu wel zijn voorsprong in de onderzeebotenbouw kwijt.”
De Makers Top 100 goed voor 102 miljard omzet en 300.000 banen.
Link naar De Makers Top 100
Maas vindt dat we niet twee keer dezelfde fout moeten maken. “Iets soortgelijks speelt nu rond ASML, wat voor ons en Europa heel belangrijk is. “We moeten nu wel onze eigen koers varen. En dus moeten we zaken blijven doen met China. De EUV? Negeer de Amerikanen en lever hoe dan ook.” Dat Nederland zo gehoorzaam is aan de VS heeft volgens Maas veel te maken met de publieke opinie. “We horen niets van de Chinese media, maar zeker nu met Trump horen we elke dag alleen maar wat er in de VS gebeurt en wat ze daar zeggen over ‘de Chinese dreiging’. De VS heeft die dreiging nodig, want ze hebben een heel grote defensie-industrie waar ze wereldwijd veel geld aan verdienen. Ze hebben een vijand nodig. Zonder vijand heeft de VS een groot probleem.”
Link magazine februari/maart 2025. Thema: Artificial Intelligence als onderdeel van je processen. Vraag exemplaar op met de ranking van De Makers Top 100. Vraag een exemplaar aan bij Mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
Ondertussen verhogen de Amerikanen de invoerrechten op Chinese goederen. Europese politici en economen waarschuwen dan ook unisono voor de vloedgolf van goedkope producten uit China die, bij gebrek aan aankopen door de VS, ons continent zal ‘overspoelen’. “China vertrouwt op de EU om zijn industriële overcapaciteit te absorberen,” schrijft Mario Draghi. “Als de EU niet optreedt, lopen we het risico kwetsbaar te worden voor dwang.” De VS en China hebben een plan, ongeacht of Europa het ermee eens is, stelt Maas. “En wij hebben geen plan! We gedragen ons als het verwende jongetje wiens speelgoed is afgepakt. Alleen maar zeuren en erop wijzen dat het niet eerlijk is, maar ook niets doen om het te veranderen.” Wat Maas betreft moeten Europa en Nederland zich richten op het behouden van meer expertise, met name op het gebied van halfgeleiderapparatuur. “En omdat investeren in expertise alleen mogelijk is als er ook inkomsten zijn, moet die apparatuur volledig vermarkt worden, ook in China.”
Tegelijkertijd moeten Nederland en Europa zich niet laten misleiden door verhalen in de media over China die Europese (auto)fabrikanten de loef afsteekt door ‘buitensporige staatssteun’. “Overheidssteun? Ik kan net zo makkelijk subsidies of belastingverlaging krijgen hier in Nederland. In China geven ze geen geld weg. Dat ze daar goedkoper kunnen produceren komt omdat ondernemers lagere winsten accepteren. En omdat werknemers, als ze meer willen verdienen, geen hoger loon vragen, maar meer werkuren. Zesdaagse werkweken van tien uur per dag zijn daar heel gewoon. Repetitief werk dat Europeanen en Amerikanen niet willen doen. Dus besteden we het al tientallen jaren uit, eerst naar Japan, nu naar China. Daar is niets mis mee. We hebben hier niet de volumes mensen met de juiste productiementaliteit en we hebben ook niet de grondstoffen. Dus moeten we onze kennis toepassen en onze economische positie beschermen door talent aan te trekken, net zoals Singapore en Silicon Valley doen. Ik ben getuige geweest van de productie van zonnecellen in China. Het is volledig geautomatiseerd, maar met geavanceerde machines uit Duitsland.”
En dus blijft Lumosa produceren in China. De eindassemblage van de verlichtingssystemen doen ze echter dichter bij de markt, dus voor de Europese markt doen ze dit in Nederland, in Zuid-Amerika voor Zuid-Amerika en in China voor Azië. Toch worden alle halffabricaten en componenten in China gemaakt en dat zal zo blijven, aldus Maas. “Feit is dat ik de LED diodes sowieso alleen daar kan kopen. Om het succes van mijn bedrijf te garanderen heb ik schaalgrootte nodig en dus een grote, wereldwijde markt. Het maakt dus niet uit waar ik inkoop. Dus als je kijkt naar productie in Nederland, dan is er niet alleen een gebrek aan mensen met de juiste werkethiek, het ontbreekt ook aan het noodzakelijke ecosysteem van toeleveranciers.”
