Thema: Materiaalinnovaties in de keten.
Koplopers wijzen de weg voor transitie naar circulaire economie
‘Circulairder wordt het niet’, zei de jury van de Herman Wijffels Innovation Award over Ioniqa Technologies, de winnaar van 2015. Dat cleantech-bedrijf heeft een procédé ontwikkeld om gebruikte pet-flessen superefficiënt om te zetten in ontkleurd, zuiver polyestergranulaat, de grondstof voor nieuwe pet-flessen. Dit gepatenteerde proces kan eindeloos worden herhaald, waarmee ‘de eeuwige pet-fles’ is uitgevonden. Aan gebruikte pet-flessen wordt een vloeistof met slimme nanodeeltjes toegevoegd; door verhitting wordt het pet-plastic afgebroken tot z’n zuivere grondstof. Met een magnetisch veld wordt de (herbruikbare) vloeistof gescheiden van de grondstof, waarvan nieuwe pet-flessen zijn te maken, steeds opnieuw.
‘Voor pet – bijna een kwart van alle plastics in de wereld – hebben we eindeloos hergebruik nu mogelijk gemaakt
‘De impact is enorm’, zegt ceo Tonnis Hooghoudt van de spin-off van de TU Eindhoven en het Dutch Polymer Institute. ‘Met z’n allen verbruiken we per jaar bijna zestig miljoen ton aan pet-producten en dat neemt verder toe. Daarvan wordt wereldwijd nog geen tien procent gerecycled. Negentig procent gaat in de verbrandingsoven of vervuilt op een andere manier het milieu, denk aan de ‘plastic soup’. Met onze technologie kunnen we idealiter honderd procent recyclen. Heel efficiënt kunnen we de kleur uit alle soorten pet-afval halen en de katalysator steeds weer terugwinnen. Onze gerecyclede grondstof kan in zowel kosten als kwaliteit de concurrentie aan met oliegebaseerde pet-grondstof. Zelfs bij olieprijzen tussen twintig en veertig dollar per barrel, dus wat ons betreft kan de oliekraan dicht.’
Circulair én economisch profijtelijk dus. ‘Juist die combinatie maakt onze technologie zo interessant voor grote brands, pet-flessenmakers en afvalverwerkers’, beklemtoont Hooghoudt. ‘De interesse om de keten te sluiten neemt almaar toe, zeker. Maar ook hier geldt: eerst zien en dan geloven.’ Sinds begin april kan dat, in de proeffabriek in Rotterdam. Daar ging Ioniqa van labschaal naar een verwerkingscapaciteit van 1.000 liter pet. ‘Op die schaal doen we er proeven met industriële klanten en zien ze in het echt dat het werkt. Volgende stap is dat we vanaf 2017 een fabriek gaan bouwen voor tien kiloton pet. Die komt in Nederland; we zijn nog aan het kijken waar.’
Uiteindelijk wil Ioniqa op verschillende plekken in de wereld fabrieken bouwen. ‘Daarbij moet je denken aan vijftig tot tweehonderd kiloton, afhankelijk van de pet-feedstock van de fabrikanten of verwerkers bij wie we in de buurt willen zitten. We zijn nog met de markt in gesprek of we zo’n faciliteit helemaal zelf gaan financieren of dat we dat in licentie doen. Met de 1.000-literfabriek in Rotterdam hebben we de eerste stap gezet op het pad dat ertoe moet leiden dat uiteindelijk alle plastic in de wereld wordt opgeruimd – en eindeloos hergebruikt.’
