‘Hun kern is onze bijzaak’

Tijdens en na de coronaperiode zijn veel nieuwe relaties ontstaan en nieuwe lijntjes getrokken. Zo ook tussen Akerboom Yacht Equipment uit Leiden en VSE Industrial Automation uit Schoonhoven. De een bouwt equipment en de ander verzorgt de besturing en integratie. In een groeiende business: superjachten.

Equipment en besturing uit twee handen maar één geheel

Zoals zoveel bedrijven met een lange historie op dezelfde locatie is ook Akerboom ingebouwd tussen woonwijken. Weliswaar met een toegang vanaf het water, maar, zo verwoordt algemeen directeur Mervyn van der Ploeg het: ‘De stad is om Akerboom heen gegroeid.’ Al sinds 1930 is het bedrijf in Leiden gevestigd,  nadat het in 1860 werd opgericht in Boskoop. De historie van het bedrijf is er een om trots op te zijn, dat straalt Van der Ploeg uit. En nog steeds zijn twee broers Akerboom begaan met het wel en wee. Dat alles begon met een werf voor houten boten en vandaag de dag is het bedrijf gespecialiseerd in alles wat een superjacht nodig heeft om van een vaartuig een beachclub te kunnen maken. Als voorbeeld, maar het geeft een idee van de hightech-oplossingen die de wanden van een schip deels omtoveren in een zonnedek waar je een jetski te water kunt laten. De superjachten bouwt het bedrijf zelf niet, maar de  equipment, variërend van een zwemtrap tot een beweegbaar helikopterplatform en van luiken en kranen om een onderzeeër te water te laten tot hydraulische loopplanken – of gangways in goed jargon. Die allemaal onzichtbaar in het schip worden ‘verstopt’.

Niet afhankelijk van derden

‘Dat doen we voor nieuwe schepen en als retrofit, maar we verzorgen ook de service en upgrades’, vertelt Van der Ploeg. ‘We willen daarbij de complete service kunnen leveren en niet afhankelijk zijn van derden.’ Via de wederzijdse relatie Routeco kwam Van der Ploeg op het spoor van VSE uit Schoonhoven als mogelijke partner in het bouwen en programmeren van de besturing van de equipment. ‘VSE werkt in heel diverse branches, en dat vind ik een groot pluspunt. Dat levert inzichten op vanuit verschillende invalshoeken en daaruit ontstaan vaak de meest creatieve oplossingen.’ Hij lacht en trekt een vergelijk: ‘Daarom lees ik Link Magazine ook. Omdat verhalen uit andere sectoren heel interessant zijn om je blik te verbreden.’

Proefproject

Tijdens een eerste bezoek onderzochten Van der Ploeg en Van Dusseldorp van VSE wat de bedrijven voor elkaar konden betekenen. ‘Hun kern is onze bijzaak’, zegt Van der Ploeg. ‘Wij hebben twee software-engineers in dienst en VSE wel een stuk of twintig. Dat geeft je een stuk meer slagkracht.’ Van de jachten die geserviced worden, moet bij een aantal de complete besturing worden vervangen. Onderdelen die twintig jaar geleden nog gangbaar waren, zijn inmiddels niet meer leverbaar en dan kiezen we voor een compleet nieuwe besturing. Dat was ook het geval bij een schip dat verlengd werd en daardoor een nieuwe loopplank moest krijgen. We hebben dat als een proefproject samen uitgevoerd en VSE programmeerde de nieuwe besturing waarin ook de vernieuwde equipment geïntegreerd werd.’

Demo op beurs

Dat eerste project smaakte naar meer en er werd een demo ontwikkeld, die in 2024 op dé beurs, de Superyacht Technology Show in Barcelona, werd getoond. Aan de hand van die demo kon het publiek zien hoe de kennis en ervaring van VSE werden geïntegreerd in de oplossingen van Akerboom voor remote bediening, bijvoorbeeld via een smartphone. Ook Radboud Van Dusseldorp gaf daar acte de présence. ‘De reacties waren heel positief’, herinnert hij zich. ‘We lieten daarmee echt iets vernieuwends zien voor de branche’, vult Van der Ploeg aan. ‘Maar natuurlijk moesten we ook wat bedenkingen wegnemen, want voor dit type jachten is vooral de privacy van de eigenaar topprioriteit.’

Feadships

De jachten waar de equipment van Akerboom voor bedoeld is, zijn zogenoemde Feadships. ‘We zijn onderdeel van de Koninklijke De Vries groep waar de superjachten van Feadship door worden gebouwd. De markt van de equipment groeit mee met de afmeting van de jachten en daarnaast hebben we dus de service en retrofit. Voorheen bouwden we voor iedere opdracht een custom oplossing, maar dat beperkte onze capaciteit natuurlijk behoorlijk. De afgelopen acht jaar zijn we daarom overgegaan naar configure-to-order en van alles custom naar volledig modulair. Nu is dat natuurlijk niet voor alle onderdelen mogelijk, want iedere romp is net weer even anders. De constructiedelen moeten de vorm van het schip volgen, dus die moet je wel custom maken. Maar onder de ‘motorkap’ maken we alles modulair: de aandrijving, de hydrauliek en de besturing. Dankzij die omslag hebben we veel tijdwinst kunnen boeken en daarmee onze levercapaciteit kunnen vergroten.’ Een quick win bij de standaardisatie waren de locking pins. Die zijn voorzien van sensoren waarmee de dichtheid van de romp wordt geborgd. Vóór de omslag naar configure-to-order gebuikte men tweeëndertig verschillende sensoren. Dat aantal is teruggebracht naar twee, omdat er ook een ATEX-variant gebruikt wordt. ‘Een mooi voorbeeld dat je ook bij jachten kunt standaardiseren’, knikt Van Dusseldorp.

Strenge eisen

De trend dat jachten meer en meer de beleving van een privéstrand bieden, zorgt voor meer opdrachten bij Akerboom. ‘Waar het vroeger vooral draaide om het gegeven dat een romp waterdicht moet zijn, is er nu meer aandacht voor flexibiliteit. Voor de wat oudere jachten verzorgen we ook een complete verbouwing, waarbij we luiken in de romp maken. Maar dat laat natuurlijk onverlet dat de eisen voor de waterdichtheid tijdens het varen de hoogste prioriteit hebben. Daar gelden hele strenge eisen voor de verzekering, waar met Lloyds certificaten aantoonbaar aan voldaan moet worden. Je moet ervoor zorgen dat je dossiers dus goed op orde zijn en dat je de juiste, gecertificeerde mensen in dienst hebt.’ Dat personeel is net als voor ieder ander technisch bedrijf een voortdurend aandachtspunt. ‘We zijn een gecertificeerd opleidingsbedrijf en bieden onze BBL-leerlingen een baangarantie. Die leerlingen blijven vervolgens een behoorlijke poos in dienst, want ze weten dat ze op een gegeven moment ook serviceopdrachten gaan uitvoeren. En dat gebeurt over de hele wereld en natuurlijk niet op de onaangenaamste plaatsen’, lacht Van der Ploeg.

In de zomer varen de meeste jachten, dan wordt er gewerkt aan de opdrachten voor nieuwe jachten. In de winter worden onderhoud en service ingepland. ‘Maar het kan maar zo zijn dat een eigenaar besluit om nog wat langer van het mooie weer te genieten. Of dat er door slecht weer niet gevaren kan worden naar de locatie waar de service is gepland, waardoor een opdracht op het laatste moment met een paar weken wordt uitgesteld. Dat betekent dat we heel erg flexibel met onze capaciteit om moeten kunnen gaan. En datzelfde geldt voor onze partners. Want de mensen van VSE gaan ook naar de jachten toe om de besturing ter plekke te implementeren. Daar helpt VSE ons enorm bij. En dankzij de tijdwinst door de omslag naar configure-to-order hebben we onze eigen capaciteit ook veel flexibeler kunnen maken.’

Compacte technische ruimtes

Een ander aspect van de besturingsopgave is dat de technische ruimtes op de jachten zo klein mogelijk moeten zijn. Van der Ploeg: ‘Net als bij een woning geldt dat het bewoonbare oppervlak bepalend is voor de waarde. Van de gebruiksoppervlakte moet dus zo min mogelijk worden opgeofferd voor de technische ruimte.’ De ervaring van VSE helpt daarbij, vertelt Van Dusseldorp. ‘We gebruiken bewezen technieken uit andere markten, dat betekent dat we prototypes met een laag risico kunnen maken. Als eerste zijn we gestart met het engineeren en leveren van besturingskasten, maar al snel zijn we aan de slag gegaan met retrofit-aanvragen gebaseerd op de basis van Akerboom.’ De bedrijven hebben de intentie om de samenwerking verder te intensiveren. ‘Als je het hele proces goed in de vingers hebt, kun je samen gaan kijken naar het standaardiseren van het functioneel ontwerp en de software vanuit de functies opbouwen. We hebben veel geïnvesteerd in het uitwisselen van mensen en kennis. De remote bediening van de equipment is een mooi resultaat, dat iedereen nu ook heel graag op zijn schip wil hebben.’ De samenwerking gaat zo ver dat de bedrijven de planningen op elkaar leggen om die af te stemmen met dedicated capaciteit.

De markt voor de servicediensten in superjachten groeit enorm. Elk jaar komen er nieuwe jachten bij, maar de bestaande jachten blijven ook varen en worden uitgerust met steeds meer equipment, die geserviced en geüpgraded moet worden. Zowel qua equipment als qua besturing. Een groot jacht heeft al snel drie toegangen, meerdere hydraulische deuren, luiken en platformen en dus veel techniek die steeds geavanceerder wordt. ‘De industrie van de superjachten blijft zich ontwikkelen, daarom zijn partnerships zoals met VSE extra belangrijk. Innoveren blijft een must. Akerboom Yacht Equipment kan in deze technologische ontwikkeling blijven leren van andere sectoren en mogelijk meer samenwerkingen aangaan.’